DE WERELD NU

Turkije, Midden Oosten, Rusland, Iran

Turkije

Turkije en het Midden Oosten staan nog steeds op dezelfde tweesprong als ruim een week geleden. Aarzelt Erdogan op een beslissend moment? Er zijn twee goede redenen.

Op 1 augustus leidde ik mijn laatste stuk over de strategische beslissing die op dat moment door president Erdogan genomen leek in met:

De stappen in de zeer nabije toekomst zullen veel beslissen over de toekomst die president Erdogan voor Turkije kiest.

We zijn nu acht dagen verder, en is er door geen Turkse soldaat verder nog een stap Syrië in gezet. Terwijl de portee van de politieke manoeuvres in Turkije verder niet voor misverstand vatbaar was. Wat is er gaande?

Eerste reden Turkse terughoudendheid

Afgaand op de berichten in de tussenliggende dagen is maar één conclusie mogelijk: de USA heeft Turkije uitermate gedecideerd duidelijk gemaakt dat een directe invasie zonder enige instemming van de USA door dat land niet zal worden getolereerd. Dat is met zoveel woorden wel eens eerder gezegd, maar ook dat is diplomatie. Wie de steeds geïrriteerder toon in de Turkse AKP-partijmedia al te serieus zou nemen krijgt een heel ander beeld van de reële machtsverhoudingen. Je zou nog kunnen denken dat de USA de junior partner in de samenwerking is. Dergelijke sterke taal wordt dan weer wel afgewisseld met berichten over de hartelijke samenwerking. Van hetzelfde kaliber zijn de voortdurende berichten dat Turkije en de USA het eens zijn – waarna de onderhandelingen gewoon voortduren.

De Turkse tanks wachten langs de Syrische grens intussen nog steeds.

Turkije

Syrisch tegengeluid
De onderhandelingen gaan intussen vooral over de diepte van de bufferzone die Turkije zal gaan bewaken. 10 mijl? 20 mijl (32 kilometer)? Er wordt oer gesproken alsof er geen andere belanghebbenden zijn. Opmerkelijk genoeg kwam Reuters gisteren met een bericht dat de Syrische regering had uitgegeven:

The Syrian government said on Thursday that an agreement between Turkey and the United States over northeastern Syria represented a “blatant attack” on Syria’s sovereignty and territorial unity and a “dangerous escalation”.

En:

The agreement setting up a joint operation center to manage a strip of territory at the Turkish border showed “American-Turkish partnership in the aggression against Syria”, state news agency SANA cited a foreign ministry source as saying.

Je zou het bijna vergeten, maar dit is natuurlijk wel gewoon waar. De besprekingen gaan de facto over een Turkse interventie in een (af)lopende burgeroorlog in een naburig land. De strip die Turkije wil gaan beheren is geen ongeclaimd stukje land ergens op Antarctica.

Het excuus dat de zaken in Syrië beter toezicht nodig hebben is van de USA al evenmin acceptabel als van Turkije. De Deep State in de USA  heeft het idee om Assad ten val te brengen nog steeds niet geheel opgegeven. Dat Turkije uit is op territoriale expansie ten koste van Syrië is al even duidelijk.

Ook de Koerdische protesten bij hun bondgenoot USA lijken enig gewicht in de schaal te werpen, al was het maar omdat de USA zich niet kan veroorloven werkloos toe te zien hoe de Turken de Amerikaanse bondgenoot van het jaar daarvoor afslachten.

Dan kan minister van Buitenlandse Zaken Çavuşoğlu verder roepen wat hij wil maar Turkije zal toch geduld moeten oefenen.

Turkish Foreign Minister Mevlüt Çavuşoğlu said on Thursday Turkey will not allow the safe zone process it is working on with the United States to be delayed, and suffer the same fate as an agreement on the Syrian town of Manbij.

Alsof de USA dat niet in het achterhoofd hebben zal. Uit alles blijkt dat de Amerikanen zich niets aantrekken van de Turkse retoriek, die wordt beschouwd als voor de achterban.

Rusland in Syrië en het MO
Daarbij botst Turkije ook op de bestaande belangen van Rusland, dat zich de afgelopen jaren een betrouwbaar bondgenoot van Syrië heeft betoond. Rusland heeft evident belang om Turkije uit de NATO los te weken, maar is evenmin van plan om daarvoor het bondgenootschap met Syrië op te geven. Daarvoor is de Turkse politiek te volatiel en de Turkse president te wispelturig, om niet te zeggen opportunistisch (de volatiele verhoudingen tussenbeide landen vindt u onder andere hier, en op Wiki..

