Minister Koolmees gaat wat doen aan de inburgering. Integratie mag het klaarblijkelijk niet meer heten, maar kansloos is het evenzeer. Toch zit ook in dit fakenieuws een dubbele bodem.

Als de NOS er een summier berichtje van 150 woorden aan wijdt dan weet je het eigenlijk al wel: de minister is verontrust dat mensen van slechte cijfers en berichten verontrust zouden kunnen worden, en roept alvast wat preventieve slogans die vooral moeten voorkomen dat de mensen – eigen achterban een aanhang vooral – onrustig zouden kunnen worden. Dan krijg je dus dit:

Minister Koolmees wil de inburgering “echt op de schop” gaan nemen. Hij is geschrokken van het aantal Somaliërs en Eritreeërs in Nederland dat geen opleiding heeft gevolgd en in de bijstand zit.

Correctie: de Somaliërs en Eritreeërs die in Nederland voor geld hebben gewerkt na dit land als asielmigrant te hebben betreden is vrijwel nul. Dat de minister hen speciaal noemt lijkt ingegeven door relatief slechte cijfers: de cijfers van niet-werkende migranten liggen gemiddeld immers al boven de 90%?

In een interview in De Telegraaf zegt de nieuwe minister van Sociale Zaken dat hij ervoor wil zorgen dat nieuwkomers vanaf dag één taalles volgen. Hij wil ook de wachtlijsten voor inburgeringsexamens aanpakken.

En als de krant van verontruste burgers op de stoep staat, drie maanden voor verkiezingen, dan roep je dus wat. Omdat je minister bent wordt er naar geluisterd ook. En dat is dan gelijk de enige reden.

Verder moet er na aankomst in Nederland “een soort scan” worden gemaakt, zodat een aantal zaken meteen duidelijk wordt, zegt Koolmees. “Wie is deze persoon, wat is het opleidingsniveau, wat voor ervaring heeft hij of zij? Aan de hand daarvan schat je dan in wat het beste vervolgtraject is.”

Alsof dat niet al bekend is. Daar hoef je geen scanners voor op te leiden. Wist de overheid immers niet al direct na de Syrische vloedgolf dat het allemaal apothekers uit Aleppo waren? Nu zit er een nieuwe minister, en die verkoopt oude smoesjes. Moeten we die als nieuw gaan verstaan? Serieus is anders.

Wat Koolmees betreft komt de verantwoordelijkheid voor de inburgering bij de gemeenten te liggen. Zij moeten taallessen inkopen bij inburgeringsbureaus en daarbij letten op de kwaliteit. Hij zegt dat sommige bureaus er nu met de pet naar gooien.

Want als de verantwoordelijkheid voor die inburgering bij het rijk komt te liggen, moeten de cijfers en resultaten eenvoudig leverbaar zijn, en dan wordt het zijn eigen verantwoordelijkheid. Decentraliseren is altijd bedoeld om anderen mede-verantwoordelijk te maken voor kansloos beleid. Taallessen van meer kwaliteit? Prachtig, maar hebben we die mensen? En waarom zijn die niet al jaren aan de slag? Nu is het de schuld van de bureaus waarbij de gemeenten inkopen wat niet en nergens verkrijgbaar is.

En, vanaf dag één? Dan moet je dus mensen hebben, en zoals de minister zelf al zegt: die zijn er nu niet of nauwelijks. Ook dit is een wassen neus en de minister doet hier niets meer dan een vrome wens.

Waarom het hier echt gaat? Een basis te bouwen om te verklaren waarom deze mensen niet terug worden gestuurd, ook al is het verhaal van hun vluchtgedrag flinterdun. En als die mensen ooit zo hard hebben gewerkt hier de taal te leren kunnen we ze och niet terugsturen, wel? Hun kinderen spreken nu Nederlands, etc, etc, etc. De bekende riedels gelardeerd met nieuwe inzichten en extra smoesjes.

Maar veranderen gaat er dus niets, al laat Koolmees nu vooral door zijn ambtenaren onderzoeken hoe hij zich onder de formele verantwoordelijkheid uit kan wurmen. Altijd fijn om gewaarschuwd te zijn, maar dan weet u wat er komen gaat als de minister over een paar jaar zijn afschuw uit gaat spreken over het tekort schieten van gemeenten die hiertoe niet alleen niet geëquipeerd zijn, maar daar ook nooit mee hadden mogen worden lastiggevallen.