De mensensmokkel naar Engeland gaat voor het grootste deel via vrachtauto’s. Hoek van Holland, Europoort en IJmuiden zijn hier de havens van waaruit het vrachtwagen vervoer plaats vindt en er zijn daar uitgebreide maatregelen getroffen om de smokkel tegen te gaan.

Een van die uitgebreide maatregelen is een hoog hek om het parkeerterrein bij de veerboten en een andere is een inspectie met honden. Er worden per jaar op het ogenblik zo’n duizend illegale migranten naar Engeland ontdekt in de Nederlandse havens, plus nog een paar honderd bij aankomst in Engeland. Welk percentage dat is van de totale smokkel via Nederland weten we niet. Er zijn uitgebreide netwerken die de migranten smokkel faciliteren. Medewerkers van containerbedrijven horen daartoe, vrachtwagenchauffeurs natuurlijk en douanemedewerkers, andere corrupte ambtenaren, taxichauffeurs, ronselaars in de landen van herkomst, koeriers, verkenners en ook gewone burgers, die migranten tijdelijk onderdak verschaffen. De chauffeurs komen hoofdzakelijk uit Polen, Roemenië, Bulgarije en de Baltische Staten.

De migranten betalen tussen de drieduizend en achtduizend euro voor een oversteek. In Engeland geldt geen identificatieplicht, het is er relatief gemakkelijk om een baan te vinden in de zwarte economie en Engels spreken de meeste mensen wel een beetje. Dat zijn de belangrijkste redenen waarom Engeland zo populair is als bestemming.

De laatste jaren is het ondergronds bankieren via het Hawala-systeem een populaire vorm van betaling geworden . Dat is een betaalsysteem afkomstig uit het Indische schiereiland waarbij zowel de betaler als de ontvanger anoniem kunnen blijven.

De organisatoren van de smokkel houden bij welke transporten lukken. Ze gebruiken volgauto’s om dat te observeren en kunnen op basis van de informatie die ze daarbij verzamelen hun methoden aanpassen.

Vorig jaar is er overleg geweest tussen Nederland, België, Frankrijk en Engeland om een gezamenlijke speciale taskforce op te richten voor de aanpak van mensensmokkel rond de Noordzee. De meeste smokkelbendes zijn in al deze landen actief en overheden kunnen door uitgewisselde informatie binnen een zogenaamd Joint Investigation Team de smokkel beter bestrijden.

Als ik dit investigation team was, zou ik een deel van mijn aandacht richten op de fabrieken en werkplaatsen waar de vrachtauto’s bedrijfsklaar gemaakt worden voor de smokkel. Ik neem aan dat men vanuit die werkplaatsen contact onderhoudt met de fabrikant van de vrachtauto’s. Om te beginnen zou ik bij die fabrikanten mijn licht op gaan steken. De werkplaatsen van waaruit de meeste vragen komen die met de structuur van de wagen van doen hebben, zou ik als eerste gaan onderzoeken. In de loop van de jaren zijn de opsporingsmethoden veranderd en de smokkelaars, die daar goed van op de hoogte zijn, passen hun methoden aan.

Ik denk dat speurhonden nog steeds het meest effectieve wapen zijn en een smokkelauto moet daarom zo worden ingericht dat het lastig voor de honden is om de migranten te ruiken. Welke luchtjes daarvoor gebruikt worden weet ik niet, maar daar kan de overheid zeker achter komen. Het lijkt me voor de hand te liggen dat vleestransporten een goede camouflage zouden kunnen vormen, maar er zijn vast nog anderen waar je niet zo snel aan denkt.

Het bestrijden van mensensmokkel lijkt me een mooie klus en ook daarom zo nuttig omdat je als overheid beter inzicht krijgt in de criminaliteit onder je ambtenaren. Dat is vaak een zaak van een bedrijfscultuur op bepaalde afdelingen en om dat goed in kaart te brengen is zo ‘n gericht onderzoek als nodig is bij de mensensmokkel een uitstekend middel.

---

Dit artikel verscheen eerder vandaag ook op het Blog van Toon Kasdorp