De EU heeft de Cyprus-crisis op de van haar bekende eigen wijze opgelost: door de regels bij te buigen, en op basis daarvan schijnbaar daadkrachtig in te grijpen. En opnieuw dient de vraag te worden gesteld, of we dit wel zo moeten willen.

De gevolgde methode ditmaal is de Cypriotische regering zodanig onder druk te zetten, dat zij maatregelen accepteerde die zij kon doorvoeren zonder parlementaire goedkeuring. De twee grootste probleembanken worden gesaneerd volgens het good bank-bad bank principe, waarbij de Bank of Cyprus alle rekeninghouders met spaartegoeden tot 100.000 euro krijgt, en de Laikibank iedereen die meer had staan dan die 100.000 euro, plus alle zekerheden waarop stevig zal moeten worden afgeschreven de komende jaren. Het gevolg zal zijn dat Laiki-rekeninghouders op natuurlijke wijze worden ontdaan van het grootste deel van hun bezittingen als Laiki eenmaal definitief wordt geliquideerd. Onderweg zullen de rekeninghouders aandelen krijgen in ruil voor hun verliezen – en die zullen weinig waard blijken aan het einde van de rit.

Het elegante is natuurlijk dat voor een dergelijke operatie geen parlementaire goedkeuring vereist is. Dat het tevens het definitieve einde betekent van Cyprus als belastingparadijs moet de regering haar parlement dan maar zelf uitleggen, maar aangezien alle rekeninghouders tot 100.000 volledig gesauveerd worden, is dat niet ondoenlijk. Parlementen kijken nu eenmaal zelden verder dan de eerstvolgende verkiezingen, en hoe Cyprus opnieuw een economie kan opbouwen die financieel houdbaar is zal de uitdaging voor de komende tien jaar worden.

Ondertussen krijgt het land zelf de 10 miljard noodsteun die de EU als maximum bood. Parlementair zal dat geen probleem opleveren, aangezien het een voor het gaande houden van Cyprus broodnodige hoeveelheid geld is. Een Cypriotisch default op een latere datum is volgens Moody’s nog steeds een mogelijkheid waar ernstig rekening mee moet worden gehouden.

De consequenties zijn echter niet mis. Afgelopen week zal komende tijd voer voor veel analyses zijn. Niet alleen heeft de EU met de wijze van aanpak een aantal precedenten geschapen die zeer onprettig kunnen uitpakken. De koers die nu vanuit Berlijn wordt uitgezet zal komende jaren in toenemende mate conflicten genereren met EU-landen met een grote financiële sector. In volgorde van confrontaties zal het gaan om Luxemburg, Oostenrijk, Nederland en het VK. Ook zullen de verhoudingen met Zwitserland ernstig onder druk komen.

Een belangrijke vraag wordt, of men in Berlijn voldoende beseft waar men aan begint. De taak die Schäuble cum suis zich hebben gesteld zou voor Duitsland wel eens te groot kunnen blijken.

Morgen een uitgebreide analyse daarover, met aandacht voor de manier waarop geldstromen zich over de wereld bewegen, waar zij hun poelen hebben om tot rust te komen, en welke risico’s het inhoudt zichzelf voor hun eb en vloedbewegingen af te sluiten.

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.