Het rommelt nu in Noord-Holland:

Steeds meer VVD’ers in gemeenten leveren scherpe kritiek op de asielaanpak van het kabinet en de VVD-fractie in de Tweede Kamer. Kort geleden schreven VVD-fractievoorzitters in Limburg al een brandbrief aan de Kamerfractie, nu hebben ook collega-fractievoorzitters uit Noord-Holland en raadsleden uit andere delen van het land dat gedaan. Ze vallen het landelijke beleid met harde woorden aan.
De Noord-Hollandse fractievoorzitters schrijven dat “onze gemeenten kraken onder de hoge instroomcijfers”. Volgens hen gaat het draagvlak om nog meer mensen op te vangen met de dag achteruit. “Deze belasting is lokaal niet langer houdbaar of verdedigbaar”, staat in de brief.

Vooralsnog verstoppen de VVD’ers zich achter staatsrechtelijk verstandige argumenten, maar duidelijk is dat er meer speelt. Staatsrecht vinden ze binnen de VVD maar zelden belangrijk, als dat in tegenspraak is met het vasthouden aan de macht.

Dat het kabinet vorige week de gemeente Tubbergen opdroeg asielzoekers op te vangen in een hotel, is volgens de Noord-Hollandse VVD’ers “een oneigenlijke dwangmaatregel, waarmee de grondwettelijke positie van gemeenten met voeten wordt getreden”.
En in een soortgelijke brief schrijven VVD-raadsleden uit onder meer Rotterdam, Den Haag, Dordrecht en Leeuwarden dat de ingreep in Tubbergen tegen de wil van het democratisch gekozen bestuur van die gemeente gaat en dat daarmee een principiële grens wordt overschreden.
Volgens deze VVD’ers heft de maatregel “de gezonde collegiale verhoudingen tussen Rijk en gemeenten op”. Ze vinden dat dit bijdraagt aan het verlies van vertrouwen in de politiek en in de democratie. “Dit kan niet en mag niet”, schrijven ze.

Dat nu deze positie gekozen wordt illustreert hoezeer de landelijke VVD met platvoeten over ander argumenten heen stampt, en dat men daar met onrust naar kijkt – ook binnen de VVD lijkt het besef dat Rutte aan het eind van zijn houdbaarheid is doorgedrongen, en dat het einde van Rutte4 het einde van een tijdperk betekenen zal.. Dat de VVD daarbij tekenen van fundamentele incompetentie vertoont lijkt terecht een belangrijk punt van zorg:

De Noord-Hollanders vinden dat gemeenten en provincies “mede-eigenaar zijn geworden van een probleem waar ze niet om hebben gevraagd”. Fractievoorzitter Van Wijk van de VVD in Schagen benadrukte in het NOS Radio1 Journaal dat de gemeenten steeds noodoplossingen moeten bedenken.
In de brief van de raadsleden uit onder meer Rotterdam en Dordrecht wordt gesproken over “het alsmaar opbouwende probleem van ons disfunctionele asielstelsel, waarvoor het Rijk, met pijnlijk genoeg steeds VVD-bestuurders in een leidende positie, de volledige verantwoordelijkheid draagt”. Deze briefschrijvers vinden dat het kabinet “naar beneden trapt met almaar meer symptoombestrijding”.