De klap die gisteravond in Italië werd gegeven zal nog wel door klinken in Brussel de komende tijd. Meer nog dan verzet tegen de economische omstandigheden heeft de Italiaanse kiezer zonder pardon vooral tegen de EU gestemd gisteren.

Niet onverwacht (prognose), en niet concreet tegen de EU – tegen economische samenwerking hebben de Italianen geen bezwaar. Maar wel tegen het beleid van een idioot open federalistisch ideaal van Verhofstadt & co-snit: open grenzen met iedereen (behalve Rusland!), en geen repercussies als je je binnen een land niet gedraagt. De gelovige aanhangers van dit federalistisch-Europese extreemlinks zullen op dit punt tegenwerpen dat de handhaving een kwestie van de lidstaten zelf is, maar dat klopt niet helemaal. Uitzetting van illegalen wordt door Brussel bijkans verboden omdat de immigranten de toekomst van de EU zouden belichamen. Merkel sprak dit gisteren zelfs uit:

Rt @ShakRiet

Endstation Wahnsinn: #Merkel wünscht sich, dass die Deutschen, "die schon seit Jahrhunderten hier leben", in den "nächsten 60 Jahren" mit anderen Kulturen verschmelzen mögen. Wegen der Neugier.pic.twitter.com/yUp9YvRFqL https://t.co/Y67Ki5Dl77

— Jon (@SirSchnee) March 2, 2018

En daar bleken de Italianen gisteren helemaal klaar mee. De stemming in het land sloeg sterk om naar anti-immigratie. Dat zien we sterk als we de stemmenverdeling binnen de drie grote partijpolitieke blokken gaan bekijken.

Niet alleen werd Democratisch Links slechts in een paar traditionele bolwerken de grootste (groen), maar de Vijfsterrenbeweging (oranje) werd werkelijk heel groot. Desalniettemin werd de grootste klap uitgedeeld door de Lega (voorheen Lega Nord), die groeide van een semi-regionale partij van circa 7 a 8% van de nationale stem (vooral verkregen in Lombardije) sinds de jaren negentig, naar een partij van groot landelijk gewicht met bijna 18% (prognoses bij 50% geteld) gisteren. 10% van het totaal aantal stemmen kreeg de Lega er gisteren extra bij!

Binnen het centrumrechtse blok (blauw) verdrong de Lega Forza van Berlusconi (hij kan nu volledig met pensioen) naar het tweede plan (14%), en dat wordt als een grote verrassing gezien. Omdat ook binnen de Vijfsterrenbeweging (doelen niet ongelijk aan het FvD) de kritiek op de immigratie stevig, maar minder rigoureus is dan binnen de Lega, zijn niet alleen de stemmen voor de Lega een afwijzing van ongelimiteerde immigratie, maar ook die voor de Vijfsterrenbeweging. Zij haalde daar eveneens veel steun mee.

Dat verleidde de redacteuren die gisteravond dienst hadden bij Trouw om vannacht tot de dwaze tweet (rechts), dat extreemrechts in Italië leidde. Alles wat populistisch is volgens Trouw dus extreemrechts? In Italië is welbeschouwd alles rechts van de voormalige communistische partij (de directe voorloper van Democratisch Links, maar tegenwoordig gezien als sociaaldemocratisch) dan populistisch. En dat is al zo sinds eind jaren tachtig na het einde van de Eerste Republiek.

Wat nu? Goede vraag. Men zou er in Italië graag een antwoord op hebben. De NOS was er natuurlijk nogal gedeprimeerd over:

Het debat in Italië gaat vooral over de vraag: hoe nu verder? “Het centrum is echt weggevaagd”, zegt Marghadi. “Er is een populistische golf over Italië gespoeld.” Maar een werkbare meerderheid in het parlement heeft dat niet opgeleverd en het zal nog een hele puzzel worden voor president Matarella om er samen met de partijen uit te komen.

Al was de analyse van de Vijfsterrenbeweging door de NOS heel wat ter zake kundiger dan die van Trouw en andere hypermedia:

“De Vijfsterrenbeweging is niet echt links of rechts. Ze zijn gericht op het omgooien van het bestaande systeem. Er zitten linkse mensen in met progressieve ideeën over bijvoorbeeld het milieu, maar ze hebben ook rechtse kandidaten. Veel linkse stemmers zouden ervan walgen als ze in zee zouden gaan met de Lega.”

Als we de ontstane politieke situatie analyseren, zien we dat de Vijfsterren met afstand de grootste geworden is (32%), maar dat het rechtse blok net iets meer stemmen gewonnen heeft ±35%. De afspraak binnen rechts was dat de grootste partij (binnen hun blok) de premier zou mogen leveren, en dat de Lega dat nu gaat doen ligt op basis van die afspraak voor de hand. Maar als dat gebeurt zal het gegil in Brussel dat van levend geroosterde speenvarkens doen herkennen.

Logisch en politiek zijn twee uitersten in het taalgebruik, maar wat zou nu logisch zijn? Rekenkundig een coalitie tussen de Lega en de Vijfsterrenbeweging, de beide grootste winnaars. Maar binnen zo’n verbond (waarvoor ze waarschijnlijk geen andere coalitiepartners nodig hebben) is het niet logisch dat de Lega de premier levert. Bovendien zou het op een aantal punten grote politieke moeilijkheden opleveren.

Misschien moeten ze het in Italië ook maar eens met een gedoogconstructie proberen, waarbij men eerst de ongebreidelde instroom van Afrikanen stopt, er enige tienduizenden terug de Middellandse Zee terug over zet en Brussel eens de pin op de neus plaatst. Wie premier wordt zou minder belangrijk moeten zijn dan het aanpakken van problemen die door alle hierbij betrokken partijen erkend zijn. De meerderheid, zo niet alle partijen die in Italië gaan regeren, is tenminste eurosceptisch. De diepe scheur in de EU komt politiek nu nog sterker aan de oppervlakte.

Laat het gegil in Brussel maar vast beginnen.

Update – volledige uitslag

Senaat

Kamer van Afgevaardigden