De uitslag van de Spaanse verkiezingen afgelopen zondag was net zo min wereldschokkend als bevredigend. De Partido Popular van premier Rajoy werd weer wat groter, na de klap van afgelopen december, maar niet groot genoeg om daadwerkelijk al te kunnen regeren.

De uitslag spreekt voor zich. Kiezers waren teleurgesteld in de nieuwe partijen Ciudanos en Podemos, alhoewel voor deze laatste partij toch winst was voorspeld. Dat brengt ons eigenlijk direct op de externe factoren die groter waren dan ook anders mogelijk al het geval is. Het Brexit-referendum had mogelijk enige invloed op de winst van de PP, die onder meer campagne voerde rond het thema stabiliteit. Maar als Brexit was afgewezen had premier Rajoy ongetwijfeld beweerd dat stabiliteit het leidende motief van het moderne Europa is, daarbij opnieuw demonstratief op zichzelf wijzend. Al met al mag hij blij zijn dat de uitschakeling van Spanje bij het EK voetbal pas een dag later viel: zoiets heeft tijdens verkiezingen nooit een positief effect op een regerende partij.

Ondanks het ontbreken van een duidelijke weg naar een meerderheid heeft Rajoy al laten weten dat er geen derde verkiezingsronde binnen een jaar komt. Maar naar verluidt is de eerste poging tot coalitievorming al afgeschoten. Rajoy houdt het er nu op dat hij regeren mag omdat er geen redelijk alternatief is. Dat valt moeilijk tegen te spreken – zowel de socialisten (PSOE) als Podemos leden kleine maar pijnlijke verliezen. Dat zal de PSOE er niet toe brengen een coalitie met de PP aan te gaan.En daarmee is Spanje eigenlijk weer terug bij af.

Dat maakt de vraag wat de EU nu gaat doen met de Spaanse tekorten een steeds nijpender kwestie. Rajoy wist een paar maanden terug uitstel te bedingen van opgelegde verplichtingen – tot na de verkiezingen van afgelopen zondag. Dat de EU hoopte dat hij een meerderheid herwinnen zou was een publiek geheim. En al is men in Spanje niet bijzonder EU-sceptisch, op dit moment kan geen enkele partij in de EU verwachten stemmen te winnen door met de gunst van de Europese Commissie te adverteren.