Sociologie – keurig schelden
Een sociologe, die indertijd aan de totstandkoming van het rapport Levelt had meegewerkt, reageerde op een stukje dat ik geschreven had over de affaire Stapel. Zoals een andere lezer achteraf opmerkte, deed ze dat niet met argumenten maar met schelden. Keurig schelden, dat wel, maar wat ze ter verdediging van haar vak zei waren geen argumenten.
Ik verwees haar naar een filmpje dat gemakkelijk te vinden is op het internet als je de naam Feynman en het woord sociology intypt. Feynman, een Nobelprijswinnaar in een echte wetenschap, beschrijft haarfijn waar het in de sociologie aan schort, maar daar ging ze niet op in. Ik wees haar erop dat Stapel alleen het topje van een ijsberg was. Het kost geen moeite om fouten te vinden in praktisch ieder sociologisch onderzoek. Vaak zijn ze het gevolg van wishful thinking, politieke correctheid en een gebrekkige opzet van onderzoeken.
Het is waar dat fraude en incompetentie incidenteel ook wel in echte wetenschappen voorkomen, maar om daar mee weg te komen moet iemand meestal veel moeite doen. Stapel deed het zonder enige moeite. In de sociologie lijkt het gewoon onderdeel van het vak. Als een wiskundige zijn statistiek zo amateuristisch zou hanteren als het merendeel van de sociologen kwam hij niet door zijn eerste jaar heen, laat staan door zijn studie.
Ik denk niet dat dit toeval is. Toen ik in de vijftiger jaren na mijn eindexamen besloot om geen sociologie te gaan studeren was het al net zo. Het vak is ooit bedacht door Auguste Comte in Frankrijk. Max Weber heeft er in het begin van de vorige eeuw intelligente dingen over gezegd, al heeft ook hij daarbij geen voorspellingen gedaan die zijn uitgekomen.
Men wijt de deplorabele stand van het vak in het algemeen aan de Frankfurter Schule van Horkheimer en Adorno, die aan de ideologie de voorkeur gaven boven de wetenschap. Ik denk dat men daarbij oorzaak en gevolg omdraait. De paradigma’s van het vak deugen gewoon niet. De samenleving is een biologisch fenomeen. Wie de kennis die in de biologie is opgedaan over mensen terzijde legt zal ook hun samenlevingen niet kunnen begrijpen.
Dit artikel verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp
Ik heb politicologie gestuurd. In de jaren zeventig. Als HBS-B’er.
Constatering 1: bijna alle studenten die politicologie en sociologie gingen studeren, waren alfa mensen en konden niets van of haatte wiskunde. Een niet al te moeilijk tentamen Statistiek in het eerste jaar was voor de meeste al te hoog gegrepen. Methode en Technieken werd verafschuwt, en stee-vast bestreden met afgedwongen discussies over de voor hen superieure dialectische marxistische methode, wat geen methode was maar een ideologie.
Constatering 2: Hoe die marxistische methode werkte lees je in de eerste alinea’s van ‘De eendimensionale mens’ van Marcuse (Frankfurter Schule), waarin vrij vertaald staat: alle arbeiders zijn ongelukkig (door de onderdrukking van de kapitalisten), en de arbeiders die zeggen dat ze niet-ongelukkig zijn weten niet waarover ze spreken (want gemanipuleerd door de heersende klasse).
In mijn studie heb ik mij als één van de weinige gespecialiseerd in Statistiek en Methode en Technieken. Daarmee vertrouwd geraakt en van voren naar achter bestudeerd: Methodologie van A.D. de Groot. Schitterend wetenschappelijk boek. Ik beschouw A.D. de Groot als één van de grootste Nederlandse wetenschappers uit die tijd. Als zijn fundamenten nu op iedere school van voortgezet onderwijs onderwezen zou worden, zouden we onvermijdelijk met veel minder Stapel’s te maken krijgen, in ieder geval zal iedereen hem snel kunnen ontmaskeren.
jammer genoeg lijkt het erop dat een behoorlijk aantal van deze filmpjes van youtube zijn verwijderd.
Een link naar een werkende link zou zeer worden gewaardeerd