Dat de burgeroorlog in Syrië zo snel mogelijk teneinde moet komen wordt door niemand betwijfeld, maar de meest recente uitspraken van president Trump suggereren anders. Trump heeft zich het verhaal over regime-wissel (=Assad weg) opnieuw laten aanpraten. Dat is vragen om moeilijkheden.

Het idee is een opgebakken versie van dat waarmee Obama hoopte de regering van Assad ten val te brengen en te vervangen door een democratisch geregeerd Syrië. Wie het gepalaver tussen de diverse verzetsgroepen wel eens heeft aanschouwd kan over zoveel domheid slechts het hoofd schudden – de leden van diverse delegaties zijn elkaar door de jaren heen geregeld nog aan de onderhandelingstafel in de haren gevlogen. En dat waren dan nog delegaties waarin de meest militante groepen ontbraken.

Maar om dit idee te ondersteunen is de USA desalniettemin begonnen met een mediaoffensief waarin zowel Assad als zijn Russische bondgenoot de wacht werd aangezegd, en dezen te verstaan gaf dat een aanval op Idlib door de USA niet zou worden getolereerd. Wat de vraag oproept: met welk gezag doet de USA dit? Niet anders dan met dat van de – theoretisch – sterkste. De Russen hebben daartegenover gemeld in geval van nood tactische kernwapens in te zullen zetten en melden al een paar weken dat er een pseudo-aanval met chemische wapens wordt voorbereid, om de USA het excuus te geven zomaar binnen te vallen. Dat is eerder gebeurd. Beide landen dreigen nu. Rusland kondigde vandaag aan cameraploegen in te zetten om bewijs te verzamelen van niet bestaande aanvallen waar op de USA zich zou kunnen baseren (rechts). Of het helpen zal? De rebellen zal het niet weerhouden, en president Trump heeft bewezen zich door de Deep State inderdaad te laten manipuleren [1] als men hem maar voldoende plaatjes van dode vouwen en kinderen voert.

De USA heeft geen plan, er is geen logische coalitie aan wie de USA steun geeft en er is geen perspectief op enig militair succes: de USA hoopt de onafwendbare ineenstorting van de ‘gematigden af te wenden, omdat dat haar rol in Syrië definitief zou elimineren. Iets dat sinds de val van Aleppo eind 2016 in feite al plaatsvond, maar wat de USA nooit heeft willen erkennen. Vandaar dat men nu trekt aan een dood paard dat al in staat van ontbinding verkeert. En die dreigementen helpen ook al niet.

Het Syrische regeringsleger is de aanval op de provincie Idlib en de laatste resten van opstandelingengebieden rond Damascus nu definitief begonnen. Ook de luchtaanvallen door Rusland zijn opgevoerd. Al enige dagen terug eigenlijk, maar de USA wacht met smart op een excuus zich er mee te bemoeien. Dat het Syrische leger in de tussentijd het platteland tussen Hama en Idlib schoonveegt is geen reden voor Amerikaans ingrijpen, maar verzwakt opnieuw de positie van Idlib. De stad zal op deze wijze steeds verder ingesnoerd worden, totdat een heuse belegering ontstaat.

En dan? Dan zal uiteindelijk een dilemma ontstaan waar de USA helemaal niet op zit te wachten. Tot nog toe werden belegerde weerstandsnesten steeds ontruimd middels een overeenkomst tussen rebellen en het Assad-regime, waarna die rebellen vrije aftocht kregen naar Idlib. Dit werkte uitstekend, en heeft het vertrouwen in het erewoord van het regime – voor de buitenwereld onzichtbaar – sterk verbeterd. Maar waarheen moet de bezetting van Idlib? Niet alleen is de veronderstelde omvang van de belegerde jihadisten daar nu 70.000 man, maar alle daarheen geëvacueerde strijders mochten indertijd hun families meenemen, en ook die zitten nu in Idlib.

Er zijn twee opties, wellicht drie.

1. – een vrije aftocht voor de bezetting van Idlib naar het oosten van Syrië, waar de USA samen met Koerdische groepen een aantal gebieden langs de grenzen met Irak en Turkije in handen hebben. Dit heeft het nadeel dat het vooral woestijngebieden zijn waar grote groepen niet opgevangen kunnen worden, en bovendien zitten de USA noch de Koerden te wachten op een dergelijke invasie. Het zou de band tussen Koerden en USA kunnen breken. Daarmee valt deze optie af.

