DE WERELD NU

Opkomst en ondergang van het Ottomaanse Rijk

Deze videoanimatie laat in korte tijd zien welke gebieden historisch tot de vaste kern van het Ottomaanse Rijk behoorden. Ook in verband met de mislukte couppoging gisteravond is dit nuttige informatie om in uw achterhoofd te houden. Het helpt eveneens te verklaren waarom Turkije zo fanatiek wil ingrijpen in Syrië.

Onder normale omstandigheden is een bewegende kaart als deze – behalve voor geschiedenisfreaks – niet zo bijster interessant. Maar het belang van deze animatie is dat het u ook een goed beeld geeft welke delen van de Arabische wereld lang tot het Turkse rijk hebben behoord. Dat geeft zowel aan waarom er zoveel wederzijdse beïnvloeding is, maar ook waarom Turken in de Arabische wereld ondanks de lange culturele verbondenheid op een niet geringe portie haat kunnen rekenen. Dat laatste wordt ook veroorzaakt doordat de Turken – anders dan de islam eigenlijk voorschrijft – een sterk nationalistische inslag hebben.

Die nationalistische inslag was het aanknopingspunt voor Atatürk toen hij probeerde Turkije na de Eerste Wereldoorlog in moderner vaarwater te brengen. Datzelfde nationalisme is een oorzaak voor de enorme rivaliteit van het huidige Turkije met Rusland, dat veel Turks sprekende gebieden tot haar invloedssfeer rekent. een aantal van dergelijke gebieden is uit de val van de SovietUnie in 1989 als onafhankelijke staten te voorschijn gekomen, en hebben daarop de banden met Turkije weer aangehaald. De voortdurende spanningen tussen Turkije en Rusland dienen in dat verband in de gaten te worden gehouden.

Dat Turkije door de eeuwen heen zowel met het Midden Oosten als met Rusland cultureel verknoopt is geraakt, maakt haar culturele gerichtheid op West-Europa des te opmerkelijker, en het geeft een uitstekende verklaring waarom een leider als Erdogan zich er nu weer van afkeert. De geografische logica schrijft nu eenmaal voor dat Turkije meer bij deze landen behoort dan bij Europa. Uiteindelijk is het hemd altijd nader dan de rok.

Duur 3:44 min.