De Zondeval van de ChristenUnie bestaat voornamelijk hieruit dat de partij haar eigen grondslagen veronachtzaamt en haar ultieme bron de Bijbel onvoldoende serieus neemt.

Ja, zelfs met het eigen CU-beginselprogramma en -verkiezingsprogramma staat de koers van de partij onder Rutte-3 op gespannen voet. Dat regeren betekent dat je water bij de wijn doet, is geen goed excuus. Met VVD en CDA beide was het mogelijk geweest een keurig law and order compliant beleid uit te stippelen. Maar formeren was dineren (Alexander Pechtold met Gert-Jan Segers) én de “verkeerde populisten” vanaf de eerste seconde van dag 1 negeren (die weg had Mark Rutte al geplaveid). En dat hebben we geweten.

Het Regeerakkoord bevat, uiteraard, een aantal goede punten, maar is een slap aftreksel vergeleken met wat in dit land zoal moet gebeuren. In de zin van: als eerste aangepakt. Het is op deze plaats vaker gezegd: allereerst moeten de overheidskerntaken op orde zijn, zelfs als de inspanningen daarvoor ten koste zouden gaan van andere zaken die ook heel, héél belangrijk worden geacht. Daar komt bij dat de kiezer van 2017 tot zijn of haar verbijstering is geconfronteerd met minstens één gigantisch speerpunt dat in geen enkel verkiezingsprogramma stond, of hooguit indirect: het klimaatbeleid volgens het huidige Klimaatakkoord.

Christelijk-sociaal of gericht op overheidskerntaken?
Nu is de ChristenUnie tegenwoordig een christelijk-sociale partij; vroeger waren ze meer christelijk-nationaal, met logo’s en banieren die menige millennial direct als “fascistisch” zou brandmerken. Sociaal is per se niet hetzelfde als links; ook de PVV is een deels sociale partij, overwegend zelfs. Prima, maar nogmaals: als er ruimte voor is. Dat de ruimte om ‘sociaal’ te zijn, letterlijk niet onbeperkt is op een grondgebied van 41.000 km² met een bevolking van ruim 17 miljoen mensen and counting, is evident. Met elkaar samenleven en het leefbaar houden met elkaar, veronderstelt burgerschap, in wederkerigheid. Heus, het wordt op papier allemaal keurig beleden, maar niet waargemaakt door de ChristenUnie.

Onlangs had ik een korte twitscussie met Simone Kennedy, echtgenote van VU-professor James Kennedy (Amerikaan van geboorte) en een bekend CU-boegbeeld in Amersfoort en daarbuiten. De uitwisseling kwam niet helemaal uit de verf en verzandde al snel, maar het kwam hierop neer. Ja, criminele en overlastgevende asielzoekers moeten worden aangepakt, en ja, sancties tegen deze mensen zijn beslist geen taboe. Maar hoe ‘hard’ dan ongeveer (zodat het indruk maakt en de daders zich niet het bekende lichaamsdeel uit de broek lachen)? Of dat een zaak echt wordt doorgezet en bij de rechter stand houdt en zo — het kwam allemaal niet uit de verf. De huidige rechtsstaat ter discussie stellen is voor de ChristenUnie heel, héél erg moeilijk. Terwijl die toch bepaaldelijk zwakke plekken vertoont en niet eens het diepste fundament van een maatschappij is. Onder de rechtsstaat ligt een morele basis. De rechtsstaat is niet meer (en ook niet minder) dan een uitwerking daarvan.

Maar bovendien zijn wij van de CU óók barmhartig, hoor!

Doordat met name in het evangelische christendom de Bergrede en het voorbeeld van Jezus volkomen centraal staan — terecht overigens — ligt daar een belangrijke inspiratiebron voor de ChristenUnie. Zo niet dé bron (Bron). Het gaat fout bij de vertaalslag, en bij een onvoldoende besef van het onderscheid tussen kerk en staat. Zeker, men zegt dat onderscheid wel degelijk te erkennen (dat niet te doen zou als heel vreemd worden ervaren), maar er wordt onvoldoende naar gehandeld. Subtiel verschil. Ogenschijnlijk. In het evangelische magazine Opwekking, uitgegeven door de gelijknamige stichting die met Pinksteren ook de gelijknamige conferentie bij Biddinghuizen organiseert (met ruim 60.000 bezoekers een van de grootste evenementen van het land), stond onlangs een interview onder de kop:

Immigratie is een zegen van God

Met als eerste zin:

Tass Saada, voormalig moslim en sluipschutter onder Yasser Arafat, gelooft dat de migratie van moslims naar Europa niet zomaar gebeurt. “God brengt ze bij ons”.

