In de NRC stond in augustus 2012 een artikel over de Facebookmoord, die eigenlijk behoorde tot de categorie jeugdmoorden.

Het punt, dat de mevrouw die het schreef wilde maken, was dat Facebookmoord een verkeerde naam was. De moord zou ook zonder moderne media wel gepleegd zijn. Het had te maken met de intensiteit van meidenruzies, die vooral uit de hand liepen als de een de ander beschuldigde van een los soort seksueel gedrag, zoals dat hier het geval geweest leek te zijn. Verder was de jongen die de moord op haar verzoek gepleegd had, naar het schijnt geestelijk niet helemaal oké. Ik denk dat de mevrouw gelijk had. Meidenruzies zijn van alle tijden en gekken die moorden plegen ook.

Wat hier bijzonder aan was is dat de vriend van het beledigde meisje op zoek ging naar een moordenaar en hem vond en dat de dader veertien jaar was. De leeftijd van de andere betrokkenen in het drama lag in dezelfde buurt.

Ik geloof niet dat het plegen van moorden iets is dat op Facebook wordt gepropageerd of er door wordt gefaciliteerd. De uitvoerder van de moord is voor zover ik weet niet via het medium gerekruteerd en op Facebook is geen rubriek voor dit soort dingen. Maar moorden gepleegd door extreem jonge mensen komen tegenwoordig vaker voor dan vroeger en die ontwikkeling vraagt om een verklaring.

Bij de pleger zal zeker een rol gespeeld hebben dat de jongen die het hem vroeg en die dat deed in opdracht van zijn vriendin, het kennelijk geen absurde vraag vond. De taboes en dus de sociale controle tegen extreem geweld zijn kennelijk aan het afnemen. Onder jongeren speelt de ‘publieke opinie’ in de peer group een belangrijke rol. Als het plegen van een moord bespreekbaar wordt dan is de uitvoering een grote stap dichter bij gekomen. De vraag lijkt me verder te zijn hoe volwassenen op dit terrein in kunnen breken op de publieke opinie onder jongeren. In dat verband had de rechter die vond dat deze zaak in de openbaarheid moest worden behandeld best wel een punt.

Verder lijkt het me ook de vraag of de relatief lage straffen van het jeugdstrafrecht wel in overeenstemming zijn met de ernst van dit delict. Jonge mensen zijn verminderd toerekeningsvatbaar en mensen die niet helemaal oké zijn helemaal, dat is wel zo, maar moord is te ernstig om en bagatelle af te doen. Het lijkt me dat een veel langere periode van heropvoeding nodig is, niet alleen van de feitelijke dader maar ook van degenen die hem daartoe aangezet hebben.

---

Dit artikel verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp