Ministeriële verantwoordelijkheid – is kabinet al weg?
De ministeriële verantwoordelijkheid – zoals die althans traditioneel werd ingevuld – laat het kabinet geen keus. Waarom zijn ze nog niet weg?
Er hoeft niets geregeld of geritseld te worden, de zaak is duidelijk genoeg. Opkrassen, en formeel had dat gisteren al direct gemoeten: Dat het kabinet er nu in haar geheel achter gaat staan behoort geen argument te zijn.
Overigens is dit een uitstekend moment ook de Kamer enige realiteitszin bij te brengen. De tijd daarvoor is eigenlijk al lang verstreken, en dit maakt het opnieuw erger. Want al ligt de ministeriële verantwoordelijkheid bij Bijleveld en het kainet, de morele schuld ligt bij de Kamer zelf. En inderdaad, na de eerste versie van dit artikel verscheen nog deze Teletext-mededeling:
Het kabinet zal zich daardoor wel gerechtigd voelen te blijven zitten, maar het tegendeel is waar: er zit een overmaat aan Kamerleden in het parlement die over dit soort zaken bij voorkeur de handen in onschuld wast. Ook hun vertrek zou de democratie sieren.
Niet dat het idee bij hen op zou komen – stel je voor zeg.
Wie het eerste NOS-artikel leest, krijgt sterk het gevoel dat we hier opnieuw te maken hebben met bestuurders die in de verkeerde nachtmerrie zijn beland:
De informatie waar de aanval op was gebaseerd was onvolledig, schrijft de minister. Men ging ervan uit dat er geen mensen verbleven in het gebied rondom de bommenfabriek. Maar vooral was men verrast door de grote hoeveelheid munitie in de fabriek, die voor een enorme tweede explosie zorgde.
De minister zegt de dood van de burgerslachtoffers “ten zeerste te betreuren”. “Dit is extra wrang wanneer ons handelen erop gericht was om zo veel mogelijk nevenschade, en bij uitstek burgerslachtoffers, te voorkomen”, schrijft ze. “Het betrof hier echter een oorlogssituatie waarbij deze risico’s nooit volledig kunnen worden uitgesloten.”
Ach so. Wir haben es nicht gewusst?
Natuurlijk niet. Als je te lang wacht met een aanval hoeft het niet meer, dan is alles versleept. Ook dat is oorlog. De extra grote explosie was eerder een bewijs van een succesvolle aanval op een terecht doel, het idee dat je in een oorlog als deze met de precisie van een chirurg je doelen kunt uitkiezen en er tussen uit halen is een raar soort illusie. Meer dan je best doen om het netjes aan te pakken is niet mogelijk – zeker niet met clubs als IS, die hun arsenalen bij voorkeur onder brachten in de kelders van ziekenhuizen etcetera. Want daarop schieten westerse legers (vrijwel) nooit, en de slachtoffers van een eventuele aanval zijn deels al afgeschreven soldaten. De extra kinderen en andere zwakken die er om heen woonden zijn prima propaganda-materiaal. Win-win-win. U vindt dit cynisch? Dit was de realiteit in Aleppo en het zal hier niet fundamenteel anders zijn gegaan.
De argumentatie van het kabinet over de veiligheid toen en nu deugt evenmin:
Het ministerie van Defensie wist dat er in beide gevallen burgerslachtoffers waren, maar verzweeg dit aanvankelijk voor de Kamer, erkent het kabinet in een brief. Het argument om geen concrete mededelingen te doen over de Nederlandse betrokkenheid was dat de veiligheid van de militairen niet in gevaar mocht worden gebracht.
Werkelijk? Mij lijkt het dat het gevaar van wraakoefeningen er niet minder op geworden zal zijn. Concreet had de minister overigens een sterk punt:
Minister Bijleveld erkent dat de Kamer verkeerd is geïnformeerd. Volgens haar had destijds beter niets gezegd (mijn vet, H,) [1] kunnen worden. “Je zit in een operationele tijd, dan moet je niet communiceren. In verband met de operationele veiligheid, de persoonlijke veiligheid en de nationale veiligheid”.
De minister denkt dat het nu wel kan? De echte vraag is of de Kamerleden zijn voorbereid op de gevolgen van besluiten van hun voorgangers. In Nederland is men – zoals al vaker vastgesteld – erg slecht in het voorzien van consequenties en daar de verantwoording voor dragen. Voor gejank achteraf krijgen we daarentegen een tien met een griffel. Realiteitszin is ook al geen sterk punt van onze politici – zie bijvoorbeeld de vraag van Nederland aan Irak vorige week om bij een eventuele berechting van Nederlandse IS’ers geen doodstraffen uit te spreken.
