Loek Hermans is de schietschijf van dit moment, als het gaat om regentesk gedrag dat direct aanwijsbaar aan de kaak kan worden gesteld. Niet eens zozeer door zijn rol in de Meavita-affaire, als wel door wat er bovenop kwam. Maar Hermans is meer dan dat: hij is de exponent van een ongezonde ontwikkeling.

Waar het mis ging? In de Gouden Jaren tussen 1990 en 2010. Een periode waarin de VVD politiek steeds meer opgang maakte, en als gevolg daarvan meer baantjes kon claimen ten koste van PvdA maar vooral CDA. een nadeel daarvan was, dat de VVD er eigenlijk niet voldoende mensen voor beschikbaar had. Zodat het fenomeen van een excessieve stapeling ontstond.

Het stapelen van bijbaantjes was iets dat incidenteel al eerder voorkwam, maar dan met name door de niet-betalende activiteiten meet te tellen. Natuurlijk, ook de lidmaatschappen van besturen van belangenclubjes waar men slechts een uithangbordfunctie vervulde kosten tijd, maar het aantal baantjes waarvoor echt gewerkt moest worden bleef beperkt tot een redelijke hoeveelheid. Maar voor mensen als Hermans, Wiegel en Nijpels bleek dat anders te worden.

Als gevolg van het beleid van hun eigen partij, kwamen er meer en meer vette baantjes in het vizier. Vanwege de actuele politieke situatie waarin de ruimte voor die vette baantjes ontstond, bleek er bij de vette-baantjesmachine grote behoefte aan politieke contactenmakelaars. Zoals leidende VVD’ers.

Niet alleen verzamelden zij meer functies dan redelijkerwijs te behappen waren, de vraag of ze ook daadwerkelijk voldoende competent waren werd niet gesteld. Hun politieke contacten waren maatgevend, competentie was alleen nodig als zaken verkeerd liepen. Tot bleek dat zaken ook door gebrekkige competentie verkeerd konden gaan lopen. Voor de vervulling van de baantjes die ze op zich genomen hadden. Maar met name voor de heren zelf.

Zutphen
Wat extra treurig stemt, is het gebrek aan politieke antenne bij deze (ex)-politici als het aankwam op terughoudendheid. Alles moest maar kunnen, er was immers een VVD-premier? Door de rechter aansprakelijk gesteld wegens incompetentie, zodat heel het land ziet wat er gebeurt? Vervelend, maar een waarnemend burgemeesterschap is voor de regent Hermans een aardige mogelijkheid zich te rehabiliteren. En zou hij het slecht hebben gedaan? Vermoedelijk niet, want het enthousiasme in Zutphen wijst er op dat men opnieuw vooral was geïnteresseerd in de politieke contacten van Hermans. Dat hij bestuurlijk geen slecht record had is meegenomen, en commercieel in Zutphen? Haha, dat risico hebben we niet hoor, hier.

Dat de Commissaris van de Koning Cornielje (ook VVD) het niet snapte suggereert dat het hier ook gaat om een VVD-probleem. Maar niet van de VVD alleen. Want de omgeving waar Ed Nijpels zich ingegraven heeft, zit vol lieden van progressieve politieke snit, die hem nuttig vinden vanwege – U raadde het al – zijn politieke contacten.

Door de kerstdagen bijna al weer onder de radar verdwenen is de godfather van de VVD Hans Wiegel, voor wie ook de deur naar de hel openging toen van hem vorige week door de rechter werd vastgesteld dat hij als bestuurder had gefaald. Een procedure van persoonlijke aansprakelijkheidsstelling moet nog volgen, maar lijkt moeilijk te vermijden.

En de al genoemde Nijpels gaat het nog moeilijk krijgen als de groengemeente waarvoor hij hand- en spandiensten verricht in financieel zwaar weer verzeild. Wie hem heeft zien stotteren als het ging over windmolens en wat daarbij financieel komt kijken weet dat het moment van zijn deconfiture niet ver meer zijn kan. En allemaal zijn ze behangen met baantjes. Baantjes, die in tijden dat het goed gaat uitstekende melkkoeien zijn, maar in lastige tijden een molensteen kunnen worden voor incompetent volk. Het gedraai van Nijpels voor de camera – waarmee hij tot nog toe steeds wegkomt – laat zien wat zijn competentie is. Multitasken is het in ieder geval niet.

Dat de VVD nu voorop staat om de klappen op te vangen is pech voor die partij, al is het evenmin onverdiend. Maar ook de PvdA, CDA, D66 en CU (Rouvoet) hebben zo hun kneusjes die hun beloning kwamen halen toen ze de politiek verlieten. Het nadeel van meervoudige politieke contacten die zijn verenigd binnen een kleine groep personen is besmettingsgevaar. Zijn daar voorbehoedsmiddelen voor? Een CDA’er had daarop het antwoord wel geweten: het beste voorbehoedsmiddel is nog steeds: nee.