De kabinetsformatie is nog steeds gaande, met overigens een minimale kans op succes, maar de vlaggendragers van overig politiek Nederland, – die afgelopen weken in de Kamer met hun duimen zaten te draaien – lijken in het geweer te komen. Om zich alvast te verenigen tegen een nog niet bestaande vijand.

Het is een van de meest ironische beelden van deze kabinetsformatie tot nog toe: de aanstaande oppositie die zich verenigt in haar verzet tegen het aanstaande kabinet. Niet omdat dat kabinet er zelfs al maar is, maar omdat men de profilering niet missen kan.

Het laat zien wat een belangrijke functie van oppositie geworden is. Alle partijen die tijdens de formatie definitief af vielen nu schouder aan schouder te zien staan toont dat partijen in de Tweede Kamer een tegenstander nodig hebben om zich tegen te verzetten, aan gezien ze anders in het niets leunen. Hier zien we een sociale waarheid die we geneigd zijn wel eens te vergeten: dat er or debat twee zijden nodig zijn, omdat het anders geroep in het wilde weg wordt. Precies het beeld dat een argeloze toeschouwer er van krijgen kan.

Niets beters dan het komende kabinet alvast op te roepen meer geld uit te geven; het is er, en men is hongerig er wat mee te gaan doen. Ook hier is de ironie weer niet ver weg:

Ook PvdA-leider Asscher haalt uit: “Als je geen problemen wilt oplossen, moet je niet gaan regeren.”

Volgens Asscher is regeren dus geld uit geven? Zo zal hij het niet bedoeld hebben, en dat men bij de VVD eerder het tegendeel denkt te kunnen verdedigen is al evenmin een goede definitie:

“Wij willen de boel netjes achterlaten”, vat VVD-onderhandelaar Zijlstra het samen.

Drie maanden praat Zijlstra met het CDA, en nu al is hij doorkneedt in de rentmeesterschapsgedachte. Woorden zijn gereedschap, en men praat naar men andere mensen praten hoort.

Politiek is een kwestie van profileren. Maar dat de oude spelletjes al beginnen terwijl de hoofdrolspelers van de nieuwe nog niet bekend zijn is een beetje prematuur. Maar dat men in Den Haag nog steeds over de PvdA praat alsof het een belangrijke politieke kracht is is echter kenmerkend voor het fantoom van het verleden dat nog steeds over het Binnenhof hangt. Dat is de beste reden tot nog toe voor een snel aantreden van een nieuw kabinet – van welke signatuur dan ook.