Sid Lukkassen is op dit moment een belangrijke stem in het maatschappelijk debat. Vandaag combineren we zijn recente gesprek met Maarten Boudry bij Café Weltschmerz, met een artikel van zijn hand waarin hij een nieuw boek aankondigt. En passant slaat hij terug naar critici die hij beschouwt als ‘regressieven’.

In een vorig artikel wees ik op een unholy alliance tussen progressieve feministen en conservatieve christenen tégen de liberale verworvenheden en seksuele vrijheden. Wat ik daar stelde was geen nieuw standpunt maar vloeide gewoon voort uit wat ik al eerder schreef over regressief links. Zie het uitbannen in Londen van lingeriereclames, het aanleggen van burka-vriendelijke ‘modesty beaches’ en laatst de pogingen om knielaarzen in de ban te doen voor ambtenaren in Amsterdam. Kortom ik nam stelling voor de levenslust en tegen de verpreutsing van Westerse maatschappijen. Ik analyseer de afbreuk van seksuele vrijheden waarvoor links vroeger zelf gestreden heeft.

Communistische fellow-traveler
Er kwam een tegenstuk door Hubert Smeets, een journalist bij NRC en de Groene Amsterdammer. Zijn argument komt er op neer dat seks volgens mij een “commodity” zou zijn, wat zijn schatplichtigheid toont aan het discours van regressief links: anders had hij gewoon het woord ‘consumptieproduct’ gebruikt. Hij haalt Kees de Boer van KEN(ml) aan en Wilhelm Reich. Smeets positioneert mij als een fellow-traveler van de communisten in de jaren zeventig – een tien voor creativiteit laten we maar zeggen.

Heeft hij Avondland en Identiteit gelezen? Een hoofdstuk gaat over Wilhelm Reich. Vanuit De Groene Amsterdammer hoorde ik twee jaar terug dat ik de invloed van Reich op de seksuele revolutie overschatte, en dat dat verband eigenlijk maar ‘complotdenken’ was. Zou ik dit voorbeeld van de cultuurmarxistische sekscommunes hebben aangehaald bij Buitenhof, dan zouden mijn tegenstanders het afdoen als ‘complottheorietje’ – nu Smeets grofweg hetzelfde verhaal houdt is er geen vuiltje aan de lucht. In Duiven noemen we dit: “met andermans pis naar de dokter gaan”.

Oppositie is in de war
Merk ook op de inconsequentie van de oppositie. Bij Buitenhof stipte ik de seksfrequentie aan in traditionele gezinnen, die volgens seksuologe Lori Gottlieb bevredigender is. Toen gonsde het: “Wat is die Lukkassen toch een conservatieve vent, hij wil terug naar de spruitjeslucht, wat een reactionair…” Maar nu zou ik kennelijk “ideeën stelen van Wilhelm Reich en de revolutionaire seks van sex-pol willen”. Kortom eigenlijk ben ik zo revolutionair dat ik al met één been in de Rote Armee Fraktion sta, als we Smeets moeten geloven.

Het is wel mooi hoe de oppositie er geen vat op kan krijgen. Als we de theorieën volgen die Smeets aanhaalt dan zouden vrouwen verkracht moeten worden in de naam van Stalin en Wilhelm Reich, ofzo. Eerst was mijn analyse conservatief traditioneel – want seks in het huisgezin – en nu weer radicaal en communistisch! Ze kunnen hun eigen frames niet bijhouden: ik snap waarom mensen afhaken bij de oude media.

Geen opbouwend perspectief
Ook voor een inspirerende visie hoeven we daar niet aan te kloppen. Het valt op hoe Smeets geen enkel wenkend perspectief weet voor te leggen, maar louter reactief reageert door terug te wijzen op de jaren zeventig. Ondertussen heb ik het over levenslust en over seksuele zelfbevestiging voor vrouwen én mannen. De SGP – waar het in beginsel om te doen was – biedt dan tenminste nog de hechting en wortels van haar eigen gemeenschap.

Hij geeft het ook zelf toe dat hij dat niet kan: “Sid Lukkassen is zo gevarieerd in thematiek en argumentatie dat het bijna onmogelijk is er op te reageren.” Oftewel: “Sid denkt zoveel richtingen op binnen een betoog dat ik zijn breinrekenkracht feitelijk niet kan counteren met een tegenbetoog.” Dus maar een stukje over stalinistische studentenorgieën. Het wegframen van mijn cultuurkritiek als ‘conservatief’ is kennelijk niet gelukt dus nu proberen ze een vergelijking met communistische sektes.

Smeets wijst marktwerking
Zelf lijkt de auteur ook in een dergelijke denkschool thuis – hij verwijt mij namelijk dat ik uitga van, jawel, vrijdenken en individualiteit:

“’In evolutionair opzicht is de onafhankelijke eenling zeer waardevol’, schrijft Sid Lukkassen, wederom in marktterminologie.”

Voor Smeets staat individualiteit kennelijk gelijk aan marktdenken en de markt is volgens hem het kwaad: hij heeft er negatieve connotaties bij. Zou hij dan niet juist ook seks moeten willen reguleren, als hij geen vertrouwen heeft in een vrije markt? Of kan hij beter de realiteit onder ogen zien en toegeven dat marktwerking een voldongen feit is? We profileren onszelf voortdurend qua werkervaring, sociale netwerken en inderdaad ook qua aantrekkelijkheid en relatiekansen. Dat seksueel kapitaal en professioneel kapitaal niet strikt te scheiden zijn, is zelfs toegegeven door het SCP. We leven nu eenmaal in een harde wereld.

