In de strijd tegen de IRA profileerde de politie op Ieren. Italianen die eruit zagen als lid van de Rode Brigade werden extra gecontroleerd rond de moord op Aldo Moro. Nooit hoorden we in die tijd iemand ‘racisme’ roepen.

Maar de Nederlandse politie heeft haar verontschuldigingen aangeboden aan de over het paard getilde rapper Typhoon. Nergens voor nodig. Elke overheidsdienst vergist zich wel eens. En het ging nergens over: rapper Typhoon reed door Zwolle in een patserbak en werd staande gehouden, waarna de politie ontdekte dat hij geen crimineel was. Oy vey.

De overheid geeft zelden of nooit uit zichzelf een fout toe. Toch wel raar dat de politie nu meteen begon te knipmessen. Terstond zijn ze een project gestart om etnisch profileren maar liefst ‘uit te bannen’. Met de rapper als adviseur! Gaan ze ook iets doen aan de hoge criminaliteitscijfers (zie bladzij 34) onder negers en moslims?

Typhoon neemt aan dat ‘etnische profilering het motief’ is. Met het woord motief suggereert hij dat het geen preventieve (‘proactieve’ in het boeventaaltje van de kit) politiecontrole was in het kader van de Wegenverkeerswet, maar dat het de agenten om zijn huidskleur te doen was. Volgens Typhoon is dat ‘een dikke error’ in de hele Nederlandse samenleving. “Eerste stap naar verandering is toegeven dat racisme/discriminatie/onderscheid nog steeds onderdeel van onze cultuur is. We zijn er nog lang niet,” schreef hij op zijn Instagram en hij voegde de hashtags awereness [sic], nederland (met kleine letter), racisme en gelijkheid toe.

Ik ben het helemaal met Typhoon eens dat iedereen dikke errors zou moeten toegeven, maar wás het wel een fout van de politie? Stel, die grote woorden ‒ hij beschuldigt de politie van ‘institutioneel racisme’ ‒ zijn een dikke error van zijn aanstellerige zelf. Moet de klaagrapper ‒ in koor met zijn helper whiteys ‒ dan niet gauw zijn excuses gaan aanbieden?

Laten we eens een kijkje nemen in een nette democratie waar etnisch profileren sinds jaar en dag praktijk is: Israël. Anders dan in westerse landen bestaan hier geen scrupules over preventieve profilering. Er is geen noemenswaardige maatschappelijke discussie over, behalve dat je in Israël ook linksgekkies en Pallyvriendjes hebt. Ooit heeft de Israëlische overheid bepaald dat de veiligheid van de meerderheid belangrijker is dan de gevoelens van de minderheid. En het werkt: sinds 1972 zijn er geen geslaagde vliegtuigkapingen meer geweest in Israël. (De keerzijde is dat mede doordat ook burgers in het hele land meehelpen bij het veilig maken ‒ en bij elk winkelcentrum staan securitymannen om in je tas te kijken ‒ de jodenhatende Pallybarbaren zijn overgestapt op andere methoden om Israëliërs te doden.)

Experts zeggen dat je veiligheidsmaatregelen op vliegvelden moet beoordelen op hun kosten en baten: beschermen ze de bevolking tegen een aanvaardbaar bedrag? Bewaken ze de landsgrens adequaat? Zo ja, dan is het een geschikte maatregel. Hetzelfde geldt voor de binnenlandse aanpak. Voor veel Israëliërs is hiermee de kous af: laat de moslims maar boeten voor de gewelddaden van hun broeders.

Maar in westerse landen willen naieve, bewust weerloze blanken hier, onder druk van minderheden, niet aan. Hier wint sentimenteel gezemel het van gezond verstand. Neem de kritische reactie van een bekende Amerikaanse veiligheidsexpert op het pleidooi van de neurowetenschapper en schrijver Sam Harris voor etnisch profileren.

