Nu, drie maanden na de verkiezingen, is het enige dat de politieke neuzelaars van VVD en CDA tijdens deze kabinetsformatie hebben bereikt is dat de optie GroenLinks gisteren definitief afgeschoten lijkt. De onderhandelingen over het heropenen van de onderhandelingen zijn mislukt.

Dat definitieve zit hem niet in het feit dat gisteravond de onderhandelingen opnieuw afketsten (gaap), maar dat de wensen en eisen waarop het afsprong nu in de openbaarheid liggen. En de impliciete erkenning van de kluchtigheid van deze hele exercitie:

Bij de andere drie partijen overheerst bitterheid, weet hij. Ze voelen zich door Klaver aan het lijntje gehouden; er is met ze gesold.

Waanbeelden. Dat Pechtold dacht dat er wat te regelen viel heeft alles met zijn persoonlijke politieke dispositie te maken. Dat VVD en CDA er in mee gingen is van een bijzonder laag en ongeïnformeerd niveau. Niet alleen dat ze het zouden willen, maar dat het totaal van de pot gerukt is wilde men kennelijk ook even niet weten:

D66-leider Pechtold stuurde gisteren een filmpje rond, waaruit blijkt hoe hij baalt van de nieuwe mislukking met GroenLinks. Hij noemt het besluit van GroenLinks om niet in te stemmen met het voorstel van informateur Tjeenk Willink “politieke onmacht grenzend aan politieke onwil”. Hij zegt dat dit de laatste kans was om een meerderheidscoalitie te vormen die het populisme zou kunnen stoppen.

Geen nieuws. Bij GroenLinks worden onloochenbare feiten pas als zodanig erkend als de historici er al twintig jaar mee klaar zijn. Toen, nu en altijd. Het had geen verrassing mogen zijn, en na drie weken maximaal had men de conclusie kunnen trekken dat GL nog steeds GL is. En dat het nog wat mocht kosten om de luchtfietsers te paaien is ook een vorm van verraad, van de partij die het altijd heeft over bezuinigen op de sociale zorg, maar met een gerust hart tientallen miljarden over de balk smijt voor kortstondig politiek gewin:

Ook VVD en CDA (..) zouden GroenLinks duidelijk hebben gemaakt dat partijen die streng zijn op het gebied van migratie de verkiezingen hebben gewonnen, en dat de partij van Klaver op dit punt water bij de wijn moest doen. “Dan gunnen wij jou het milieu“, aldus Vullings. (Windmolens dus! H.) Maar Klaver durfde dit niet aan.

Informateur Tjeenk Willink gaat nu broeden op een ander meerderheidskabinet, zo zegt hij. Dat kan maar één ding betekenen: de PvdA moet aan boord worden gehesen, iets anders zul je Tjeenk W. (PvdA) niet snel zien beweren. Het had iets onvermijdelijks, en was naar mijn gevoel de belangrijkste reden om deze lakei van het hof in te zetten als informateur. Naast natuurlijk de ‘noodzaak’ om het hof voortaan weer een rol in de formatie te geven. Maar dat is al half geslaagd. Gisteren ging TW verslag uitbrengen bij Kamervoorzitter en koning. Het oude systeem is daarmee bijna hersteld, maar Tjeenk Willink wil nog even door.

Het wat nu is niet overal even goed begrepen. Hieronder een uitspraak van Roemer gisteren, die heel veel waarheid bevat als je zou denken dat hij bedoelt het eens over rechts te proberen. Gezien de positie van de SP en de al voor de verkiezingen uitgesproken voorliefde van links om samen met het CDA ‘rechts Nederland’ een poepie te laten ruiken, kun je alleen maar concluderen dat Roemer weer denkt aan dat vermaledijde LinksPLus, zonder VVD maar met het CDA.

Onderhandelen met de ChristenUnie zit er na de brute schoffering van Segers door Pechtold ook nog steeds niet in, dus dat valt verder buiten de orde.

Over rechts?
De optie over rechts gaat er niet komen met deze informateur aan het roer. Hij zal dat niet willen overwegen, eerder nog zou hij zijn ontslag indienen. En hoewel de partijen uiteindelijk bepalen wat er gebeurt, is de roerganger nooit onbelangrijk. Als TW de PvdA niet van onderhandelen zal weten te overtuigen zal hij eerder op een minderheidskabinet dan op een rechtse meerderheid afkoersen. Zodat een flukse teruggave van zijn opdracht kan leiden tot een ‘rechts kabinet’, en niets anders. Houd dat in de gaten de komende maanden.

Maanden, want onderhandelen met de PvdA zal tijd kosten, veel tijd. Dichtgetimmerde regeerakkoorden zijn des PvdA’s, en die opstellen kost nu eenmaal tijd. Enig voordeel is dat de PvdA alle dossiers van binnenuit kent, omdat ze nog steeds meeregeren. Ik ben er wel voor, het is de laatste stap (prachtige voorspelling uit november!) voor de ineenstorting van het bestaande Nederlandse estafettesysteem dat ik graag de Regentenpartij noem.

Voor de volledigheid treft u hieronder de verklaring van Tjeenk Willink (zijn eindbod aan GL althans) en het verhaal van Klaver zelf (beiden opklikbaar). Zowel toon als letterlijke tekst wijzen in niets op een partij die graag regeren wilde. Het verslag van de informateur vindt u hier (in Pdf)

Enfin, òp naar het volgende fiasco.