DE WERELD NU

Pensioenhervormingen Frankrijk – eervol, noodzaak of misdaad?

pensioenhervormingen

De Franse president Macron wil slagen waar voorgangers faalden: door noodzakelijke pensioenhervormingen door te voeren.

De onderscheidingen van het Légion d’honneur worden jaarlijks uitgereikt aan mensen die iets voor Frankrijk hebben betekend, niet noodzakelijk Fransen. Wat Bob Dylan bijvoorbeeld voor Frankrijk deed, behalve aardige muziek maken, is niet duidelijk, maar ook hij werd in 2013 opgenomen in het erelegioen. Eén jaar later dan gepland, omdat de grootkanselier van de orde – een gepensioneerde generaal – hem aanvankelijk onwaardig had bevonden. Maar uiteindelijk is de beslissing aan de president.

Macron decoreerde vorig jaar Elton John, wiens enige verdienste voor Frankrijk bij mijn weten de aankoop was van een kapitale villa aan de Côte d’Azur. Dat de zanger eerder op een podium had gezegd zich te schamen Engels te zijn – vanwege Brexit – zou voor deze president wel eens de doorslag kunnen hebben gegeven.

Aan Léo Ferré, een befaamde zanger van eigen bodem, is de onderscheiding niet eens aangeboden, waarschijnlijk omdat hij er eerder in een chanson als volgt over had gezongen: “…dat ongelukkige lint, rood als de schaamte…”

Schrijfster Georges Sand werd wel ooit door een minister gepolst of ze ervoor voelde tot het Legioen toe te treden, hetgeen haar destijds verplicht zou hebben bij officiële gelegenheden een rode sjerp te dragen. Daar had ze geen zin in: “doe maar niet, cher ami,” antwoordde ze. “Ik heb geen zin er als een vieille cantinière – een oude kantinejuffrouw – bij te gaan lopen…”

Veel beroemde Fransen kregen net als Ferré het Légion nooit aangeboden, omdat ook bij hen de kans reëel werd geacht dat ze zouden weigeren: Camus, Sartre en andere schrijvers, maar ook sterren als Catherine Deneuve en Brigitte Bardot.

De onderscheiding werd en wordt regelmatig aan de verkeerde uitgedeeld, van Franco, Mussolini en CeauŞescu, via Lance Armstrong en Harvey Weinstein – die de enige Franse Oscarwinnaar produceerde – tot Bachar Al-Assad. Terugvragen bleek vaak niet eenvoudig, alleen laatstgenoemde was zo vriendelijk uit zichzelf de medaille terug te sturen, maar niet voor hij werd gebombardeerd door Frankrijk.

President Macron lijkt het Légion d’honneur te gebruiken om mensen te belonen die niet zozeer Frankrijk als wel hemzelf diensten hebben bewezen. Fransen kijken daar nauwelijks van op, het past in hun cultuur, maar afgelopen 1 januari vielen de laureaten van de president slechter dan anders.

Er waren nogal wat bankiers bij, zoals Grégoire Chertok, hoog op de ladder bij Rothschild, waar Macron zelf werkte voor hij de politiek in ging. Chertok was zijn directe chef en had hem daar binnengehaald. Ook Christian Dargnat, een oud-direkteur van BNP-Paribas, viel in de prijzen. Hij werkt sinds 2016 voor Macron, eerst om grote donateurs binnen te halen voor diens verkiezingscampagne. Sindsdien doet hij dat voor Macron’s partij, La République en Marche.

Naar Franse maatstaven allemaal nog niet zo’n ramp. Wat echter wenkbrauwen fronsen deed was dat ook een zekere Jean-François Cirelli – de Franse filiaalhouder van het Amerikaanse BlackRock, het grootste investeringsfonds ter wereld – officier werd in het Légion..

