Mevrouw Ollongren: Wilt u wantrouwen verminderen of vertrouwen opleggen?
Dit is een open brief aan minister Ollongren. Over nepnieuws en de aanpak ervan.
Geachte mevrouw Ollongren,
Uw uitspraken met betrekking tot de aanpak van ‘nepnieuws’ verontrusten mij.
Nu verschillen wij op veel terreinen van mening. Maar dan: u heeft geen aangifte tegen mij gedaan, ondanks dat ik u daar direct toe uitnodigde (Ingekomen stuk, vergadering Amsterdamse gemeenteraad 15 januari 2017.
Over een aantal van onderstaande punten zijn we het wellicht wèl eens.
- Nepnieuws bestaat, maar is moeilijk te definiëren.
- Overdrijven valt níet onder nepnieuws produceren. Als wethouder sprak u over het uitroepen van de Republiek Amsterdam. In reactie daarop zei de heer Bosma dat u in de gevangenis thuishoort. U gebruikte beiden het middel ‘overdrijving’. U maakte geen concrete plannen om artikel 93 Wetboek van strafrecht te overtreden, Bosma deed geen aangifte.
- De meest ondermijnende vorm van nepnieuws betreft ‘false flags’: iemand die zelf ‘rechts’ is, plaatst bijvoorbeeld een leugenachtige ‘linkse’ tweet met de bedoeling instemming te krijgen van ‘links’, om daarmee de verwerpelijkheid van ‘links’ gedachtegoed te ‘bewijzen’. Of andersom.
- De definities van ‘rechts’ en ‘links’ zijn de afgelopen decennia dramatisch gewijzigd: vroeger vooral gerelateerd aan sociaal-economische kwesties, tegenwoordig aan het oordeel over mohammedanisme, migratie en diversiteit.
- Productie en verspreiding van, en ontvankelijkheid voor nepnieuws correleert nauwelijks met opleidingsniveau, intelligentie of positie op de oude of nieuwe rechts-links-schaal.
- De relatie tussen de opkomst van nepnieuws met die van social media is complex.
- De grenzen van de vrijheid van meningsuiting zijn gedefinieerd via wetgeving op het gebied van laster en oproepen tot geweld.
Afkeer of haat willen verbieden, is als het willen verbieden van depressiviteit.
Liefde of verdraagzaamheid (met name van onverdraagzaamheid) gebieden, is als het gebieden van verdriet wanneer de Grote Leider overlijdt. - De misslagen van de nieuwe Amerikaanse ambassadeur illustreren hoe funest internationaal rondzingen van nepnieuws kan uitwerken: no-go zones van Franse, Duitse of Zweedse snit kennen wij in Nederland niet.
- De daling in het vertrouwen in de oude media is mede te danken aan het feit dat Social Media razendsnelle toegang geven juist tot wereldwijde bronnen, terwijl de heftigste politieke tegenstellingen een sterk internationaal karakter hebben.
- Nepnieuws ontmaskeren is verstandiger dan proberen het te blokkeren, maar ook daarvan mogen we niet te veel verwachten. Het is beter om de productie van betrouwbare en zo neutraal mogelijke informatie over belangrijke schriftelijke en mondelinge uitingen die van belang zijn voor de veiligheid in Nederland, te bevorderen.
Voor wat betreft de leer van Mohammed is het Middle East Media Research Institute (Memri) een veel geciteerde bron. Dit instituut vertaalt (met name Arabische) teksten van mohammedaanse schriftgeleerden. Veel van die teksten zijn verontrustend.
De overheid zou in navolging van Memri kunnen investeren in betrouwbare vertalingen. Dit initiatief zou niet beperkt moeten blijven tot het Midden-Oosten en de leer van Mohammed (Arabisch, Turks, Farsi); Ook aan sleutelteksten in (Noord)Koreaans, Russisch, Chinees en Hindu zou aandacht besteed moeten worden.
Mijn vraag aan u is simpel: wilt u wantrouwen verminderen of vertrouwen opleggen?
Een voorbeeld: mijn wantrouwen jegens het kabinet zou slinken wanneer er, mede dankzij u, een vertaling geproduceerd zou worden van het magnum opus van de voormalige adjudant van Erodwahn, Ahmet Davutoğlu: Stratejik Derinlik. Volgens Turkse oppositiebronnen schrijft Davutoğlu daarin zelfs over het concept lebensraum.
Ook Griekse en Servische commentaren op het boek, klinken zeer verontrustend.
Vandaag [1] bereikt me het nieuws dat het hoofd van Dyanet in Maryland sprak over het toevoegen van madrassa’s aan moskeeën in de VS.
Of door het ontsluiten van Stratejik Derinlik mijn – en uw – wantrouwen tegenover het zittende regime in het op een na machtigste en meest ambitieuze buurland van de EU zou slinken of toenemen: dat is een andere vraag.
Update 19 januari
Een door de ‘directeur concernondersteuning’ ondertekend standaardbriefje ontvangen: ik krijg binnen 3 weken antwoord en mijn brief heeft een nummer gekregen.
- 15 januari
Zeer goed artikel.
Elk ingrijpen in de media en het internet,
leidt tot propaganda en censuur. En gebeurt alleen in diktaturen.