Opmerkelijk voor een security-expert: hij bekijkt de kwestie ideologisch. Niet alle moslims zijn terroristen (open deur no. 1), niet alleen Arabieren zijn terrorist, dat kunnen ook bekeerde blanken zijn (open deur no. 2), terroristen geven ook bommen mee aan onschuldigen (open deur no. 3). Wel, dat wordt allemaal ondervangen als we de grensbewakers hun vak laten uitoefenen. Ook het volgende argument van de expert is een cliché: we moeten moslims niet kwetsen, maar te vriend houden, want we hebben ze nodig om inlichtingendiensten te helpen bij het preventief opsporen van lui die snode jihadplannetjes beramen. Right. Dat bleek ook weer uit de *kuch* overweldigende steun die de Belgische politie kreeg in Molenbeek.

“Willen we echt dat de staatsmacht optreedt vanuit onze vooroordelen en stereotypen?” wierp hij Sam Harris voor de voeten, daarmee diens betoog afserverend. Een veiligheidsbeambte die een fout maakt en ten onrechte een passagier uit de rij haalt, kan immers van racisme beschuldigd worden en loopt daarmee een persoonlijk risico. Op ontslag wel te verstaan. De laffe blanke deugmens ten voeten uit. Vakkennis en beroepsinstinct van agenten, die, zoals Geert Wilders opmerkte, doorgaans heel goed weten wat ze doen, werpen ze overboord.

Terug naar de nieuwe *kuch* adviseur van de Nederlandse politie. Glenn de Randamie (’t Harde, 1984), beter bekend onder zijn artiestennaam Typhoon, is geboren uit Surinaamse ouders. Na het behalen van zijn vwo-diploma in 2004 werkte hij cultureel geheel gepast in een pattazaak. Hij brak de propedeuse religiestudies af en ging in de muziek. Hij spreekt accentloos Nederlands. Zijn dichterlijke gave wordt geprezen door recensenten. Het einde van het liedje ‘Zo niet mij’ roept trouwens wel vragen op over het onderwijs op het christelijke Carolus Clusius College in Zwolle:

een enerzijds heb ik scheit, anderzijds ben ik gelovig een / fuck een ik ik ben meerdere personen / En niet één van ons weerhoud me ervan mezelf te doden / Ik hou me adem in, nog 10 seconden, het water omhelst mij liefdevol en het word donker…

De vraag waarom moslims en negers zich beledigd voelen door de wijze waarop de Nederlandse politie haar taak uitoefent en of dat wel terecht is, dan wel getuigt van onvolwassen theatraal gedoe, is nooit onderzocht. De media berichten al jaren over boze Surinamers, die de honderdprocentscontroles op Schiphol niet pikken. Zo noemde oud-Journaallezeres Noraly Beyer de controles ‘vernederend’, geheel voorbijgaand aan het aantoonbare nut ervan.

Amnesty International noemde in 2013 ‘proactief politieoptreden’ in een rapport “een risico voor de mensenrechten.” In het bijzonder laakte Amnesty etnisch profileren waarbij “burgers worden gecontroleerd of staande gehouden zonder dat zij in strafrechtelijke zin ergens van worden verdacht.” Het gaat om de uitvoering van de Wet op de uitgebreide identificatieplicht, de Wegenverkeerswet, om preventief fouilleren en bij het Vreemdelingentoezicht (controles op illegaal verblijf).

De mensenrechten hebben spectaculair aan populariteit en invloed gewonnen sinds de Universele Verklaring van de Mensenrechten (1948), stelt Belgische rechtsfilosoof Frank van Dun in zijn boek De utopie van de mensenrechten. Er komen er steeds meer bij en het loopt een beetje uit de hand. Het dreigt een parallel rechtenstelsel te worden, dat de democratische rechtsstaat ondermijnt. Het EU-parlement pleit er bijvoorbeeld voor om ‘het recht’ op hygiënische wc’s tot universeel mensenrecht te verheffen omdat een deel van de Derde Wereld nog geen toegang heeft tot deze voorziening (de goedmensen in Brussel weten uit onderzoeken heus wel dat dit percentage gestaag daalt ‒ particuliere bedrijven vinden goedkope oplossingen voor dit probleem en deze worden in samenwerking met overheden en ngo’s beschikbaar gemaakt voor de mensen ‒ maar dat is niet goed genoeg. Het utopische paradijs moet nú neerdalen op aard’).