2. – een vrije aftocht naar Turkije. Dat is iets minder vreemd dan het lijkt, al zal het land er nog minder happig op zijn dan de Koerden in oostelijk Syrië. Maar een deel van het Free Syrian Army bestaat uit Turkmenen, Diezelfde Turkmenen die Turkije het excuus gaven Afrin te bezetten en de Koerden daar er uit te slaan. Een deel van het FSA zou daarom logischerwijs in Turkije terecht kunnen. Maar die Turkmenen maken maar een relatief klein deel uit van het leger dat thans in Idlib verblijft, zo ze niet al naar Afrin zijn vertrokken. Een volledig leger – inclusief legertros – die moet worden opgevangen en geïnterneerd is de nachtmerrie van Turkije, dat niet voor niets nadrukkelijk ijvert voor een wapenstilstand (ook in de hoop Afrin te kunnen behouden). Op de top met Iran en Rusland in Teheran afgelopen vrijdag heeft Erdogan te horen gekregen dat van het eerste geen sprake zal zijn, zodat hij kan concluderen dat het tweede ook niet erg waarschijnlijk is als het aan Iran en Rusland ligt. Dt alles maakt deze optie onwaarschijnlijk, maar niet uit te sluiten. Gevolg zal zijn dat een vloed aan vluchtelingen Turkije (en het westen, Turkije zal velen doorlaten) zal overstromen.

3. – een capitulatie van het FSA, waarbij leiders en officieren de vlucht kunnen nemen naar Turkije  De exodus zal hierdoor kleiner zijn dan in versie 2. Probleem voor het westen en de USA wordt dat de vluchtelingen het religieuze topje van de ijsberg zijn, en notoir onbetrouwbaar. medewerking van het westen aan de ze ‘oplossing’ lijkt niet te zullen plaatsvinden, maar de vraag blijft of het westen hier nog zeggenschap in krijgt. Als Idlib inderdaad vlot valt is er niet veel meer dat men er aan zal kunnen doen. De houding van de Syrische regering de laatste jaren lijkt ook kansen te bieden voor wie terug wil keren in de Syrische maatschappij, al moet je altijd maar afwachten in hoeverre Assad cs hun woord gestand doen als er geen oppositie meer bestaat.

Hoe realistisch is een vlotte val van Idlib? Dat zou het westen inderdaad bijzonder tegen kunnen vallen. Over de operaties ten zuidoosten van Damascus melden de Syrische staatsmedia dat de jihadisten in groten getale sneuvelen tijdens de veegacties van het Syrische regeringsleger, en het tempo waarmee men aan het begin van de zomer de laatste bolwerken bij de Golan opruimde toont dat het moreel en de wil tot verzet van het FSA en geaffilieerde groepen bijna nul is. Werkelijk de enige hoop die de verdedigers van Idlib nog hebben is die gefakete gifgasaanval en een daarop volgende aanval door de USA.

De USA heeft echter een aantal grote problemen waarvoor niet direct een oplossing bestaat. In hoeverre de Deep State genegen is de president daarover terdege voor te lichten blijft een risico. Van de al bekende problemen is het legalistische niet het minste. Rusland is daar op uitnodiging van de erkende internationale regering van Syrië. De USA helpt strijdgroepen zonder status, en heeft als enige smoes voor haar aanwezigheid in Syrië de strijd tegen IS – vanuit Irak. De bemoeienis met Idlib (waar overigens naar verluidt nog circa 200 Amerikaanse en Britse adviseurs zitten) is moeilijk uit te leggen. Zelfs hun evacuatie naar Turkije zal al grote problemen geven, gezien de moeilijkheden tussen de USA en dat land op dit moment.

Maar een daadwerkelijke aanval op troepen die idlib gaan bestoken zal zonder enige twijfel een reactie van de voor de kust klaarliggende Russische vloot betekenen.  Rusland heeft er geen enkele twijfel over laten bestaan dat een aanval op Syrische troepen rond idlib met geweld zal worden beantwoord of dat nu met kruisraketten of met de Amerikaans/geallieerde luchtmacht plaats zal vinden. De aanwezige Russische luchtafweer mag niet onderschat worden, de Russische bereidheid geweld met geweld te vergelden evenmin.

Is het de USA het risico van een Derde Wereldoorlog waard? De situatie doet sterk denken aan die in augustus 1914. Niemand bij zijn verstand wil een Derde Wereldoorlog, maar doordrukken op een punt waar je niets te zoeken hebt kan die wel op gang helpen.

---

1. Voor de Deep State kun je in Syrisch verband ook lezen: de neoneocons, de politieke pressiegroep die vindt dat de USA wereldwijd politieagent moet spelen. De desastreuze gevolgen in Irak en Afghanistan bewijzen dat zelfs als het kan (wat ik categroisch ontken)  de USA niet de aangewezen staat is dat uit te voeren.

---

Zie verder ook ons volledige uitgebreide dossier over de burgeroorlog in Syrië.