Niet dat Rusland zelf over opportunisme te klagen heeft. Het oplopende conflict tussen USA en Iran geeft het land na de samenwerking in Syrië en uitgelezen kans om in Iran een heel oude wens (nog uit de tsarentijd) te realiseren: een haven aan de Indische oceaan:

In a potentially catastrophic escalation of tensions in the Persian Gulf, Russia plans to use Iran’s ports in Bandar-e-Bushehr and Chabahar as forward military bases for warships and nuclear submarines, guarded by hundreds of Special Forces troops under the guise of ‘military advisers’, and an airbase near Bandar-e-Bushehr as a hub for 35 Sukhoi Su-57 fighter planes OilPrice.com has exclusively been told by senior sources close to the Iranian regime. The next round of joint military exercises in the Indian Ocean and the Strait of Hormuz will mark the onset of this in-situ military expansion in Iran, as the Russian ships involved will be allowed by Iran to use the facilities in Bandar-e-Bushehr and Chabahar. Depending on the practical strength of domestic and international reaction to this, these ships and Spetsntaz will remain in place and will be expanded in numbers over the next 50 years.

Het zou Rusland heel wat waard zijn dit te realiseren. Iran zou het zien als een extra schild tegen Amerikaanse en Israëlische aanvallen. Beide landen zouden er uit kunnen komen, en dat zou het westen dep ongelukkig maken..

Wat dat betreft is de verhouding tussen Turkije en Rusland nog wat onzeker. Hetgeen goed valt terug te zien in de Turkse pers als het gaat over de aanvallen van Syriërs èn Russen op de laatste rebellenbolwerken in Noord-Syrië en bij Idlib. Er wordt voortdurend gehamerd op de slachtoffers die daarbij zouden vallen, bijna alsof het een Turkse stad is. Die perceptie zal men in Syrië wel herkennen, en het Assad-regime hoopt ongetwijfeld dat het niet verder gaat dan dat, en Rusland hen voluit blijft steunen.

Tegelijk is het afzetten van zowel Rusland, Iran als Turkije tegen de USA voor iedereen herkenbaar.

USA, Gas, Cyprus & EU
Turkije heeft intussen een tweede boorschip gestuurd – de Yavuz – naar de Cypriotische economische zone in de oostelijke Middellandse Zee. Goed gepoetst en wel:

The sixth generation ultra-deepwater drillship, Yavuz, has started its operations at the Karpaz-1 well located in the Bay of Gazimağusa, also known as Famagusta, in the TRNC

En zoals eerder gaat dat ook nu vergezeld van dreigementen en het benadrukken van de rechten van de Turkse Republiek Noord-Cyprus.

Ankara will never tolerate a usurpation of the rights of Turkey and Turkish Cypriots with a fait accompli, the country’s defense minister said on Thursday.

Tweede reden Turkse terughoudendheid

In dit verband véél interessanter, en mogelijk een tweede reden waarom de Turkse regering terughoudender was met haar invasie van Noord-Syrië dan verwacht, werd woensdag geleverd door een gezamenlijke verklaring van Israël, Grieks-Cyprus, Griekenland en de USA over hun toekomstige samenwerking op energiegebied. De cruciale zinnen waren de navolgende:

…the establishment of an Energy Corridor of the Eastern Mediterranean, contributing thus to the energy security of the European Union by actively promoting the diversification of import sources and routes.

En

The Ministers and the United States reiterated their full support (mijn vet, H.) and solidarity for the Republic of Cyprus in exploring and developing its resources in its Exclusive Economic Zone and express their concern with recent provocative steps underway in the Eastern Mediterranean. The United States also reaffirmed its position that the island’s oil and gas resources should be shared equitably between both communities in the context of an overall settlement.

Hiermee wordt Cyprus mogelijk alsnog een Amerikaans protectoraat, maar overduidelijk is dat de USA het van het hoogste belang vindt dat de EU niet energieafhankelijk wordt van Rusland, en dat de gasvelden rondom Cyprus in die strategie een hoofdrol zullen spelen – wat Turkije daar verder ook van vindt. Evengoed wordt uit de laatste geciteerde zin duidelijk dat de USA best bereid is Turkije een hap van de koek te gunnen, maar zeker geen zeggenschap.

 

Hiermee hebben de USA zich gecommitteerd, en zal Turkije moeten besluiten of ze die lijn durft te passeren.