Ik merk dat ik teveel plezier put uit het doorprikken van Smeets’ betoog en er daarom langer in blijf hangen dan nodig is. Enfin, als dit nu la fine fleur is van de Nederlandse journalistiek die Kees van der Staaij te hulp moet schieten, dan zou ik liever abonnee zijn van het Reformatorisch Dagblad. Daar weten de auteurs tenminste wat ze willen communiceren voordat ze beginnen met schrijven.

Ewout Klei
Maar waar de vorige auteur dan tenminste op de inhoud ingaat, daar speelt Ewout Klei volledig op de man. Hij stelt dat ik “niet gefeminiseerd wil worden” – zou daar dan sprake van zijn? Klei schrijft: “Wat Lukkassen hier doet is paringsgewoonten in het Amsterdamse als norm beschrijven voor heel Nederland.” Had hij zich er werkelijk in verdiept, dan zou hij lezen dat ik bij het mechanisme van seksuele uitsluiting “uitdrukkelijk doelde op de categorie jong en hoogopgeleid”. Waarvan ik overigens een mooi voorbeeld kreeg toegestuurd door een betrokken lezer (rechts).

Waar Klei zelf staat weten we al langer: hij bekritiseerde het cultuurmarxisme totdat het van Livestro niet meer mocht; toen draaide hij als een windvaan. Het is trouwens opmerkelijk hoeveel ruimte Klei in zijn stuk neemt om eigen gal over vrouwen te spuwen, maar dat is een andere zaak. Dat hij niet aan de kant staat van de seksuele vrijheden mag duidelijk zijn – eerder nam hij een vrouw op de hak wegens haar vermeende lesbische seksualiteit.

Vrijdenken
Tsja die Klei, hoe serieus kunnen we hem nemen? We weten dat hij schrijft wat zijn broodheer Livestro wil. Terwijl ik altijd vrij was om mijn eigen conclusies te verwoorden. Als ik de onliberale standpunten van regressief links wil bekritiseren, dan kies ik daar zélf voor, en als ik christelijk rechts bekritiseer dan is die beslissing even authentiek. Desnoods geef ik kritiek op mijn partij wanneer ik dat zinvol acht – dat is het lot van een vrije geest. Ik blijf me inzetten voor een open maatschappij, waar mensen niet ‘geshamed’ hoeven worden omdat ze vrijdenkers zijn.

De regressieve reacties laten zien dat aan vrijdenken nog steeds nood is. Dankzij de eerder geslaagde crowdfunding zal binnenkort een nieuw boek verschijnen, Levenslust en Doodsdrift, waarin ik dieper inga op de thema’s als seksualiteit, sociale mobiliteit en de in geopolitiek opzicht deplorabele staat van West-Europa. Ook zal ik er toekomstvisies in ontvouwen en het zal de ondertitel dragen: essays over cultuur en politiek.

---

Begeleidende tekst bij het gesprek “Een pleidooi voor de waarheid”

“Porno is een wapen dat veel schade zal toebrengen aan religieuze systemen”

“Gott ist tott” stelde Friedrich Nietzsche om aan te geven dat het christendom niet langer gold als basis van morele principes. Door de invloed van de Verlichting, de scheiding tussen kerk en staat en secularisering leek de rol van religie in westerse samenlevingen uitgespeeld te zijn. Maar is dat ook daadwerkelijk het geval? Filosofen Sid Lukkassen en Maarten Boudry gaan in deze aflevering van Cafe Weltschmerz met elkaar in gesprek over dit vraagstuk: “De mensen die nooit hebben hoeven te vechten voor de vrijheden waarvan ze genieten zijn niet weerbaar tegen de opkomst van religieus fundamentalisme” Dr. Maarten Boudry (1984) heeft filosofie gestudeerd aan de Universiteit Gent. Aan diezelfde universiteit is Boudry thans werkzaam als wetenschappelijk onderzoeker en docent bij de vakgroep Wijsbegeerte en Moraalwetenschap. Tevens is Boudry essayist voor De Morgen. Zijn geruchtmakende essay, ‘Zinvol Geweld’, is opgenomen in de bundel ‘Filosofie van geweld’ waar o.a. ook Paul Cliteur aan heeft bijgedragen.

---

Duur: 1:03:17

Publicatie van dit gesprek: 30 september

---

Steun Café Weltschmerz en onze toekomst met een donatie of adopteer een aflevering. Onze gesprekken zijn vertegenwoordigd in de collectie van het Instituut voor Beeld en Geluid. Ze zijn relevant en blijven geldig voor de toekomst. Help deze toekomst met een donatie: NL23 TRIO 0390 4379 13

Doneren kan ook via crypto-currencies:
Bitcoin 1KiNiBFCYTQeXChtAYMHqfSeQ91jEVoeve
Ether 0x0111c80bdf8e1eee49a7c46bd134532f787dd852
Litecoin Lg11FwbnesVa7q2swjGgttbuHaX5EKAPoz