De dividendbelasting wordt inderdaad niet afgeschaft, meldde politiek Den Haag gisterochtend. Om er ’s middags, nadat diverse politici zich al op twitter te buiten gingen aan voortijdig gejuich, doodleuk aan toe te voegen dat het geld nu aan andere bedrijven zou worden weggegeven.

’s Middags deelde de premier mee dat het vrijvallende deel van de begroting nu een pakketje lastenverlichting zou worden.

“Maar Rutte is flexibel, hij verdedigt al weer even vrolijk het alternatieve pakket met lastenverlichting dat er nu ligt”, zegt Van der Wulp. En dat terwijl hij de afgelopen maanden, ondanks groeiende kritiek, de afschaffing door dik en dun bleef verdedigen.

De afgelopen maanden – nadat de premier in de problemen kwam over het afschaffen van de dividendbelasting – liepen veel politici met dollartekens in de ogen rond. Men had het gevoel dat de afschaffing van de dividendbelasting kon worden voorkomen omdat het op langere termijn onverkoopbaar zou blijken. Terecht. Goudkoorts beheerste het Binnenhof. Onterecht. Iedereen rekende zich rijk, en begon te fantaseren wat men het liefst met die 2 miljard die nu toch binnen zouden komen ging doen.

Het was mede een klassieke goudkoorts, omdat men dacht geld te kunnen verdelen, waarvan men zich nog niet had afgevraagd van wie dat geld eigenlijk was. De Conquistadores van de diverse politieke snit zouden er goede daden mee verrichten. Dat geld mocht de staat afpakken van bedrijven, en dat geld was daarom al met vooruitwerkende kracht van de staat. Ja, maar wat niemand zich af vroeg: van wie binnen de staat was dat geld? Dat men dat had kunnen weten, weerhield niemand er van te fantaseren wat er mee kon worden gedaan. Maar, even heel kort door de bocht geformuleerd: dat geld was van de VVD. Het was onderdeel van het pakket waarover tijdens de kabinetsformatie in 2017 was overeengekomen dat de VVD het mocht verdelen.

Natuurlijk is dit cru gezegd, maar daarom niet minder waar. Dit nu vrijvallende deel van het budget zou de VVD mogen bestemmen aan zaken die haar het meest van belang lijken – de coalitiepartners gehoord om minder wenselijke doelen op voorhand uit te sluiten. Formeel is dat natuurlijk niet zo, maar in de praktijk stond deze uitkomst lang tevoren vast.

Deelname aan de goudkoorts was daarom voor oppositiepartijen weinig anders dan gratis propaganda om eigen standpunten uit te baten. Grappig was dan ook hoe verschillende partijen er mee om gingen. Ik zag Geert Wilders gisteren een tweet van vier dagen daarvoor retweetten over wat hij beschouwde als de meest wenselijke bestemming van het vrijgekomen geld. Wilders is een te ervaren (oppositie)politicus om zich bloot te geven bij de eerste zet van het kabinet. De huid van de premier was publicitair geschoten; dat de PVV geen deel zou hebben aan de verdeling van de pels wist hij heel goed.

Hoe anders was dat met Jesse Klaver:

Dit is een grote overwinning!

Afschaffing van de dividendbelasting gaat definitief niet door. Een jaar lang strijden en oppositie voeren werkt.

En nu gaan we door. https://t.co/h4jACGdeuA

— Jesse Klaver (@jesseklaver) October 15, 2018

Blablabla. En nu gaan we door? Jaja. Klinkt goed, maar het besef dat het onzin was ontbrak. Zoals vaker. Veel had GL niet gedaan, behalve van een afstandje roepen. Dacht Klaver hier wellicht dat hij hiermee het ongelijk van Baudet tijdens de APB bewees? Wilde hij er als eerste bij zijn om de media te halen? Met narcistische kretologie waar niemand behoefte aan heeft??

Dit nu was precies het soort kleine blunder waarop de VVD had geanticipeerd. ’s Ochtends bekendmaking dat de dividendbelasting niet werd afgeschaft, een paar uur pauze om diverse partijleiders de kans te geven zichzelf te committeren aan hun eigen gebral, en dan ’s middags direct vertellen wat men er wel mee ging doen. Zodat niemand kans had de kreten van Klaver te laten bezinken tot serieuze optie, maar dat ze wel zouden blijven hangen als afkomstig van een opgewonden standje..

Het was geen grote overwinning, maar toch een kleine genoegdoening. Die ook demonstreerde dat de premier nog steeds aan de touwtjes trekt als hij de poppetjes wil laten dansen. De partijen die wachtten tot ze hoorden wat wel met het geld gebeuren zou, hielden daarom verstandig hun kruit droog tot het moment dat er wat te schieten viel.

Ook het beeld van de VVD als ‘politiek eigenaar’ van dit deel van de begroting moest uit beeld. Dat laten verdwijnen was een andere belangrijke publicitaire zet. Het gebabbel van Klaver herleidde het nu tot een verschil van inzicht en klassiek politiek gebakkelei. Knap gedaan, Klaver.

Maar heeft iemand van u de andere coalitiepartners afgelopen weken ook maar iets horen mompelen over een alternatieve goede bestemming voor het geld dat politiek nu vrijviel? Zij wisten wel beter.