DE WERELD NU

Turkije en haar expansionisme -4- Kaukasus, Irak, Qatar

Turkije

Turkije is thans op veel fronten actief om territoriale uitbreiding te bewerkstelligen. Uitbreidingen waarvan president Erdogan vindt dat hiermee historisch onrecht wordt hersteld.

– Overzichtsserie om U up to date te houden –

Kaukasus
De huidige bemoeienis van Turkije in de Kaukasus is niet nieuw, maar het oplaaien van het conflict tussen Armenië en Azerbeidzjan is dat wel. Een eerst beschrijving van vorige week vindt u hier. Dat Rusland als beschermer van Armenië hier TurkijeTurkijebovenop zit maakt een conflict niet direct logisch – Turkije heeft al te veel op het bord om ook Rusland nog in haar achtertuin uit te dagen – maar desalniettemin komt de bekende boze retoriek uit Ankara moeiteloos weer op gang. (rechts) De screenshots rechts tonen foto’s van confrontaties.

Het is niet altijd eenvoudig uit de berichten van de AKP-partijkrant of andere Turkse media te destilleren hoe de regering echt kijkt naar toekomstige handelingen, maar vooralsnog lijkt de Turkse regering Turkijeniet al te happig op een interventie tegen Armenië, al lijken de handen wel degelijk te jeuken:

United Nations Secretary-General Antonio Guterres urged Azerbaijan and Armenia on Monday to exercise maximum restraint after border clashes between the long-feuding former Soviet republics.
“The secretary-general is following with deep concern the current tensions between Azerbaijan and Armenia. He calls for maximum restraint, as a full conflict between these two countries would be disastrous,” U.N. spokesman Stephane Dujarric said.

Het kennelijke enthousiasme voor een oorlog met Armenië in Azerbeidzjan voorspelt echter weinig goeds (zie tweets hieronder). En zoals hierboven al opgemerkt zal het dan niet eenvoudig zijn zowel Rusland als Turkije buiten de uiteindelijke gevechten te houden.

Behalve het beschermen van ‘broedervolk’ Azeri speelt hier de olierijkdom van dat land een grote rol.

Irak en de Koerden
Tegelijk is het Turkse leger in het oosten van het land militair heel nadrukkelijk aanwezig. Niet alleen vanwege de nabijheid van de Russische grens, maar meer nog vanwege de strijd tegen Koerdische aanvallen vanuit Irak. Turkije deed een maand geleden een inval in Irak, formeel met het doel het bestrijden van Koerdische militanten. Maar de semi-autonome regio in noordelijk Irak is de regering-Erdogan minstens zo’n grote doorn in het oog.ook vanwege de olierijkdom van de regio waarin die Koerden zich bevinden. Vooralsnog zien we hier geen directe permanente aanwezigheid, maar al eerder zijn Turkse troepen een aanzienlijk stuk zuidwaarts getrokken ten tijde van het IS-kalifaat. Dat Turkije veel belangstelling heeft voor de oliebronnen in de regio Mosul is geen nieuws, wel een constante zorg voor de Irakese regering,.

Turkije

Qatar
De onderlinge Arabische onenigheid heeft Turkije enige jaren terug uitgebuit door tijdens een hoog oplopend conflict tussen Qatar en Saudi-Arabië Qatar van een Turks garnizoen te voorzien. Toentertijd ter bescherming tegen een eventuele inval van de Saudi’s, maar die vrijwilligheid is sindsdien wel wat verminderd. Turkije heetf die soldaten niet terug gehaald, en weigert het te bespreken. De voortdurende subsidiëring van veel Turkse plannen mede door Qatar laat zien welk een ongelukkige manoeuvre dit is geweest, en het werkt als waarschuwing aan alle Arabische landen in de regio.

Saudi-Arabië
Met Saudi-Arabië is de Turkse relatie uitermate complex. Dat heeft ook diepe wortels, aangezien tot de Eerste Wereldoorlog Turkije het hele MO regeerde. Na het uiteenvallen van het Osmaanse rijk was het het Huis van Saud dat in Arabië de macht overnam, nadat het dankzij de steun aan Lawrence of Arabia tijdens de Grote Oorlog bij de vredesonderhandelingen en de nasleep en afwikkeling op de eerste rij zat. Niet Iran, de traditionele tegenhanger van Turkije binnen het MO, maar de upstarts van Saud werden de nieuwe dominerende macht binnen de Arabische (en moslim)wereld.

Dat president Erdogan via diverse omwegen probeert die positie weer naar Turkije te trekken is onderdeel van de Turkse politiek in de regio. Na de Tweede Wereldoorlog verschoof Turkije naar de periferie van de moslimwereld, en had daar van het Huis Saud tot in eeuwigen dage mogen verblijven. De opkomst van een modern Turks revanchisme schept voor de Saudi’s met hun krimpende belang op de oliemarkten een steeds groter probleem. Ook aangezien het land militair weinig voorstelt, ondanks de steun en de uitgebreide wapenleveranties door de USA. De moeilijkheden die het land ondervindt in de Jemenitische burgeroorlog – tegelijk een proxyoorlog met Iran – illustreert dat.


Nieuws over Turkije (hier) onder Erdogan op Veren of Lood vindt u hier. Meer delen van deze serie ‘Turkije en haar expansionisme’ vindt u hier. Over Irak, de Kaukasus, Qatar, Saudi-Arabië en de rest van het Midden Oosten zoekt u via de tags onder dit artikel.

3 reacties

  1. carthago schreef:

    Mooie update, dank hannibal.
    De dag nadert dat Putin helemaal klaar is met de toerken.Never underestimate the russian bear.

  2. F.v.Erp schreef:

    Een (russische)beer moet je laten slapen…

  3. hans schreef:

    Dank.