Kanaries in de kolenmijn, decennia van wegkijken. Maar nu is er DENK, en die stille, dode kanarie is een schreeuwende pelikaan geworden.

DENK bracht een propaganda video uit getiteld “VVD praat moordenaar goed”. In deze video, op Youtube nu op “prive” gezet, schetst Selcuk Öztürk (DENK) een slachtoffer-scenario door anti-IS strijder Jitse Akse te besmeuren als moordenaar en het antwoord van VVD-Kamerlid Ockje Tellegen (bewust?) niet te begrijpen.

Öztürk doet meermaals de beschuldiging dat Akse een “moordenaar” is, en misinterpreteert Tellegen eerst als zij beaamt dat deze “moordenaar” vervolgd en gestraft moet worden. Nadat Tellegen nogmaals haar antwoord geeft, vat Öztürk het op als “goedpraten van een moordenaar”. Tellegen heeft vervolgens, begrijpelijk, geen zin om iemand die haar weigert te begrijpen verder bij de hand te nemen.

De schok zal er voor het publiek voornamelijk in zitten dat Ozturk’s spreken pro-IS, of minstens anti-anti-IS sentimenten lijkt uit te drukken. Dit is reden tot alarm, maar het is het gebruik van een dergelijk sentiment dat ons het gevaar toeschreeuwt. Öztürk gebruikt geen overredende argumenten. Hij beschuldigt Akse er simpelweg van een moordenaar te zijn. Hij lijkt niet in staat of bereid Tellegen’s antwoord te begrijpen. Dit is geen debat om politici of een objectief publiek te overtuigen. Het is theater dat op het sentiment van een publiek inspeelt.

We zien dit inspelen op de eigen echokamer ook terug in de samenzweringstheorie video “De Media wilt niet dat je dit weet”. Vergeet maar dat de media een cruciale rol speelde in de demonisering van Pim Fortuyn, welke naar zijn moord leidde. Verzwijg maar hoe leeghoofdige BN’ers het demoniseren van Wilders gebruiken om makkelijk in beeld te komen. Laat maar weg hoe de aanvallen op Pegida door Antifa-hooligans als “geweld bij Pegida-demonstratie” worden gepubliceerd en geduid, hoe het NOS de hakenkruis-in-de-vuilnisbak op het Pegida logo als “Pegida-spandoek met hakenkruis” vermeldde. Deze feiten zijn niet van belang voor Öztürks doelgroep.

Zoals eerder al in de samenzweringstheorie video, lijkt Öztürks theater bedoeld om een vals slachtoffer narratief te verwerven. Een vals idee van onderdrukking. Een narcistisch slachtoffer-complex. Hierbij is het dienstig de samenhang tussen geweld en hoog zelfvertrouwen in overweging te nemen, waar overigens al sinds 1996 publicaties over zijn (The Dark Side of High Self-Esteem – R.F. Baumeister, J.M. Boden & L.Smart is een vroeg voorbeeld). Onrealistisch hoog zelfvertrouwen vindt in alles een provocatie. En een kans om de eigen status met geweld te bevestigen. Narcistische ego-boosts op weg naar weer de volgende confrontatie.

Dit is schijnbaar nog steeds nieuws voor mensen die zich aan de 1969-notie vastklampen dat geweld door laag zelfvertrouwen wordt veroorzaakt, maar minderbedeelden ervaren de tegenstelling dagelijks. Voed deze narcistische woede en geweld met een slachtoffernarratief en je hebt een groepsmotivatie voor de meest agressieve mensen. Een groep die hongert naar “wraak” en de narcistische boost die volgt als zij haar dominantie weet te vestigen. Die er nooit door bevredigd wordt, maar er juist een motivatie mee verwerft ook een volgende keer opnieuw voluit te gaan.

Het is verontrustend om dit theater in de Tweede Kamer te zien. Het schreeuwt gevaar, wanneer een anti-IS strijder als “onderdrukker” wordt weggezet. DENK, of op zijn minst Öztürk, lijkt hier een tactisch voordeel in te zien. Als hij daar gelijk in heeft, en dit niet als een beschamend optreden wordt gezien binnen zijn doelgroep, dan betekent dit dat deze doelgroep zich vervolgd voelt via identificatie met IS.

Als Öztürk hier een goede inschatting heeft gemaakt moeten Nederlanders zich toch eens herinneren wat dapperheid betekent. En snel, want we kunnen in Syrië zien wat capitulatie betekent.