Het is een publiek geheim dat de top van BlackRock al jaren met Macron en zijn ministers beraadslaagt over de rol die het fonds kan spelen bij het toekomstige beheer van de Franse pensioengelden. Frankrijk kent nauwelijks pensioenfondsen, en zeker geen grote zoals Nederland en Amerika. Het opzetten daarvan is een speerpunt van Macron’s voorgenomen pensioenhervormingen. Pensioengelden worden nu min of meer rechtstreeks opgehoest uit de afdrachten van werknemers: retraite par répartition, pensioen door herverdeling (omslagstelsel). Er bestaan nauwelijks reserves en het geld van premies wordt niet aan het werk gezet.

Hoge inkomens dragen het meeste bij, dat is het solidariteitsbeginsel, maar daar wil Macron vanaf. Zoals hij ook vermogensbelasting afschafte, en belasting op onroerend goed afbouwt. Voor de vaak laat hij extra belasting heffen op grote jachten en dure auto’s, maar dat levert in de praktijk niks op. De forse belasting op miljoenen-jachten bijvoorbeeld, heeft maar een paar ton opgebracht. Zulke jachten heeft niemand op papier in bezit, ze zijn altijd in een bedrijf ondergebracht.

Wie de Fransen een beetje kent, weet dat alleen al het idee van Amerikaanse financiers die speculeren met Franse pensioengelden genoeg is om ze gek te krijgen. Dat iemand van BlackRock midden in de crisis rond pensioenhervormingen deze hoge onderscheiding ontvangt, lijkt dan ook arrogant en ongevoelig van Macron.

Volgens de laureaat zelf is het natuurlijk puur toeval, en Minister van Economie Bruno Lemaire beaamt dat: “Men fantaseert,” zei hij journalisten, “BlackRock is een financieringsmaatschappij en doet niet aan pensioenen. Wie dat niet gelooft is een complotdenker.”

De Franse woordvoerster van BlackRock noemt in diezelfde video pensioenfondsen die haar bedrijf beheert, zoals dat van brandweerlieden in de staat New York. Lemaire is daarmee de zoveelste minister van Macron die unverfroren staat te liegen tegen de pers.

Twee ridders in het Légion d’honneur die dat zeker niet aan president Macron hebben te danken, zijn Monique en Michel Pinçon-Charlot: bekende sociologen, inmiddels gepensioneerd. Het echtpaar schreef een stapel boeken, waarin ze steevast over de rijken tekeer gaan, zoals ‘La violence des riches’ (2013). De kritiek op hun werk liegt er niet om. Hun boekje over Macron: ‘Le Président des ultra-riches’, werd door Le Monde afgedaan als ‘totaal onwetenschappelijk’. Acht jaar eerder schreven ze al “Le Président des riches”, over Sarkozy.

Deze overtuigde communisten waren lange tijd hoofd onderzoek van het CNRS, een prestigieus nationaal wetenschappelijke onderzoeksinstituut, en vooral Monique is nog altijd een geliefde gast in talkshows op TV.

Het echtpaar leeft in de vaste en weinig wetenschappelijke overtuiging dat de wereld gedomineerd wordt door een rijke klasse -het ultieme kwaad, die de veel grotere groep van arbeiders in een wurggreep houdt. Zulke ideeën zijn redelijk frequent in Frankrijk, en dat ‘wetenschappers’ met dit soort radicale en vooral gammele overtuigingen op TV enorm serieus worden genomen, is ook al heel Frans.

Onlangs sprak het sociologen-echtpaar een congres toe van spoorwegwerkers in Amiens. Een paar zinnen uit hun boodschap aan de stakende cheminots:

“Hier in Amiens -de geboorteplaats van Emmanuel Macron- stond de wieg van een kapitalistische oligarchie die aast op uw collectieve sociale premies, vooral op het geld bestemd voor pensioenen. En die het oude op solidariteit gebaseerde systeem wil afbreken voor een nieuw, en voor iedereen riskant systeem, behalve voor financiers en speculanten, die er grote winsten uit zullen slepen. De kluizen van de ‘beaux quartiers’ zullen uit hun voegen barsten. (…) We moeten strijd leveren tegen de ontmenselijking, in gang gezet door parasieten van het kapitalisme, die hun geld verdienen met het uitbuiten van arbeiders (…) Om de armen tegen elkaar op te zetten, voeren de 10 miljardairs die 90% van de media in handen hebben een propagandaoorlog, om het publiek te laten geloven in het fabeltje dat rijken weldoeners zijn. Dank dat u weerstand biedt aan deze pensioenhervormingen, die niets minder zijn dan een misdaad tegen de menselijkheid…”

Veel spoorwegwerkers en zeker hun communistische vakbond denken precies zo over hoe de maatschappij in elkaar steekt.

