De economie van Italië staat bijna stil, was de droge constatering begin deze week. De gevolgen zullen desastreus zijn voor de EU. Maar deze Europese Commissie bevindt zich nog in de ontkenningsfase.

Hand in hand met de economische en financiële problemen in Italië is ook de wrijving binnen de regering-Conte van eminent belang, maar daar over moet ook gezegd worden dat de Europese pers daarover hoopvoller is dan gerechtvaardigd – hetgeen ook al eens eerder bleek. Al zou het ditmaal wel degelijk serieus kunnen worden. Maar de 5-sterrenbeweging lijkt politiek in tè grote problemen om nu veel risico’s te nemen. Regeringspartner Lega Nord zou mogelijk in staat zijn na nieuwe verkiezingen een coalitie met haar traditionele rechtse bondgenoten te vormen, zodat de 5-Sterren dan onceremonieel gedumpt kunnen worden.

Salvini (..) more reason to acquiesce to League hardliners who have been calling for another general election, which they hope might allow the League to oust Five Star from the coalition and set up a new government backed by the League’s conservative allies.

Kijk om in de stemming te komen en ter herinnering aan de herfst van 2011 echter eerst onderstaande video. Het is al bijna alsof die gisteren gemaakt is, en niet 8 jaar geleden. Over een paar weken zult u dat ‘bijna’ vermoedelijk kunnen schrappen:

---

Duur 2:36

Publicatie september 2011

---

Het gaat in Italië dus niet goed.

De economische groei in Italië zal dit jaar niet verder komen dan 0,1 procent en pas volgend jaar met 0,7 procent weer enigszins op gang komen. De Italiaanse staatsschuld loopt dit jaar verder op naar 133,7 en volgend jaar 135,2 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Het begrotingstekort komt volgend jaar met 3,5 procent boven de toegestane 3 procent, blijkt uit de jaarlijkse lenteprognose van de Europese Commissie.

Maar de EC stelt alle suggesties van een aanpak uit. Dat heeft een directe politieke reden – EP2019, de populisten in Italië zullen ruim gaan winnen.

EU-commissaris Pierre Moscovici (economische en financiële zaken) erkende dat de Italiaanse groeiprognose ,,meedogenloos” is gedaald. Hij zei dat de commissie nu eerst de nieuwe cijfers gaat evalueren en begin juni specifieke aanbevelingen zal presenteren. Daarin worden met Rome afgesproken hervormingen meegenomen.
Vorige maand zei hij al dat Brussel geen besluit zal nemen over eventuele strafmaatregelen tot na de Europese verkiezingen (mijn vet. H.) eind deze maand.

EC-bemoeienis nu zou elke oppositie van de kaart kunnen vegen. Er is ook een indirecte – een voor de EC zo mogelijk nog dringender – reden: Italië zit dusdanig in de problemen dat een nadrukkelijke aanpak naar alle waarschijnlijkheid zal leiden tot een Italiaans verlaten van de euro of de EU. Beiden tegelijkertijd is verre van uitgesloten. Als dat gebeurt kun je de EU net zo goed direct ontbinden – de gevolgen zullen niet anders zijn. Een paar weken terug verscheen op Business Insider (en hier) al een analyse waar de honden geen brood van lustten:

• Italy has entered a “perma-recession” and there is no obvious way out, analysts told Business Insider.
• European Union rules prevent the kind of government deficit spending that might grow the economy.
• At the same time, Italy’s debt-to-GDP load has reached heights not seen since World War II.
• There is now a growing risk of a systemic financial crisis, these analysts told Business Insider.
• The scale of such a collapse would be magnitudes greater than the Greek debt crisis of 2015, and thus harder to contain.
• The problem illustrates the contradictory rules of the EU and the European Central Bank, which prevent countries from investing in growth and make it impossible to leave the eurozone without triggering the crisis they’re seeking to avoid.

Ook al is dit in de grond een Keynesiaanse analyse, het illustreert hoe wanhopig de situatie al is. De analist heeft geen enkele hoop dat Italië er in de bestaande euro-structuur bovenop kan komen, en dat de essentie van deze analyse in het hart van de Italiaanse regering wordt gedeeld schreef ik eerder al eens.

En zoals gebruikelijk zien we de pendant van deze voorspelling terugkomen in de koers van de Italiaanse staatsleningen begin deze week:

Wat zou Italië gaan doen als het de EU verlaat? Als een haas de euro dumpen, dat staat vast. En ook de Chinese Nieuwe Zijderoute lijkt het land interessante perspectieven te kunnen bieden om nieuwe groeimogelijkheden te kunnen benutten.

Door de EU de rug toe te keren zullen veel van Italië’s huidige problemen zichzelf oplossen. Na een jaar of twee, drie grote financiële chaos zal ook het vertrouwen van de financiële markten terugkeren en heeft het land de kans zichzelf inderdaad weer aan de eigen haren het moeras uit te trekken. Belangrijkste voorwaarde is dat het de kluisters van de EU van zich af werpt. Wat de EU (en Nederland) nog van Italië te goed heeft is verloren geld (hier uitgelegd), identiek aan de wijze waarop het geld dat we ooit aan Griekenland gaven nooit terug zullen zien. Ook de situatie van de Italiaanse banken doet sterk aan Griekenland eerder denken.

De hoop dat het tij nog gekeerd kan worden is eerder theoretisch dan reëel. De beste manier om hier naar te kijken is dat de realiteit alleen door de Brusselse EU zal worden erkend als die zich met een bulldozer door hun voordeur beukt. Dat heeft de Griekse crisis zeven jaar geleden wel bewezen. Ook toen al realiseerde men zich dat vergelijkbare problemen in Landen als Spanje (ook nu weer in de gevarenzone overigens) en vooral Italië niet met een bail-out zou kunnen worden opgelost. Alle uitstel sindsdien was weinig anders dan hopen op een wonder. dat dat wonder zich niet materialiseren zal is nu kristalhelder, en wat volgt gaat toekomstige geschiedkundige en economische handboeken in als voorbeeld van hoe je zoiets als dit niet doet.

De EU is toast, en voor een Nexit is het eigenlijk al te laat. We zullen moeten afwachten waar het schip strandt, maar gelukkig kan ons land veel doen door alle waanzin van de energietransitie stante pede overboord te gooien. Dat geeft ons een financiële marge waaraan het in veel landen ontbreekt.

---

Meer over de problemen met Italië leest u op Veren of Lood hier