‘Uitbannen’ van etnisch profileren klinkt ook utopisch. Zeker in een land waar al decennia een forse immigratie gaande is van niet-integreerbare mensen uit de Derde Wereld, die oververtegenwoordigd zijn in de criminaliteitsstatistieken. De politie in Den Haag reageerde op de kritiek van de racismeroepers met het onderzoeksrapport Etnisch profileren in Den Haag (2014). Hoofdonderzoeker Joanne van der Leun zegt dat het daarbij gaat om “het disproportioneel vaak staande houden van burgers op grond van hun zichtbare etnische achtergrond en/of huidskleur, zonder dat daarvoor een objectieve en redelijke rechtvaardiging voor bestaat.” De meeste ondervraagde agenten vinden daarentegen dat ze niks verkeerds doen. Bepaalde etnische groepen zijn nu eenmaal crimineler. De onderzoeker nuanceert dat. Mogelijk zijn “die criminaliteitscijfers mede tot stand gekomen door extra aandacht van politie en justitie.” Dat is ontzettend grappig, want het impliceert dat er in de rijke wijken zonder dat ook maar iemand dat weet straatroof, inbraken en overvallen plaatshebben terwijl de politie in Vogelaarwijken negers en moslims aan het pesten is.

Op straat hebben de agenten veel handelingsvrijheid. Volgens de onderzoekers zien de agenten een rechtvaardiging in de wet als mensen ‘rondhangen zonder doel’ of als er een vermoeden van een strafbaar feit is. Een linkse recensie van het rapport stelt dat de politie hiermee alleen ‘haar straatje schoonveegt’.

De Turkse antropoloog Sinan Çankaya deed in Amsterdam onderzoek naar etnische profilering. Zijn rapport heet De controle van marsmannetjes en ander schorriemorrie. Hij werpt de politie ‘collectieve bijziendheid’ en ‘een tunnelvisie als gevolg van hokjesdenken’ voor de voeten. “Proactief politiewerk gaat daardoor niet alleen over de handhaving van de openbare orde, maar ook over het handhaven van de grenzen tussen positief gewaardeerde ‘normale’ burgers en de groepen die ‘er niet bij horen’.”

De neomarxistische hipster Çankaya heeft, niet verwonderlijk, weinig begrip voor het moeilijke werk van agenten. Hij negeert dat de ondervraagden in het Haagse rapport de redelijkheid zelve zijn; ze beginnen zelf over het gevaar van tunnelvisie: “Ik ben me bewust van dat gevaar. Maar als je in een woninginbraken-hotspot een auto ziet rijden met daarin iemand met een Noord-Afrikaans uiterlijk die verdacht gedrag vertoont, dat je die persoon staande houdt.” Elke etnische groep heeft zijn eigen specialisme. Andere agenten noemen het extra opletten op MOE-landers in een buurt waar veel gereedschap wordt gestolen als voorbeeld. Naar eigen zeggen selecteren agenten nooit alleen op etniciteit, het is altijd in combinatie met andere factoren.

Çankaya weet het beter. De politie zoekt eerst de ‘verdachte’ burger op, om er pas later een ‘rechtvaardiging’ bij te bedenken op grond waarvan de persoon kan worden aangehouden. De recensenten van het Haagse rapport sluiten zich bij deze verklaring aan. De ervaringen van agenten worden ‘immers’ gevoed door “het racistische klimaat dat de samenleving doordrenkt, op de werkvloer, in de buurt, in het onderwijs, op familiefeestjes, enzovoorts.” Een gevalletje begging the question. Maar logica is bij deugmensen meestal ver te zoeken. Liefhebbers van drogredenen verwijs ik naar de linkse kritiek op onderzoek dat aantoont dat allochtonen crimineler zijn.

