DE WERELD NU

‘Kom me maar halen’ zegt Macron

Macron, FR2022

‘De enige die verantwoordelijk is, ben ik. Laat ze me maar komen halen’, was na een week radiostilte zo’n beetje het enige dat president Macron had te melden over het schandaal veroorzaakt door zijn inmiddels ex-lijfwacht Benalla, die als nep-agent demonstranten molesteerde in zijn vrije tijd.

Over een paar dagen gaat heel Frankrijk op vakantie, maar de president kreeg hiermee gedaan nog even een flinke knuppel in het hoenderhok te gooien. Hij wordt al vergeleken met beruchte boeven van het witte doek, vooral met Tony Montana, de latino grossier in drugs, gespeeld door Al Pacino in Scarface.

Er is een twitter-storm losgebarsten onder kwaaie politici links en rechts van Macrons eigen middenpartij, La République en Marche, of La République en Marche Arrière, zoals je sinds kort vaker hoort.

Maar liefst twee bekende parlementariërs vonden dat Macron met zijn woorden parlement en volk een ‘bras d’honneur‘ gaf, zeg maar de middelvinger. Er wordt gesproken over ‘ivresse des cimes‘, waaraan Macron zou lijden. Letterlijk: dronkenschap van de toppen, denk aan hoogmoedswanen.

Macron
Waarom die drukte, denkt u misschien? Macron neemt verantwoordelijkheid, mooi toch? Kom me maar halen, zegt hij. De grap is dat niemand hem kán halen. De grondwet van de Vijfde Republiek vrijwaart de president categorisch van iedere persoonlijke consequentie voor zijn daden. Zolang hij president is, is hij onschendbaar. Al hebben grapjassen routebeschrijvingen getwitterd (rechts) van het 3 minuten lange traject van het Élysée naar het Palais Bourbon, waar de Assemblee zetelt, Macron is niet uit zichzelf gekomen. Goedbeschouwd weigert hij om het parlement – en dus het volk – te woord te staan, of zich te verantwoorden.

In dat Palais Bourbon vinden de hoorzittingen plaats van een vaste parlementaire commissie die nu de zaak Benalla behandelt. Men vroeg zich daar al meer dan eens hardop af waarom Macron niet verscheen.

Marine Le Pen – lid van deze commissie – drukte zich na zijn ‘kom me maar halen’ nog beschaafd uit: “Pas très fair play quand la Constitution le protège précisément de toute obligation de rendre des comptes.” ‘Niet erg eerlijk als juist de grondwet (Macron) behoedt voor iedere verplichting om rekenschap af te leggen.’

Intussen blijven onregelmatigheden rond de affaire en de persoon van Macrons vertrouweling Alexandre Benalla naar boven borrelen. Nu weer bleek hij illegaal een wapenvergunning te hebben, en een dienstauto met chauffeur.

Namens de regering worden de vragen over de affaire in de parlementaire commissie beantwoord door Frankrijks hoogste politiecommissaris, en door Gérard Collomb, de bejaarde minister van BiZa en ex-burgemeester van Lyon, niet echt een zwaargewicht. Deze twee spreken elkaar ook nog eens voortdurend tegen, én proberen elkaar de schuld in de schoenen te schuiven van alles wat er mis is gegaan rond Benalla.

Macrons trouwe volgelingen steken intussen hun teleurstelling niet onder stoelen of banken dat de president door deze affaire niet meer krediet krijgt voor de Franse wereldtitel voetbal. Er zijn inmiddels al heel veel meer tweets rond gestuurd over Benalla dan over Didier Deschamps, de immens populaire trainer van het kampioenselftal.

Dan hebben we het er nog niet over dat kwaadwillenden in binnen- en buitenland, zoals Nicholas Maduro, president van Venezuela, riepen dat het eigenlijk niet Frankrijk was dat de titel won, maar Afrika, gezien de zwarte huidskleur van de meeste spelers.

De linkse krant Libération wist de zaak Benalla ook terug te brengen tot racisme. Benalla is Marokkaan van oorsprong en Fransen zijn racistisch, luidt in het kort hun theorie.

Interessanter is dat het Franse parlement nu een herziening van de grondwet op de lange baan heeft geschoven. Deze herziening is een project van Macron, en zou onder meer de president meer macht moeten geven. Hij had hem deze herziening er deze zomer via zijn REM-partij doorheen willen jassen, maar links en rechts hebben zich nu verenigd om daar een stokje voor te steken. Ze hebben bij elkaar te weinig zetels om het plan in de prullenbak te laten verdwijnen, maar genoeg om de zaak eindeloos te traineren. Volgens een redacteur van Le Monde neemt het parlement nu al wraak op Macrons arrogante houding in de zaak Benalla, en is dit nog maar het begin. Hij zou best eens gelijk kunnen krijgen.

Vergeet niet dat Macron de jongste president ooit is, en ook niet hoe zijn verkiezing tot stand is gekomen. Hij werd pas een serieuze kandidaat nadat voorganger Hollande zijn belangrijkste rivaal Fillon had kalt gesteld. Die stond op zeer ruime voorsprong, tot de Franse justitie op het juiste moment financiële malversaties liet lekken, van zowel Fillon als zijn familie. Voor de andere twee tegenstanders van Macron, Le Pen en Mélenchon, was goedbeschouwd iedereen bang die niet op ze stemde. Uiteindelijk won Macron van Le Pen in de tweede ronde, die meer het karakter had van een anti-Le Pen-referendum dan een presidentsverkiezing. Het gejuich voor de zogenaamd overtuigende winst van eurofiel Macron in Brussel, van de media en van politici als premier Rutte, die je rustig tot de claque van de EU kunt rekenen, klinkt wat hol, in dit licht bezien.

Fransen zijn verzot op opiniepeilingen. We weten alweer dat driekwart van hen denkt dat Macron schade zal ondervinden van de affaire Benalla. Eén ding is zeker: de president heeft in een jaar tijd het niet geringe krediet dat hij had bij politiek en bevolking er voor een flink deel doorheen gejaagd.

Tot slot de meest effectieve kiss of death voor elke Franse president: er wordt gefluisterd dat Macron op zijn Amerikaanse evenknie gaat lijken, bijvoorbeeld als het over fakenews gaat.

‘We hebben een pers die niet meer naar de waarheid zoekt,’ was dat Trump of Macron? Juist. Macron heeft zelfs een wet tegen fakenews gemaakt.

En ‘kom me maar halen‘ doet pijnlijk denken aan Trumps ‘bring it on.’

Update: Macron heeft inmiddels meer gezegd, en het daarmee alleen maar weer erger gemaakt. ‘Mensen die zich zo druk maken over deze affaire (80% van de Fransen) hebben last van de warmte en van vermoeidheid,‘ aldus de president.