DE WERELD NU

De Hond en leugens: zo groot, dat je er niet op bedacht bent

Via Twitter stuitte ik op de resultaten van een peiling door Maurice de Hond. Voor zover ze niet over de verkiezingen zelf gaan zijn diens peilingen soms best interessant. Ik gaf er zelfs commentaar op, maar keek heen over een ongelooflijk bedrieglijk aspect.

Het betrof een onderzoekje in de categorie ‘wie-won-het-debat?’, subcategorie: midget-partijen. Ik keek alleen naar de oordelen van stemmers van verschillende partijen op de lijsttrekkers van de eigen en die van andere partijen. Daar ging deze peiling over.

De resultaten suggereerde opmerkelijke verschillen. Wie de grote verliezer was, sprong er in deze uitsplitsing extra nadrukkelijk uit: Roemer. Alleen onder het electoraat van zijn eigen partij en van de PVV waren er mensen die vonden dat hij het debat had gewonnen. Onder het SP-electoraat scoorde hij een magere 45% en onder dat van de PVV een forse 15% (PVV en VVD deden niet mee).

De Groenlinksers vonden ook lang niet allemaal dat Klaver gewonnen had, maar interessanter in die kolom vond ik de vraag waar die stemmen heengingen als ze niet naar de eigen lijsttrekker gingen: slechts 4% naar Asscher en 0% naar zowel Buma als Roemer. In scherp contrast daarmee wezen maar liefst 27% van de fans van GL, Pechtold aan als winnaar. Volgens De Honds onderzoek. In mijn ogen komen de partijen GroenLinks en D66 inderdaad zeer sterk overeen, maar ik verbaasde me over hoe duidelijk dat hier bevestigd werd.

Interessant ook wel dat zowel de aanhang van de PVV als die van de VVD Buma verreweg het hoogst scoorde en dat onder de aanhang van CDA en VVD Roemer en Klaver het laagst scoorden.

Maar ik had dus finaal heen gekeken over het meest schokkende aspect van dit tabelletje. Een journalist die een hekel aan komma’s heeft – Rick Meulensteen – twitterde er ook over: “op de GL-stemmers na komen de opgetelde percentages van geen enkele kiezersgroep op precies 100% uit wie legt ‘m me uit dank u“. Mijn eerste gedachte daarbij was: dat komt natuurlijk door de manier van afronden, maar Meulensteen had gelijk. Hij formuleerde het alleen weinig zorgvuldig. In alle kolommen komt het totaal op 99, 100 of 101 met uitzondering van de kolom voor de PvdA: daar komt het totaal uit op 109%. Dat is absoluut niet te verklaren als gevolg van de afrondingen.

Een mogelijke verklaring daarvoor is dat bij de beoordeling door de PvdA’ers van hun eigen lijsttrekker, 98% is ingevoerd in plaats van 89%.

Je kunt zeggen: een menselijke fout, maar dat verhult de ware aard van het bedrog. Dat bedrog zit niet in die kolom voor de PvdA maar in de onderste rij met die totalen van allemaal 100%.

Een club die met cijfers en percentages omgaat en ook maar de geringste affiniteit met integriteit heeft, zou die cijfers invullen in een rekenblad. Die onderste regel voeg je dan toe precies om te checken of je geen typefouten maakt. Zie het voorbeeld van mezelf hieronder: de regel met die functie heb ik de naam ‘check’ gegeven.

Door een rij met totalen toe te voegen aan een tabel, suggereer je dat hier aan gerekend is. Goed peilen is moeilijk: heb je een goede steekproef, zeggen mensen wel wat ze denken? En als je dat helemaal perfect zou doen, zit je nog met de lastigste vraag:wat is de voorspellende waarde van deze peiling? Want dat is het enige wat interessant is.

Fatsoenlijk rapporteren van hetgeen je gepeild hebt echter, is niet moeilijk. En ook daarin faalt De Hond hier.

En het was waarschijnlijk minder opgevallen indien die rij met ‘totalen’ was weggelaten. O dear.

Prognose, formatie en koehandelcoalitie

5 reacties

  1. Jos Arends schreef:

    Bij deze een herhaalde oproep om niet mee te gaan met de peilingen.
    Ik ben vrij zeker dat de PVV ruimschoots aan kop gaat.
    Voorkom dat de peilingen een self-fulfilling-prophecy worden.
    Wilders moet onoverwinnelijkheid uitstralen… en het succes zal naar hem toekomen.

  2. Erik schreef:

    Trump had in de polls 1,9% kans om te winnen, Clinton 98% .
    Het is gewoon een wapen in de verkiezingsstrijd net als de gemanipuleerde kieswijzers.
    Maar zoals de werkelijkheid liet zien, fake News werkt niet meer net als schelden met fascist racist bigot xenofoob, etcetcetc.

  3. Karina schreef:

    Jos Arends: Ik hoop zo dat je gelijk hebt.

    Erik: Ik merk in mijn omgeving dat 9 van de 10 stemmers geen idee hebben in wat voor mate ze worden belazerd door de bestaande partijen. Geen benul en 0.0 procent interesse in politiek. Mij hoor je niet te vroeg juichen.

  4. Thijs Mooren schreef:

    De Hond kun je nooit serieus nemen. Bij hem staat je politieke voorkeur geregistreerd zodat hij precies kan uitzoeken wie hij voor een bepaalde peiling wil horen.

  5. Frans Groenendijk schreef:

    @Erik Die percentages betroffen de zogenaamde ‘odds’. Er werd natuurlijk niet voorspeld dat Trump 2% van de stemmen zou krijgen en Clinton 98. Op onze verkiezingen toegepast zou je dan een ‘voorspelling’ krijgen over bijvoorbeeld de vraag of de VVD of de PVV het grootste zal worden. Een uitkomst die wel interessant is, maar waarvan het belang sterk overschat wordt. Indien Rutte 14 zetels verliest en Wilders er 14 wint, is de VVD weliswaar de grootste, maar een partij die dan nog de steun moet zoeken van een serie partijen die samen zo’n 50 zetels bezetten, om een meerderheidsregering te kunnen vormen.