De Assemblée is zojuist begonnen aan de behandeling van het nieuwe pensioenplan, een gelopen race vanwege de ruime meerderheid van Macron’s partij. Maar de stakers geven nog lang niet op. De totaal onverzettelijke houding die de president in zijn nieuwjaarstoespraak aan de dag legde, hielp de zaak zeker niet verder.

In die toespraak zei hij ook te willen vechten tegen mensen die Frankrijk ‘verdelen’ – waarmee hij iedereen bedoelt ter rechterzijde van zijn eigen partij. Zelf doet hij niks anders, vindt zo ongeveer de hele oppositie. Links en rechts.

De tactiek van Macron lijkt erop gericht de overlast door de stakingen zo hoog te laten oplopen dat het publiek uiteindelijk zijn kant zal kiezen. Volgens de peilingen staat een meerderheid nog altijd achter de stakers, al kalft de steun af.

De president stond in zijn toespraak geen seconde stil bij de overlast voor het publiek. Al had hij maar iets gezegd als: “Het spijt me dat u met de feestdagen uw familie of naasten niet kon bezoeken,” of: “Ik leef met u mee dat u al een maand niet normaal naar uw werk kunt komen,” zou hij er veel beter voor hebben gestaan in de peilingen.

De vraag is wat de broodnodige hervormingen er eerder doorheen krijgt: meer populariteit of meer onverzettelijkheid. Macron weet het verschil niet meer, dat werd pijnlijk duidelijk bij de laatste 14-juli viering, toen hij omringd door het halve Franse leger in een open auto over de Champs-Elysées reed, zwaaiend naar een publiek dat hem uitfloot…

De prijs voor de meest stijlvolle afwijzing van het Légion d’honneur gaat naar de befaamde linkse econoom Thomas Piketty, een groot voorstander van de herverdeling van welvaart. In 2015 bedankte hij president Hollande voor de eer, met de woorden: “Het is niet aan de overheid om te beslissen wie eerbaar is.”

Macron zou Piketty never ever hebben genomineerd. Gelukkig maar, zo’n afwijzing zou voor deze president een ondraaglijke krenking zijn geweest…


Alexander van der Meer is correspondent van onder andere Veren of Lood in Frankrijk.

12 reacties

  1. BegrensEuropa! schreef:

    Wat ik mis in dit verhaal is dat de pensioenleeftijd in Frankrijk nu is opgetrokken van 62 naar 64, nog altijd 3 jaar minder dan in Nederland, terwijl er tevens sprake is van een zeer lange overgangsperiode, dus niet plotsklaps zoals met de overvalmethode van Rutte II, en er ook veel uitzonderingen gemaakt worden. En dat terwijl de levensverwachting in Frankrijk vergelijkbaar is met die in Nederland en Frankrijk het zich eigenlijk niet kan veroorloven.

  2. Henk Albarda schreef:

    Toch enkele punten van kritiek. Graag had ik gelezen dat de honderdduizenden Gilets Jaunes die in zekere zin vooral woedend waren over de klimaat hysterie eerlijke demonstranten waren. De extra accijns op de brandstofprijzen was een directe ingreep ivm de klimaat hysterie.
    De huidige demonstraties, oa de spoorwegen tegen de pensioen hervormingen zijn volkomen ridicuul. Een Franse 1 mansondernemer zakenpartner van me heeft zelfs een daverende familie ruzie, wetende hoe krankzinnig duur de pensioenen van die lafaards zijn.
    Ik was een enorme Francophiel omdat ik intens geniet mijn hoge niveau Franse taal zakelijk te gebruiken. Door de verhalen van eerder vermelde zakenpartner, is dat helemaal verdampt. Frankrijk is een economische nachtmerrie, waarin vrijwel alle kleine MKB is afgeslacht, mede door de spoorwegen arbeiders voorwaarden.
    Het enige waardoor ik nog enige sympathie voor Frankrijk heb, is dat de Fransen worden geplaagd door volstrekt overbodige bestuurslagen, ingezet door opeenvolgende presidenten om hun politieke vriendjes een belasting betaald baantje te bezorgen. Naar mijn stellige overtuigingen zijn de Franse totale lasten vergelijkbaar of hoger dan die in Nederland.
    Vanzelfsprekend zijn correcties op deze reacties welkom.