Schrik niet: dat geloof ik eigenlijk ook. Dat wil zeggen, ik accepteer dat de goede God de omstandigheden gebruikt om moslims te bereiken met het christelijke evangelie. Want dat is wat deze zendeling Saada beoogt:

De kerk is het antwoord op wereldwijde conflicten. (…) We willen christenen leren om te werken aan vriendschap met en acceptatie van moslims; dat opent de mogelijkheid tot gesprek.

Saada zegt te begrijpen dat “ook christenen het soms moeilijk vinden dat er steeds meer moslims” naar het Westen komen.

En het is waar dat  moslims de wens hebben dat de sharia — het islamitische recht — wordt ingevoerd in deze landen. Toch moet je daar niet bang voor zijn, maar uit liefde handelen. Niet elke moslim is een terrorist. Velen van hen zijn niet voor niets weggevlucht uit het Midden-Oosten. Denk je dat ze terugverlangen naar dat leven?

Het interview (waarschijnlijk niet online) is verder erg lezenswaardig en de strekking klopt. Voor de praktiserende christen. Voor de burger. Voor de kerk.

Niet voor de christen in de politiek.

Een politicus dient het landsbelang. De (tijdelijke) opvang van een echte vluchteling stel ik hier niet ter discussie. Maar wie dat niet is, komt hier niet binnen, of wordt uitgezet (daadwerkelijk uitgezet). Er zijn verschillende redenen waarom Nederland de immigratie drastisch beperken moet; ja, de instroom (tijdelijk) geheel moet stilleggen, én dient te zorgen dat forse aantallen mensen die hier al langere tijd verblijven, uit ons land verdwijnen — illegalen, waaronder uitgeprocedeerden, in de eerste plaats. Onze rechtsstaat wordt nu benut en misbruikt voor casussen waarvoor de oorspronkelijke architecten haar vast niet hebben bedacht.

‘Grenzen aan gastvrijheid’
Simone Kennedy c.s. stellen het allemaal niet zo hard. Vinden ze rabiaat. Intussen zijn ze bezig met het begeleiden en laten logeren van asielzoekers, of doen ze vrijwilligerswerk als taalcoach voor statushouders (doe ik ook). Mijn moeder zaliger had rond de eeuwwisseling een Irakese vluchteling in huis genomen, waarschijnlijk een statushouder — ik weet dat niet eens zeker; mogelijk zat Rashwan nog in procedure. Hier zijn de samenleving en het maatschappelijk middenveld aan zet. Als ik eraan terugdenk, liep ma (die in haar gezinswoning alleen was overgebleven) misschien wel gevaar. Zij moest dit gewoon doen, vond zij; ze had de oorlog zeer bewust en intens meegemaakt en het kwam op haar weg. Dezelfde vrouw had geen enkele moeite met ‘repressief’ beleid. Onversneden law and order-politiek. Kennelijk heb ik het niet van een vreemde. Mijn moeder in het huidige tijdsgewricht zou iemand zijn die vond dat Jawed S. een passende straf heeft gekregen en zijn advocaat die nu in hoger beroep gaat eens flink de waarheid zou willen vertellen. Vervolgens zou ze S. onverschrokken gaan opzoeken in de gevangenis.

Het landsbelang loopt niet synchroon met de zaak van het evangelie. De christen die met een deel van de Bijbel in de hand (en de rest niet) een open-grenzenpolitiek voorstaat, is niet bezig met de vrede van het land waar hij in dit aardse bestaan mag wonen. Christenen geloven weliswaar dat “Gods hand in geschiedenis” is (zie Tass Saada), maar dat betekent tegelijkertijd dat de mens daar niet over gaat. De roeping van de politicus staat haaks op die van de individuele gelovige en de christelijke gemeenschap.

En nu maar afwachten wat er van deze visie terechtkomt. De volgende zogenaamde huiskamerbijeenkomst van de ChristenUnie gaat over “Grenzen aan gastvrijheid“. Paul Scheffer is te gast, maar de onvermijdelijke ‘schrijver voor gerechtigheid’ Antonie Fountain is er ook. “Zo kan het niet langer!”, riep hij in het hoogtijdagen van het verzet tegen het uitblijven van een Kinderpardon. Maar zo’n pardon blijkt iedere keer weer een gedrocht, waar juist de óngerechtigheid en de emoporno van af druipen. Blijft mijn partij aan beide zijden mank gaan? Of gaat het toch ooit wat worden met een ‘rechtser’ vreemdelingen- en integratiebeleid, dat over een paar jaar in een neorealistisch kabinet (eindelijk) kan worden uitgerold?

---

Deel 1 van deze beschouwing over de ChristenUnie vindt u hier op Veren of Lood.