Dat de USA nu zelf zo nadrukkelijk deze stap zet wordt mede veroorzaakt door de niet mis te verstane zwakte van de EU. Ter verdediging van de EU moet je wel vermelden dat de statenbond zich in een lastig parket bevindt, maar ook niet genegen is actie te ondernemen zich daaruit te bevrijden.

Economie
Economisch lijkt het met Turkije intussen weinig op te schieten. Het gat op de handelsbalans krimpt nog steeds, wat er op duidt dat de monetaire ruimte voor importen steeds kleiner wordt gemaakt. Dat de handel met de USA toeneemt is fijn voor Turkije – de behoefte aan dollars na de monetaire strapatsen van dit voorjaar zal groot zijn – maar zou anders het vermelden niet waard zijn geweest. Hetzelfde geldt voor de maatregelen om huizenbouw en de beschikbaarheid en prijzen van hypotheken te stimuleren.


Meer nieuws over Turkije (hier) onder Erdogan (Erdowahn) op Veren of Lood vindt u hier.

Meer over het groeiende conflict over de gasvelden tussen Turkije en Cyprus vindt u hier.

13 reacties

  1. BegrensEuropa! schreef:

    De amerikanen en russen spelen het rustig uit. Ik zie die bufferzone er nog niet komen of hij moet wel heel smal, kort en van gegarandeerd uiterst korte duur zijn, maar wat heb je er dan aan. Houdt het dan bij de internationaal erkende grens. Wat mij altijd verbaast is de enorme stabiliteit van het amerikaanse beleid.

  2. El Cid schreef:

    De Turkse positie is niet te benijden. Aan alle kanten omsingeld. De keuze voor 1 leidt onherroepelijk tot een conflict met de anderen. Maar Erdogan zal wel iets moeten. De Turkse economie bloedt geld. Een afleiding in de vorm van een kleinschalig conflict is meer dan welkom bij het regime Erdogan. Ik gok op een beperkte invasie in Syrië. En dan maar kijken hoe de Russen daarop reageren…

    Nu een conflict zoeken met de EU kan wel maar dat is vanwege de VS een mindere keuze. Ik zet alvast popcorn en bier klaar om eens lekker naar het vechten te kijken..

  3. Ravian schreef:

    “The United States also reaffirmed its position that the island’s oil and gas resources should be shared equitably between both communities in the context of an overall settlement.”

    Ik lees hier eerlijk gezegd niet in dat de US Turkije ook een “hap van de koek” zou gunnen.
    Wat ik hier lees is dat alle Cyprioten hier van moeten gaan profiteren (en dus niet Turkije).
    De conclusie die ik daar dan vervolgens uit trek is dat de US blijkbaar gaan aandringen op het vertrek van de illegaal op Cyprus aanwezige Turken, waarna Cyprus weer één land kan worden, in welk geval zowel de Griekse als de Turkse Cyprioten profiteren van de te exploiteren gas voorraden.

  4. carthago schreef:

    Erdogan speelt de VS tegen rusland hoogmoedig maar kansloos uit ,zoveel is wel duidelijk .Maar wat terreursunitisch turkije met terreurshiitisch iran gemeen heeft ,behalve de oorlogswens,is mij echter een raadsel, .,Als er straks een paar VS vliegdekschepen in de bosporus voor anker liggen verwacht ik dat een paar turkse generaals wel zullen gaan ingrijpen en de terreursultan een ander leven zullen toebedelen .

  5. Ravian schreef:

    @ Carthago 9 augustus om 21:00

    Die Turkse generaals heeft Erdogan, middels een door hem geënsceneerde nep staatsgreep, al grotendeels uitgeschakeld.
    Het gebruikelijke veiligheidsnet is dus weg, en dat gaat Turkije geheid nog zwaar opbreken

  6. carthago schreef:

    @Ravian.Ja,dat klopt.Maar ik verwacht ook dat de onttroning van de erdobok in feite een spannende race tussen de russische en amerikaanse inlichtingendiensten wordt.en dan doen de huidige generaals gewoon weer met de winnaar mee.