  3. Ernie van de Wal schreef:

    Zou het kunnen zijn Henk, dat de Frankrijk domweg niet in een muntunie kan, omdat het land economisch nou eenmaal totaal anders functioneert als bijvoorbeeld ons land of Duitsland?
    Ik bedoel dit als objectieve vraag.

  4. carthago schreef:

    @Henk Alberda.
    De verlaging van de leeftijd voor pensioen in Frankrijk ,maar ook eens gepland in .NL,was ooit een verworvenheid van de werkenden ten tijde van een florerende economie vóór de invoering van de euro met haar
    schuldenpyramide..Opvallend dat de versnelde verhoging van die pensioenleeftijd gelijke tred houdt met de versnelde import van islamparasieten en onrendabele nietsnutten uit derde wereldlanden .Daar protesteren de gele hesjes in feite tegen.
    Er is geld zat voor pensioenen maar als dat in handen is van de Eussr banken elite met blackrock als adviseur verdwijnt het rendement natuurlijk als sneeuw voor de zon .

  5. Henk schreef:

    Hadden we geen euro gehad hadden we in NL allemaal vóór de zestig met pensioen kunnen gaan, uitgaande van voldoende arbeidsjaren.
    Mijn stellige overtuiging!

  6. Henk Albarda schreef:

    Dank voor commentaar, terechte enkele grove mankos in mijn reactie geconstateerd.
    Ernie van de Wal, goede kanttekening. Ik twijfel. Ik kan me voorstellen dat Frankrijk zich zowel met linkse (Mitterrand) als met ?rechtse? (Giscard d’Estaing, Sarkozy) regeringen zo vast heeft gewurmd in een overdaad aan ambtelijke lagen EN een zieke verweving van politiek en groter bedrijfsleven dat het land reddeloos verloren is. Dat weet Macron, maar Franse presidenten zijn nog veel grotere narcisten dan de Nederlandse. Hoewel ik in het belang van Nederland hoop dat RN van Le Pen volgende verkiezingen wint, zou dat voor Frankrijk netzo ruineus zijn als nog een Macron. Alleen les Republicains hebben enige kans Frankrijk uit de cesspool te halen.
    In Nederland en in Duitsland is de verwevenheid politiek met bedrijfsleven veel minder.
    En nee, zolang Frankrijk in een munt unie blijft kan het niet concurreren.
    Carthago, ik zou het met u eens kunnen zijn als we in gelijke delen de gilets jaunes demos vertalen naar islam wandaden in Frankrijk EN klimaat hysterie.

  7. Cool Pete schreef:

    Dat Frankrijk , de pensioenen moet hervormen, is al decennia een punt.

    Iets heel anders is, dat elke week [ vele ] tienduizenden ‘gele hesjes’ allerlei acties voeren;
    waarbij ze met zeer grof en massaal geweld door orde-troepen worden aangevallen.

    De ‘gele hesjes’ – een doorsnee van de bevolking – protesteren tegen meerder maatschappelijke problemen, en tegen
    de massa-immigratie, en tegen dat “EU”-konstrukt.

  8. Erik schreef:

    AlainMaffard en Dominique Prieur, de moordenaars van fotograaf Fernando Perrera die op het door hen opgeblazen schip de rainbow Warrior in Auckland verbleef,hebben ook de legion d’honneur ontvangen toen zij vervroegd werden vrijgelaten, uit de Nieuw-Zeelandse gevangenis, tegen alle afspraken in.
    Toen ik daar een reportage van wilde maken raakte de Franse geheime dienst totaal over de toeren, en verplaatsten de ceremonie naar ergens in de Alpen., zelf moest ik onder begeleiding het land verlaten.