De Kamer moet nu kiezen: accepteren hoe de wereld werkt, of het hele kabinet naar huis sturen. Want kristalhelder is dat het verzwijgen van de gebeurtenissen een kabinetbreed besluit is geweest (hè, meneer Asscher, hoe zit het met uw geheugen?). Best mogelijk dat er uit rolt dat minister Bijleveld weg moet – dat zou kunnen maar dan lijkt een vertrek van het hele kabinet me meer aangewezen.
Ook deze rel zal blijken een blindganger te zijn – nergens zie je er daarvan zoveel als in de politiek. Pangpang en zo.
- Correct. Er is geen need to know, en op bemoeienis van het parlement tijdens de gebeurtenissen zit niemand te wachten. Parlementen sturen geen militairen aan, hoogstens scheppen zij de randvoorwaarden voor hun handelen.
En dan komt de Telegraaf met een artikel op de voorpagina over de piloot die er spijt van heeft of zoiets. Wat een quatsch! We waren in oorlog met de barbaren van IS. Er zijn vele bomaanslagen voorkomen door dit bombardement. Heeft er ooit een Engelse piloot zijn excuses aangeboden voor een vergissing bij bombardementen op Nederlandse steden in WOll? Nee dus. Veder had dit Kabinet allang op moeten stappen voor het leveren van Toyota’s aan die gematigde vrienden van IS. Niet te vatten.
Je kan geen oorlog voeren zonder burgerslachtoffers, daarnaast weten we van moslims dat zij burger met vooral kinderen en vrouwen gebruiken als levend schild in strijd met westerse machten, immers wij vechten voor de veiligheid van onze vrouwen en kinderen, voor moslims zijn ze een noodzakelijk kwaad. Vechten tegen moslims dan weet je dat er regelmatig onnodige burger slachtoffers vallen, is niet onze schuld, maar de bewuste keuze van de tegenstander.
Het is aan de politiek om te bepalen of het leger ingezet wordt, maar zodra die beslissing genomen is dient de politiek zich verder niet met het functioneren van dat leger te bemoeien.
Inmenging van de politiek in de krijgskunde is gevaarlijk, en dus ongewenst, maar dat begrijpen de heren en dames politici niet.
Die kunnen zich namelijk niet voorstellen dat er mensen bestaan die het beter weten dan zij.
Zo mocht ons leger in Afghanistan bijvoorbeeld enkel over de inzet van lichte wapens zelf beslissen, zodra zich een situatie aandiende die de inzet van iets zwaarder dan een aanvalsgeweer noodzakelijk maakte, zoals een mortier bijvoorbeeld, moest de inzet daarvan eerst door de politiek in DenHaag vrij gegeven worden.
Micro-management noemen ze dat, een levensgevaarlijk concept voor troepen die in contact zijn met de vijand.
Maar in de politiek denkt men dus inderdaad dat je oorlogen kunt voeren zonder dat daar doden bij te betreuren gaan wezen, de politiek leeft in teletubbyland, de naïviteit druipt er gewoon van af.
Als je niet tegen collateral damage kunt moet je vooral geen oorlog gaan voeren tegen een tegenstander voor wie het veroorzaken van zoveel mogelijk collateral damage prioriteit heeft.
Enige tijd geleden heeft ene meneer Hiddema een keertje in de kamer wat rapporten voorgelezen, in welke de daden van een verkrachter en moordenaar zakelijk beschreven werden, om de volwassen kinderen in die kamer eens met de neus op de feiten te drukken aangaande de gevolgen die hun lakse beleid in de echte wereld hadden.
Het gevolg was dat er een paar van de aanwezige volksvertegenwoordigers grienend de kamer uit vluchten, op weg naar hun “safe space” waarschijnlijk.
Dat is dan het soort weekdieren dat ons land bestuurd, en ons leger in een oorlogssituatie het liefst tot op het niveau van de individuele soldaat zou controleren.
Laat ik het begrip “incapabel” eens als understatement van het jaar gebruiken.
Het hele verwijfde Haagse zooitje is als landsbestuur gewoon incapabel.
@Ravian, voor mij maakte je laatste zin het verhaal voor 100% af.
Was het wel een bommenfabriek van ISIS? Of was het van het Iraakse leger (of wat daar nog van over was)?
Er worden daar smerige spelletjes gespeeld en ik denk dat 90% van de berichten daar gelogen zijn of gekleurd, met alleen informatie die politiek opportuun is. Dit is trouwens voor het eerst dat ik iets lees over actieve militaire activiteiten van Nederland in Irak.
actieve activiteiten is dubbelop. Maar ach, wat geeft het?
@D. G. Neree
In Irak mocht men wel opereren, dat van daar uit ook doelen in Syrië werden aangevallen was de facto illegaal, maar gebeurde wel.