Op vrijwel dezelfde wijze als de media tot dusver het belang van de islam voor de opstand tegen de Syrische president Assad uit het oog van het publiek hebben weten te houden, maskeren zij nu ook deze religieuze factor als element voor de snelle ineenstorting die bij de ‘gematigde oppositie’ dagelijks zichtbaarder wordt.

Wat zo interessant is aan deze observatie, is dat zij ons heel veel vertelt over diegenen die de westerse wereld leiden bij de pogingen tot het vinden van een oplossing voor dit conflict. En dat zij volledig voorbij gaan aan de factor islam, die zelfs in het (voor MO-begrippen) relatief seculiere Syrië een belangrijke rol speelt. Zoals alle ‘gematigde’ milities die tegen Assad vechten dan ook naar verschillende momenten in de heroïek van de islam verwijzen. De ‘gematigden’ zijn geen IS-aanhangers, maar in overgrote mate wel degelijk sterk islamitisch geïnspireerd.

Die islamitische mindset is belangrijk. Want binnen de islamitische cultuur geldt – meer nog dan in andere culturen – het principe dat de winnaar gelijk heeft. Allah’s gunst is het bewijs van iemands gelijk – de Koran is doordrenkt met die gedachte.

Dat is ook de reden dat het kalifaat dat door IS werd uitgeroepen niet direct door andere gezaghebbende instituten in het Midden Oosten – zoals de al-Azhar-universiteit in Caïro – categorisch werd afgewezen als blasfemisch. Aanvankelijk had het daarvoor teveel succes. Pas bij tegenslagen en het keren van de krijgskansen zal dit optreden – hoogstwaarschijnlijk is een dergelijke stap binnenkort een feit, maar liefst zal men wachten tot de val van Raqqa. Het is een manier van denken die het westen vreemd is, juist omdat de Bijbel op andere principes gegrondvest is. Zogenoemde ‘zachte krachten’ zijn de islam volkomen vreemd.

Dat heeft consequenties. Als U dit tot U door laat dringen, zult U zien wat er gebeuren gaat als Aleppo valt door de verpletterende overmacht aan Russische kracht en geweld. Het zal worden beschouwd als de goddelijke erkenning dat deze strijd niet Allah’s goedkeuring heeft. Verliezers kunnen zich slechts redden door zich aan te sluiten bij de overwinnaars, en een betere dag afwachten. Daarom zal een deel van de ‘gematigden’ zich ongetwijfeld aansluiten bij IS, en een deel zal overlopen naar de kant van het regime. Wie het idee van een verzoening met een van beide kanten niet aanstaat, zal proberen zich in de vluchtelingenstroom richting Turkije te mengen.

Dat die vluchtelingenstroom richting Turkije nu plotseling al zulke proporties aan neemt is eerst en vooral een signaal van het vertrouwen dat de verdedigers van Aleppo nog genieten. Iedereen verwacht een snel einde, en je nu nog doodvechten leidt nergens toe – zeker niet naar het islamitische Paradijs. Degenen die sneuvelen tijdens gevechten in dienst van de islam – de jihad – mogen het Paradijs verwachten, inclusief de notoire 72 maagden. Maar wie strijdt voor een verloren zaak die duidelijk ook niet de gunst van Allah heeft, kan ook dat vergeten. Daarmee is er voor de verliezende partij dus geen enkele reden de gevechten tegen de klippen op door te zetten. Zodra iedereen duidelijk is dat de oorlog is beslist, wordt het tijd het vege lijf te redden.

Het is een manier van denken die ons in het westen vreemd is. Zelfopoffering voor een verloren zaak is iets dat hier vaker voorkomt dan in een islamitische cultuur. Maar dat juist zal er toe leiden dat de val van Aleppo voor het regime-Assad essentieel is, omdat het de ‘gematigde krachten’ totaal zal elimineren. Wie zich niet aan wil sluiten bij het regime, zal zich niet langer herkenbaar zullen zijn als afwijkend van de strengste regels van de islam – zoals IS die uitdraagt.

Voor de USA is er na de val van Aleppo geen partij meer die zij steunen kan zonder zichzelf belachelijk te maken. Voor Turkije geldt dat minder. In de eerste plaats omdat Turkije vooral uit is op gebiedsuitbreiding: de kleine Turkmeense gemeenschappen in noordelijk Syrië wil Erdogan graag Heim ins Reich. En de Koerden hebben ook nog iets van hem te goed, maar als de burgeroorlog afloopt wordt dat beschieten van Syrische Koerden wel erg gênant. En eigenlijk is het dat nu al.