Een grensrechter bij een juniorenwedstrijd in Almere wordt eenvoudig doodgeschopt door een paar voetballertjes, en iedereen is geschokt. Ik niet, helaas.

Laat ik hier eerst zeggen dat ik groot medeleven heb met de familie van de grensrechter. Daar gaat niets van af, ook als je – zoals ik – door de gebeurtenis an sich niet geschokt bent.

De essentie van geschoktheid is dat je bent verrast door een gebeurtenis die je tot in het diepst van je ziel raakt. Na wat er de afgelopen jaren allemaal aan ons is voorbijgetrokken – Bani Hadr, overvallen met dodelijke afloop op juweliers, etc etc – kan ik door dit soort gebeurtenissen niet langer geschokt zijn. Het is niet dat het me niet raakt, maar je kunt het nog nauwelijks onverwacht noemen. Dingen die tot de dagelijkse gang van zaken zijn gaan behoren stompen af. Dàt zou nog schokkend kunnen zijn, maar er is geen tijd om je voldoende te realiseren in welke mate geschoktheid aan inflatie onderhevig is.

Juist doordat je een gebeurtenis als die in Almere nauwelijks nog als onverwacht kunt noemen, zijn mensen die praten over hun ‘geschoktheid’ slechts hypocriet, taalkundig zwakzinnig of hebben niet voldoende tijd gehad er eens rustig over na te denken. Maak uw keuze, het interesseert me niet.

KNVB is niet het probleem
Anders wordt het als een KNVB-woordvoerder zich onsterfelijk belachelijk maakt door aan te geven dat “het om een paar incidenten per jaar gaat”. Dat is wèl schokkend, want daarmee wordt deze gebeurtenis gebagatelliseerd tot een ongelukkige samenloop van omstandigheden. Pech, en zo. Doen ze anders nooit. Maar aangezien het met de regelmaat van de klok komt tot dergelijke ‘incidenten’ met de groep waartoe deze jongeren behoren, is het een gebeurtenis die in de juiste verhoudingen bezien de KNVB degradeert tot een incidentele passant, die er verder ook weinig aan kan doen. Dus die mag er ook niet op worden aangesproken.

De geschoktheid van veel politici daarentegen krijgt zo langzamerhand potsierlijke trekjes. Onderzoeken? Maar we weten al lang waar het probleem zit. De KNVB opdragen strakkere veiligheidsmaatregelen te nemen, zoals vooraf waarschuwen wat voor soort voetballertjes de ontvangende club mag verwachten? Kom op zeg, als een voetbalwedstrijd voor 15-jarigen al niet zonder politiebegeleiding kan worden gespeeld heb je echt geen verder onderzoek nodig om te constateren dat er iets ziekmakend mis is. Politieke geschoktheid lijkt vaker samen te hangen met een hernieuwde kennismaking met de realiteit en de mankementen van een ideologische visie op de maatschappij.

Excuses zijn op
Het vervelende is natuurlijk dat we op een punt zijn aangekomen dat er geen excuus meer is om geen harde maatregelen te nemen. Lang genoeg, veel te lang eigenlijk al, is het belang van toekomstige slachtoffers achtergesteld bij de belangen van de daders van dit moment. Als onomstotelijk vast staat, dat we niet meer kunnen spreken over incidenten, in plaats van over een herkenbaar patroon binnen bepaalde groepen, en daardoor de verwachting van herhalingen niet kan worden ontkend, moeten de goeden onder de kwaden gaan lijden. Het is gewoon hoog tijd voor andere prioriteiten bij de aanpak hiervan – punt.

Ook nu lijden de goeden onder de kwaden, maar toch is dat anders. Doordat de herkomst van het probleem is teruggebracht tot een gelimiteerde groep, zal die groep zo effectief mogelijk moeten worden aangepakt. Dat dit zal gaan met maatregelen die onschuldige groepen nooit zouden mogen treffen is pijnlijk, want onvermijdelijk. Er van af zien betekent echter dat een veel grotere groep mensen wordt blootgesteld aan de risico’s die nalatigheid in dezen tot gevolg heeft. En wat die gevolgen zijn heeft men in Almere kunnen ervaren.

Dat dat een discriminerend effect heeft is naar moet worden gevreesd niet te vermijden. Een reden te meer om zo effectief mogelijk op te treden, zodat op langere termijn kan worden teruggekeerd tot een omgang met deze groepen waarvan we hopen dat iedereen die als normaal wil beschouwen.

Mogelijkheden
Er zijn grofweg 4 mogelijkheden:

1) Tuig dat over de schreef gaat als in Almere direct castreren (dat kalmeert aanzienlijk) en minstens tot na hun veertigste dwangarbeid geven.

2) Indien mogelijk, denationaliseren en het land uitzetten.

3) Levenslang opsluiten in inrichtingen, vanwege totale sociale onaangepastheid en daardoor een te groot gevaar voor de maatschappij.

4) Vroeg ingrijpen in de opvoeding bij kinderen binnen de risicogroep (extra aandacht vanaf circa 8 jaar), en verplichte begeleiding van de ouders bij wie het misgaat.

Opvoeding
Natuurlijk, 1 tot en met 3 zijn in onze huidige maatschappij vrijwel onmogelijk te realiseren. Desondanks, als uit een dierenpark een hongerige tijger ontsnapt vindt niemand het vreemd dat men het beest afschiet als het probeert een dorp binnen te wandelen teneinde zich met een malse kleuter te voeden. Waarom dan tuig als dit niet? Omdat het mensen zijn? Mens ben je als je je als mens gedraagt. Wie door opvoeding tot een verscheurend beest geworden is, dient zo te worden behandeld.

En met die opvoeding zijn we terug bij vroegtijdig ingrijpen en verplichte begeleiding, in het uiterste geval samen met de ouders in een afgesloten omgeving. Hoe je dat noemt – verbeteringsgesticht, ghetto, opvoedkamp of wat dan ook, om u maar alvast voor te bereiden op wat er aan tegenwerpingen mogelijk is – mag er niet toe doen. Het belang van een opvoeding is dat kinderen daaraan hun kaders danken waarmee zij hun plaats in de maatschappij kunnen verwerven. Dat ze dat nodig hebben behoort buiten kijf te staan, en het is zowel onmenselijk, als asociaal en onwenselijk, om ze de kans daarop te onthouden.

---

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.