Alleen de wet en de Grondwet zijn bepalend.
Splendid artikel Frans!
Dan mag Rutte ook wel geblokkeerd worden.
Nergens zoveel fake-nieuws als wat er uit de mond van Rutte komt.
Toch was een deel van de gelaakte opmerkingen van de nieuwe Amerikaanse ambassadeur juist: alleen al in de Utrechtse wijken Kanaleneiland, Overvecht, Hoograven en Zuilen blijken autobranden een toenemend verschijnsel. Andere steden, grotere en kleinere, delen in de vreugde van deze bonfires.
Zeer goed artikel.
En vrijwel ieder ingrijpen op het internet is een probleem omdat het er minimaal de schijn van heeft dat het gaat om opzettelijke beperking van de vrijheid van meningsuiting voor diegenen die het niet met de officiele lezingen eens zijn.
Met de komst van de sociale media is er een veel directere communicatie ontstaan. Deze geeft de mogelijkheid om berichten razendsnel te verspreiden, zonder enige controle. Tegelijkertijd hebben de traditionele media het zwaar gekregen en zijn er nogal wat zaken veranderd.
De meeste kranten hebben nauwelijks echte journalisten meer in het veld, laat staan ergens in het buitenland. Editors zijn vaak (deels) vervangen door automatische spellingscontrole en echte controle op de juistheid van gepubliceerde artikelen is ook sterk verminderd.
Ik kan me de tijd nog herinneren dat het een behoorlijke schande was als een krant een rectificatie moest plaatsen. Als diezelfde ethiek nu zou worden gevolgd zou een goed deel van de ruimte uit niets anders bestaan. En voor de sociale media zou dat nog veel erger zijn.
Aangezien het practisch niet te doen is om de geest weer in de fles te krijgen moet er iets anders worden verzonnen. Het ‘verbieden’ van nepnieuws heeft weinig nut aangezien het een verbod is dat niet is te handhaven. Het opleggen van boetes zie ik persoonlijk ook niet zo zitten, wederom vanwege het probleem van handhaving. Het is dan misschien een leuke melkkoe voor de overheid, maar neemt het probleem niet weg.
De beste oplossing is vermoedelijk het opzetten van een paar vaste kanalen waarbij de grote(re) nieuwsberichten door een panel van onafhankelijke personen worden onderzocht, bij voorkeur personen met diverse uitgangspunten, maar die de waarheid als kernwaarde hebben. Hoewel dit een zaak van de lange adem zou zijn, want betrouwbaarheid kun je niet zomaar kopen, die moet je verdienen door lange tijd exact te doen wat je zegt en te leveren wat je belooft.
Dit zal echter nooit vanuit de regering gebeuren, aangezien die al lang hebben aangegeven dat ze zich hebben overgegeven aan de totalitaire club in Brussel en niet langer bereid zijn ergens voor te staan.
@Tommie Ook de auto van mijn dochter ging enkele jaren geleden in vlammen op. In Örebro, Zweden. Ik ben er diverse keren een paar dagen geweest: maar ze woonde toen echt niet in een no-go gebied.
Ook al had hij niet helemaal ongeluk: het was best beschamend voor die ambassadeur. Elke keer dat hij zijn mond opendoet in Nederland, over wat dan ook, zal de MSM daaraan herinneren.
Dat wat voor ‘elite’ doorgaat, ze haten ons, wij belasting betalende k*tburgers met een onwelgevallige mening of een ander wereldbeeld.
Een façade democratie hebben we hier, eigenlijk al sinds de invoering van het kiesrecht. De eigen agenda’s uitvoeren onder het mom van kiezersmandaat.
@Juanito: ik ben het helemaal met u eens.
De zittende machten, heben de democratie totaal gecorrumpeerd en grondig verziekt.
Internet is:
A: veelzijdiger dan de reguliere media, die inmiddels politiek correcte propagandisten zijn geworden. Op internet lees je de verslagen van verschillende kanten, in tegenstelling tot de oude media, die zeer eenzijdig dezelfde (impliciete) boodschap verkondigen. Op internet vindt er debat plaats. In Hilversum en op de redactiepanelen van Volkskrant, NRC, Trouw etcetera niet.
B: kritischer en onthullender dan de “goedgekeurde” media. Nepnieuws wordt in no time afgebrand. Plaats maar eens een artikel met 1 onwaarheid in een verder smetteloos artikel op VoL en de site wordt van alle kanten onder vuur genomen en de schrijver terecht gewezen in de comments.
C: directer dan de oude media. Televisie is een halve dag te laat, de kranten een hele dag, maar een video van bijvoorbeeld een aanslag gaat in minuten de hele wereld rond. En anders dan de hevig bewerkte beelden op televisie en de berichten in de kranten, zijn dit rechtstreekse waarnemingen, ongekleurd en ongecensureerd.
Natuurlijk is er op internet ook nepnieuws, maar hier wordt dat nieuws snel ontmaskerd en op zijn minst kunnen mensen de verschillende kanten horen en zelf uitmaken welke kant ze in hoeverre moeten of willen geloven.
En een overheid die onwelgevallige feiten en debat wil tegengaan, met een volgzame pers, daar hebben we woorden voor en die zijn niet vleiend. Verkeerde kant van de geschiedenis en dat soort dingen.