  9. Henk Albarda schreef:

    Cool Pete, ik sluit me aan bij uw reactie van 9 jan 20.30. Een enkeling van mijn Franse kennissen sluit zich af en toe aan bij de gilets jaunes. Die vertelde mij dat naar zijn mening de demos zijn begonnen met de druppel van de verhoging van de brandstof prijzen waarbij Macron oa de klmaat hysterie als reden bijhaalde.
    Natuurlijk ben ik met Ernie van de Wal, Carthago en uzelve eens dat de moslim wandaden EN de Klimaat hysterie en nog wat meer specifiek Franse ellende de volkomen terechte protesten tot gevolg hebben.
    Vanzelfsprekend hoor je daar niets over van de NPO, je zult maar als links gevaar toegeven dat de meerderheid van de burgers in Europa tegen de immigratie en tegen de klimaat hysterie is, not done for links.

  10. Cool Pete schreef:

    Voor de Gilets Jaunes / gele hesjes :
    zie :
    – @NiemandsKnegt en @ohboywhatashot, @GiletsJaunesParis
    – GeleHesjes.NL

  11. Hannibal schreef:

    @Erik
    Fraaie anekdote!

  12. Erik O. schreef:

    “Het echtpaar Monique en Michel Pinçon-Charlot leeft in de vaste en weinig wetenschappelijke overtuiging dat de wereld gedomineerd wordt door een rijke klasse -het ultieme kwaad, die de veel grotere groep van arbeiders in een wurggreep houdt. Zulke ideeën zijn redelijk frequent in Frankrijk, en dat ‘wetenschappers’ met dit soort radicale en vooral gammele overtuigingen op TV enorm serieus worden genomen, is ook al heel Frans” aldus Alexander van der Meer.
    Is dat wel zo Frans? En e.e.a. mag dan “weinig wetenschappelijk” zijn, maar maakt dat het onwaar? Mij, en vele gele hesjes met mij, bekruipt dikwijls het gevoel dat arbeiders wereldwijd bijna lijfeigenen zijn het grote kapitaal. Er zijn theorieën die stellen dat iedereen, geboren in een geïndustrialiseerde westerse democratie, bij het toegewezen krijgen van een BSN een ‘asset’ is, activa met een bepaalde, geldelijke, waarde wordt. Tegenover activa staan passiva. U en ik zijn onderpand . Met dit onderpand zijn landen als NL, sinds de Beurskrach van 1929, staatsleningen aangegaan, en daarmee staatsschulden opgebouwd die oplopend en onmogelijk zijn om ooit af te lossen. Daarmee wordt, om te beginnen, elke Nederlander geboren met ca. 20..000 euro schuld. Westerse landen zouden inmiddels corporaties zijn met noteringen aan Wallstreet en daarmee schatplichtig aan de Federal Reserve, Washington. Dat wij, het Koninkrijk der Nederlanden, een democratie zouden zijn is een sprookje. Het is een gegeven dat het niet uitmaakt of er een democratische- of republikeinse president in het Witte huis zit; het is het militair-industrieel complex dat de dienst uitmaakt in de VS en daarmee in de wereld. Aan voornoemd complex zijn grote financiële instituties verbonden. Men kan denken aan Rothschild, Goldman Sachs,Wells Fargo, J.P. Morgan et cetera. Zij hebben de controle over de economische, justitiële en politieke systemen. Westerse democratieën zijn geen democratieën meer, al wil men ons dat doen geloven, doch corporaties waarin de aandeelhouders, o.a. voornoemde banken, de dienst uitmaken. Niet Rutte of Wilders, niet Macron of Hollande, niet Trump of Clinton.
    De rest van de wereldbevolking werkt, als lijfeigene, als slaaf, om de weelde en macht van die paar procent van de wereldbevolking die 90 % v azn de activa bezitten, in stand te houden.