Natuurlijk worden in Israël ook fouten gemaakt bij het profileren. Maar denk maar niet dat de autoriteiten ooit sorry zeggen. Dit zijn nu eenmaal de procedures die de veiligheid van het Israëlische volk waarborgen. En iedereen neemt het ongemak voor lief. (Uiteraard wordt wel een onderzoek ingesteld bij echt politiegeweld.)

Volgens onderzoeker Joanne van der Leun, die zich weer beroept op de criminoloog professor Frank Bovenkerk, is het aantal ten onrechte staande gehouden personen ‘onaanvaardbaar hoog’. Van der Leun:

“Het zijn vermoedelijk – naast mensen die zichzelf willen vrijpleiten – deels deze personen die zich nu verzetten tegen het politieoptreden en die publieke aandacht vragen voor het probleem van etnisch profileren.”

Zij trekt hieruit de conclusie dat de politie uiterst terughoudend moet zijn met ‘crimineel profileren’:

“Als de politie op die manier immers door veel onterechte staandehoudingen bepaalde groepen in de bevolking van zich vervreemdt, is dat niet alleen ingrijpend voor de personen die dat aangaat, maar ook ondermijnend voor het vertrouwen in en medewerking met de politie.”

Hier maakt Van der Leun een denkfout. Vindt ze dat de politie de allochtonen moet pleasen? Dat is niet de taak van de sterke arm. Liever toont de politietop en de Haagse politici een keer leiderschap door de allochtonen, volwassen mensen nietwaar, uit te leggen dat ze het niet allemaal zo persoonlijk moeten opnemen, want dat is het niet.

Ik zou ook wel eens een onderzoek gehouden willen hebben naar de belemmeringen die nuchtere straatagenten ervaren door de politiek-correcte modes in de politietop. Ik ga ervan uit dat de vakkennis van de politie alleen maar zal toenemen als wij hier in Nederland frank en vrij voor de Israëlische gezond-verstandbenadering gaan kiezen.

Hoe dan ook is het natuurlijk een beetje lullig als je ten onrechte wordt staande gehouden, al moet je dat ook weer niet gaan overdrijven. Er was een tijd dat de Amsterdamse politie iedereen preventief fouilleerde die in de Bijlmer een metrostation in wilde. Bijna iedereen werd daar dus voor niks staande gehouden. De bevolking onderging het zonder morren. Er werden altijd messen en vuurwapens en drugs gevonden bij een kleine groep negers. Zo liet de politie in de Bijlmer ook regelmatig alle auto’s op een bepaalde dreef in een fuik rijden, met als doel wapens en drugs op te sporen. Ook dat was vervelend voor de godvrezende automobilisten. Maar het hoort erbij in een wijk met hoge criminaliteitscijfers.

Tot slot. Misschien kan de heer De Ramdamie iets langer nadenken over de onbedoelde negatieve gevolgen voordat hij zich met steun van de helper whiteys van de  politietop stort op het delegitimeren van de straatagent. Joost Niemöller schrijft: “De racismehysterie maakt Nederland onleefbaar”.

Nederland kent anders dan Engeland (Brixton) en de Verenigde Staten (nog) geen geschiedenis van rassenrellen en aanvaringen tussen minderheden en de politie. Van oudsher, wellicht tot de opkomst van de tweede en derde generatie moslims, waren de verhoudingen tussen minderheden en de autoriteiten beduidend positiever (zie Adang, Van der Wal en Quint, 2010). Ook doet de Nederlandse politie haar best om goede relaties met migrantengemeenschappen te onderhouden.

Doet Typhoon dat vaker, stoken in een goed huwelijk?