Het is alweer crisis in Duitsland. Angela Merkel wil af van de chef van de Duitse Binnenlandse Veiligheidsdienst, omdat deze haar niet ter wille was.

Toen Merkel vorige week de protesten in Chemnitz kwalificeerde als extreemrechts dat klopjachten op migranten hield, zette Hans-Georg Maaßen daar vraagtekens bij. Ook nadat hij had erkend dat er beelden te zien waren geweest van mensen die op kennelijke migranten joegen, behield hij de mening dat doordat de Duitse Antifa zich geregeld met agitprop van dat type bezig hield, er geen objectief verhaal over te vertellen viel.

Maar dat is een conclusie die in het huidige Duitsland niet getrokken mag worden. De AfD wierp de SPD vorige week in de Bondsdag voor de voeten dat deze partij zich encanailleerde met terroristen door hun contacten met Antifa-groepen. Razende reacties uit de SPD-fractie waren het gevolg – overigens zonder die contacten te verantwoorden. Dat weerhoudt de SPD er niet van nu het hoofd van Maaßen te eisen, en Merkel lijkt daar in mee te gaan, volgens Die Welt.

Angela Merkel ist auf den Kurs der SPD umgeschwenkt. Die Bundeskanzlerin hat entschieden, dass Verfassungsschutzpräsident Hans-Georg Maaßen gehen muss. Das erfuhr WELT aus Koalitionskreisen.

Maar zoals u in de tweet rechts lezen kunt, de manier waarop dit gaat heeft directe politieke consequenties van groot gewicht. Want dat ontslag zou formeel moeten worden gegeven door minister Seehofer van Binnenlandse Zaken. Nu Merkel over diens hoofd heen dit ontslag feitelijk al heeft toegezegd maakt ze de positie van de minister daarmee onmogelijk. Nu was de verhouding tussen Merkel en Seehofer al erger dan gespannen, maar het moment lijkt even gunstig voor Merkel nu. Seehofer heeft het dilemma dat op 14 oktober in zijn thuisstaat Beieren de verkiezingen voor het deelstaatparlement zijn. Het gevecht van de CSU om de AfD klein genoeg te houden om te kunnen regeren zonder steun van andere partijen verloopt naar het zich laat aanzien weinig voorspoedig. Overal is de AfD in opmars, in het oosten van Duitsland is zij al de tweede partij van het land:

Een rel met de bondskanselier lijkt daarom op dit moment niet verstandig. Maar dat is over zich heen laten lopen ook niet. Dit zou Seehofer kunnen verleiden een kabinetscrisis te forceren die Merkel een hoek in drijft. Maar een dergelijke titanenstrijd zal vooral de AfD in de kaart spelen vreest men binnen de CSU waarschijnlijk terecht. Na de eerdere confrontatie deze zomer zit binnen de Duitse regering eigenlijk niemand te wachten op een herhaling daar van, maar dat de SPD Merkel nu zodanig onder druk kan zetten dat deze Maaßen wil offeren om de coalitiepartner rustig te houden is opnieuw een slecht teken voor de houdbaarheid van de bondskanselier. Het Adenauer-scenario ligt nog steeds op de loer.

Intussen blijft de onrust in Duitsland aanhouden:

In Köthen was de demonstratie gezien de laatste gebeurtenissen van vorige week niet onverwacht. Belangrijker voor de breedheid van de onrust waren de protesten in Keulen:

Eerder op de dag waren er ook betogingen in steden in West-Duitsland. In Keulen gingen duizenden mensen de straat op om te demonstreren voor een ruimhartig vluchtelingenbeleid. Ze riepen op tot solidariteit met asielzoekers. Ook de burgemeester van Keulen, Henriette Reker, liep mee.

De betekenis van Keulen en haar Nieuwjaarsnacht drie jaar geleden is nog steeds groot. Het NOS-overzicht laat zien dat de onrust nu door heel Duitsland vorm begint aan te nemen. En spontaner dan er krediet voor gegeven wordt. Door de illusie te kweken dat dit allemaal te danken is aan een ‘extreemrechtse’ ondergrondse die nu haar kans ziet, is er een op gang brengen. Alleen daarom al is het belangrijk dat mensen als Hans-Georg Maaßen gewoon hun werk kunnen doen. Als de hysterie van Links Duitsland zich niet weet in te tomen gaan er ongelukken gebeuren. Daar zit niemand op te wachten.