Als u een potje Earl Grey thee zet ’s ochtends weet u vast niet dat u zo het EU-Bergamot-subsidiecircus van een basis voorziet. NIcolette Geveke zocht het uit.

De EEG financierde in de 60’er jaren paginagrote advertenties in luxe damesbladen voor met bergamotolie verrijkte Earl Grey thee en voor dito Bergasol-zonnebrandcrème. In Nederland stonden die advertenties iedere maand in de Elegance.

Die Earl Grey thee was een nieuw product; de thee werd gepromoot met een nogal warrige, want gefabuleerde, feelgood story over het fijne leven van Britse kolonialen in het vooroorlogse India. De nogal dure Bergasol zonnecrème had als verkoopargument dat men daardoor twee keer sneller bruin werd dan met de gangbare producten; en naar mijn ervaring was dat ook zo. Het was daarom, ondanks de hoge prijs, een zeer aantrekkelijk product want in de zestiger jaren was er nog full employment dus was een bruin velletje een teken van grote welvaart: genoeg geld hebben om niet te hoeven werken, maar wel te reizen naar zonnige oorden en zo kon men zich gelijke van de Prins van Lignac wanen.

Na een paar jaren werd al beweerd dat Bergasol huidkanker veroorzaakte: was dat kwaadsprekerij door de concurrenten of ervaringen van gebruiksters? Twee decennia na de introductie van Bergasol begon het evenwel echt op te vallen dat overal in Europa mensen uit de equivalenten van Wassenaar en Aerdenhout, wel erg oververtegenwoordigd waren in de huidkanker statistieken.

En dus kwam er een verbod op het gebruik van de bergamot in zonnebrandmiddelen. De Franse producent die kennelijk niets had met volksgezondheid, maar wel met kapitalistische geldverdienerij, bestond het om tegen de EEG te procederen. Dat was gelukkig tevergeefs. Of procedeerde hij in opdracht c.q. onder pressie van de maffia in Calabrië? De formule van Bergasol werd vervolgens stiekem veranderd en het ging terug in de verkoop: zonder bergamot, zodat het een gewoon zonnebrandmiddel was geworden, zonder enig voordeel.

Bergamot bleef wel als smaakstof in Earl Grey thee. Maar is bergamot echt onschuldig? Het is een citrusvrucht en dus kan bij medicijngebruik het gevaarlijke grapefruit effect optreden. Ook het gebruik als geurstof in dure parfums gaat door ondanks het gevaar van Berlickdermatitis en vervelende neurologische verschijnselen bij gelegenheid van de fototoxiteit in zon(nebank)licht. Druppeltjes essentiële bergamotolie (wat overigens geen olie is en al helemaal niet essentieel) in het badwater in combi met de zonnebank verbrandt de huid. En hoe (on)gezond zijn de begamot-geurstokjes die bijvoorbeeld het Kruidvat verkoopt?

Het Zuid-Italiaanse Calabrië is een van de weinige plekken ter wereld waar de bergamot wordt geteeld. De EEG/EU subsidieert inmiddels al een halve eeuw de bergamot boeren. Aanvankelijk omdat het EEG-landbouwbeleid gericht was op het realiseren van een acceptabel inkomen voor keuterboertjes, het zogeheten Bergboerenbeleid. En daarna werd het onderdeel van een scala van EU-subsidies, zoals sociale fondsen, regiofondsen, ontwikkelingsfondsen, structuurfondsen en cohesiefondsen ter compensatie van de negatieve invloed van dan de invoering van de Euro. Omdat de Eurofielen bang zijn dat volgende maand populisten in het EU-Parlement het tot dusverre gevoerde beleid zullen ombuigen, heeft het huidige EU-parlement in samenwerking met de andere instituties zoals de Europese Commissie getracht voor de volgende decade hier en elders de subsidies al zo veel mogelijk vast te leggen.

Inmiddels is er een nieuwe subsidiebron: bio-energie: de citrusschillen worden nu met ons belastinggeld gesubsidieerd verbrand en omgezet in biogas.

Maar indirect komen die subsidies die worden gefinancierd met ons belastinggeld ook terecht bij het supranationale belastingontwijkende bedrijfsleven zoals Dior en Guairlain, die bergamot verwerken in parfums.  Dus gewone mensen in Nederland betalen mee aan de dure parfums van rijke filmsterren in andere landen.

Al dat gesubsidieer was aanvankelijk onderdeel van het anti-communistische beleid van de Navo en haar politieke tak de EEG: de bevolking tevreden houden ten tijde van de Koude Oorlog, want Italië telde verontrustend veel Communisten. Daarom subsidieerde de CIA de Christendemocratische partij en daarom subsidieerden wij Italië met de verkoop van ons aardgas voor de spotprijs van een dubbeltje per kubiek en daarom kwamen er Italiaanse gastarbeiders naar ons land.; een ander doel was om de maffia de wind uit de zeilen te nemen: daar is helemaal niets van terechtgekomen; integendeel:

Hoewel het telerssyndicaat al midden zestiger jaren door de rechter werd ontbonden, werd het heropgericht in 1989.

De maffia is al jaren geïnfiltreerd in het gemeentebestuur van het Bergamot-dorp en heeft zich ook over deze EU-goudmijn ontfermd, net zoals de EU-subsidies voor aardbevingsschade, de subsidies om de illegale immigratie te managen; en ze houden zich tegenwoordig ook bezig met een soort van economische kolonisatie van Slowakije.

---

Dit artikel verscheen eerder op Polderland.

---

Nicolette Geveke is correspondent Brussel voor Veren of Lood.