Tijdens het bailoutdebat vorige week bracht geen enkel Kamerlid nog ter sprake, dat oorspronkelijk de eis van Nederland voor deelname aan een bailout voor Griekenland was, dat ook het IMF mee zou doen. Toch lijkt de gedachte dat dat nog gebeurt zo goed als zeker luchtfietserij.

Het IMF is door de eerdere deelname in grote problemen gekomen. Niet alleen scheelde het maar een haartje of het fonds was in juli de afbetaling door Griekenland van 3,5 miljard misgelopen, ernstiger is de wijze waarop het IMF in die situatie verzeilde.

Al in 2010 hadden de niet-Europese toezichthouders bij het fonds grote bezwaren tegen de deelname aan de eerste bailout, aangezien ze die als onwerkbaar beschouwden. Toentertijd werden hun bezwaren met grof geweld opzij gezet door directeur Dominic Strauss-Kahn.

“There is no Plan B. There is Plan A, and a determination to make Plan A succeed. And this is it.”

Het Griekse default en de nieuwe aandrang vanuit de EU om toch opnieuw deel uit te maken van een derde hulpprogramma hebben nu geleid tot een situatie waarin directeur Lagarde op eieren lopen moet. Het lijkt hoogst onwaarschijnlijk dat het IMF alsnog deel gaat nemen aan dit derde programma, zonder dat de door jhet IMF geëiste schuldvermindering wordt doorgevoerd. De financiële toekomst van Griekenland ziet er namelijk niet zo best uit (klik om te vergroten):
Het gevolg van deze miskleun van Lagarde en haar voorganger zal minstens tot gevolg hebben dat de vaste Europese bezetting van het directeurschap van het fonds verleden tijd is.

Maar er is meer. De opkomende economieën zijn onder leiding van China begonnen met de oprichting van een nieuwe internationale organisatie die landen met problemen moet kunnen helpen. Dit ondergraaft de unieke positie die het IMF sinds de Tweede Wereldoorlog altijd heeft gehad. Het doordrukken van de eerste bailout was allen mogelijk door het IMF de eigen regels te doen negeren. Dat dat voor Eurocraten aan de orde van de dag is sinds 2009, is niet hoe het IMF met haar zaken om wil gaan. Het stuntwerk met Griekenland koste het IMF bijna een klein vermogen.

En daar zit een probleem dat de niet-Europese deelnemers in het IMF de EU maar moeilijk kunnen vergeven: de bailout in 2010 redde vooral de wankelende Europese bankensector. Daarvoor is het fonds niet bedoeld. Als het IMF er geld bij was ingeschoten, komt dat er op neer dat de halve wereld had meebetaald aan EU-problemen die de EU zelf heeft gecreëerd. Dat gaat niet nog eens gebeuren.

Ergo, zonder schuldenverlichting doet het IMF absoluut niet mee. Aangezien het fonds zelf pas als laatste afziet van haar vorderingen (supersenioriteit), zal dat geld uit de EU moeten komen. Iets wat Angela Merkel categorisch weigert in verband met de publieke opinie in Duitsland.

Hoe de EU het gaat draaien wordt een interessant spektakel, maar wie er gaan betalen staat vast: de eurolanden – u en ik.