  7. Ravian schreef:

    @ Carthago 9 augustus 2019 om 22:09

    Het is afwachten wat Trump gaat doen als hij herkozen wordt en de hele Russia collusion charade geen factor meer is.
    Buiten het grote geld achter de Democraten heeft namelijk niemand in de VS belang bij een conflict met Rusland, in tegendeel.
    En voor de Russen is Turkije voornamelijk een pion om de expansionistische EU mee dwars te zitten.
    Een EU die zich ten opzichte van de VS al jaren uiterst vijandig gedraagt, en waar het VK, de natural ally van de VS, dan waarschijnlijk geen deel meer van uitmaakt.
    Voeg hier aan toe dat zowel Trump als Poetin inmiddels bewezen hebben geopolitiek flexibel te kunnen denken, en een toekomstige toenadering tussen de VS en Rusland is verre van ondenkbaar.
    In dat kon dan voor Erdogan/Turkije wel eens heel fout gaan uitpakken.

  8. Erik schreef:

    Ook hier zie je hoe schadelijk de russia hoax is in de betrekkingen met Rusland, die zijn sle hier dan anders waarschijnlijk geweest zou zijn.
    De democraten hebben effectief verhinderd dat Trump de mogelijkheden had om de relatie te verbeteren, dit versterkt de positie van de islamitische staten, verzwakt het westen en Rusland .
    De voortzetting vande Obama politiek dus.

  9. Hannibal schreef:

    @Ravian
    Dat zou mooi zijn, maar ik geloof dat niet. De TRNC wordt door niemand erkend, maar de facto heeft men geaccepteerd dat Turkije het ingepikt heeft. Voorbeeld? De EU heeft het zelfs nooit ter sprake gebracht in haar voorbereidende toelatingsesprekken met Ankara. Het is ook zo arm al de neten (was het iig) dus had niemand er verder belangstelling voor. DE redenen dat er nog geen formele annexatie plaatsvond zijn politiek – het kwam zelfs Turkije niet uit. Maar iedereen beschouwt het als onderdeel van Turkije, niet van Cyprus. Als je er zo naar kijkt wordt de logica van dat Amerikaanse statement een stuk herkenbaarder – ook waarom Turkije er naar luisteren moest.

  10. carthago schreef:

    @hannibal.Volgens mij is ook de voortdurende annexatie van Trnc één van de belangrijkste redenen geweest waarom het nooit wetmatig lukt voor de eussr om turkije binnen de eu te kunnen loodsen .Turkije geeft die volksrechterlijk onwettige annexatie gewoon nooit op.Die gasvondst was natuurlijk ook al decennia bij turkije bekend.

  11. Ravian schreef:

    @ Erik 10 augustus 2019 om 11:52

    Er zijn maar weinig mensen die in de gaten hebben dat het hele Russia collusion verhaal meer doelen had dan zuiver Trump uit zijn ambt gezet te krijgen.
    Dat afzetten is mislukt, maar het voorkomen dat Trump toenadering kon zoeken tot Poetin is wel gelukt, en al doende zijn de louche handeltjes van diverse stinkend rijke Democraten in diverse tot de voormalige Sovjet Unie behorende staten veilig gesteld.
    Joe Biden, de mogelijke Democratische presidentskandidaat voor 2020 is daar een mooi voorbeeld van (Burisma Holdings).
    En de Clintons hebben ook wat vuile was te verbergen (Uranium One bijvoorbeeld).
    Dat dit dan mogelijk tot een nieuwe koude oorlog ging leiden, en in het algemeen een hoop ellende in de wereld ging veroorzaken, daar hadden deze Democraten lak aan.

  12. Ravian schreef:

    @Hannibal 10 augustus 2019 om 15:16
    Ik weet het zo net nog niet, de VS heeft geen enkel belang bij nog meer door Islamitische landen gecontroleerde fossiele brandstof voorraden.
    De enige reden dat ze, tot nog toe, deze illegale Turkse bezetting genegeerd hebben is dat Turkije, tot nog toe, een belangrijke NAVO bondgenoot was.
    Nu dit duidelijk niet meer zo is vervalt die enige reden, en is het zelfs in hun belang er voor te zorgen dat het tegenwoordig megalomane islamitische Turkije over zo min mogelijk middelen beschikt om onheil mee aan te richten.
    Voeg hier aan toe dat Turkije feitelijk geen enkel recht kan doen gelden, en dat het toestaan van dit ordinaire staaltje diefstal een uitermate ongewenst precedent schept (China?), en er rest de VS eigenlijk nog maar één keuze, en dat is Turkije terug te fluiten.

  13. Stephan Derksen schreef:

    Syrië uitte categorische afwijzing van de overeenkomst die werd aangekondigd door de Amerikaanse en Turkse bezettingen over het instellen van de zogenaamde “veilige zone”, bevestigend dat het een flagrante agressie tegen de soevereiniteit en territoriale integriteit van Syrië vormt… Punt uit!