Dat Jesse Klaver zijn verschijning bij Pauw zelf al betitelde als een ´optreden´ was alleszeggend. De manier waarop Ebru Umar hem bij tijden wegzette als een onvolwassen kleuter zal de rest wel doen. Jesse Klaver verloor bij Pauw gisteravond minstens een paar virtuele zetels van mensen die in hem misschien de nieuwe Obama zagen.

Leuk zijn is moeilijk, en leuk doen is nóóit grappig als er in een praatprogramma met iemand gesproken wordt die door een dictatoriaal regime om voor ons belachelijke redenen wordt vervolgd alsof ze met een bezemsteel zou kunnen ontsnappen. Het is respectloos, en getuigt van weinig besef van wat een politicus behoort uit te stralen. Juíst omdat dat een gevoel behelst, zakte Klaver gisteravond het meest pijnlijk door het ijs. Zijn politieke instincten zijn nog te onderontwikkeld om een grote politieke partij te leiden, en wat dan over blijkt is een wat puberale jongeman die zijn eigen positie onvoldoende beseft, maar enorm geniet van de aandacht. Het was gewoon pijnlijk om te zien.

GroenLinks als partij doet daarentegen momenteel goede zaken, deels ook leunend op dat ‘jongensachtige’ van Klaver. Dat Klaver invloed heeft op zijn partij is herkenbaar in de radicale koerswijziging die het nieuwe verkiezingsprogramma uitstraalt. Het pseudo-liberale spook van Femke Halsema dat de aan Klaver voorafgaande partijleiders als een molensteen om de nek hing is met een ferme hoefslag verbrijzeld. GroenLinks gaat zonder voorbehoud voor haar inspiratie terug naar de oude harde economisch linkse standpunten van de jaren zeventig. Realisme? Niets mee te maken. Veel verbeelding, weinig beeld. Je krijgt zelfs de indruk dat het ‘groene’ van de partij Klaver eigenlijk nog vreemder is dan het pseudo-liberalisme van Halsema, waaraan hij wel degelijk van tijd tot tijd lippendienst bewijst.

Die invasie van het politieke domein van de SP door GroenLinks zal de gevechten op de linkerflank komend voorjaar ongemeen interessant maken. De stand van de peilingen is dusdanig dat GroenLinks kansrijk lijkt inderdaad vaandeldrager van een versnipperd politiek links te worden. Door nu ook in te zetten op een sociaal-economisch verhaal, wordt niet alleen de PvdA in de rug aangevallen – want waarmee die zullen komen kan niet meer zijn dan een slap aftreksel van wat GroenLinks nu heeft neergezet – maar gaat de partij ook de strijd aan met de SP, die juist de Kamerfractie voorzichtig leek te zullen vernieuwen met actievoerende partijleden. Een activistische politieke linkerflank in de Kamer betekent óók, dat de PvdA meer nog dan vroeger met het wat suffige pseudo-linkse imago van D66 wordt opgezadeld – voor de mensen die het echte werk niet aandurven. Na deze kabinetsperiode zal het de PvdA niet makkelijk vallen daarvan nog af te komen.

De keerzijde van deze zwenking naar een accent op klassiek linkse economische standpunten is dat GroenLinks de Dierenpartij ruim baan geeft. Als het milieubewustzijn van GL minder sterk wordt benadrukt, komen de schijnwerpers des te feller te staan op Marianne Thieme c.s. Dat in de peilingen de PvdD al een paar jaar op een verdubbeling van het zeteltal staat betekent weinig: in peilingen is zij een veilige en tot niets verplichtend vluchthaven voor teleurgestelde PvdA’ers. Maar zonder het alternatief van GL als sterke milieufactor zou dat mensen kunnen overhalen juist de PvdD te steunen, omdat het groene bewustzijn als factor anders te zeer wordt verzwakt.

In algemene politieke zin, tenslotte, zal een stevige verkiezingsoverwinning van GL die de SP niet werkelijk aantast een groot probleem worden voor premier Rutte die een meerderheid in het politieke centrum nodig heeft. Indien GL, SP en PvdD samen 35 of meer zetels halen, dan is Rutte toast. De keus tussen regeren met de PVV of GL is voor hem een onmogelijke, en daar zouden zijn keuzes in dat geval toe worden beperkt. Daar valt nog aan toe te voegen dat de PvdA in zo’n situatie onder geen beding zal willen regeren, teneinde te pogen iets van haar oude politieke kracht in de oppositie te herwinnen.

Over zes maanden weten we meer. Dat is nog best lang.