Wat we momenteel rond ons zien, is de werkelijkheid die ons in het gezicht loeit.

De actie voor een referendum over het associatieverdrag met Ukraïne heeft wèl wat losgemaakt. Dat tegelijkertijd de migratiecrisis op volle sterkte kwam, is een geluk bij een ongeluk zo lijkt het. Want op de een of andere wijze lijkt ‘de burger’ nu wakker te worden en kijkt om zich heen om poolshoogte te nemen van de stand van zaken.

En wat zichtbaar is, bevalt overduidelijk niet.

Het is een oude wet: dat wat je niet ziet, daar heb je geen last van. Iets, wat in de jaren 80 NIMBY-gedrag werd genoemd: not in my backyard. Veel Nederlanders en kiezers hebben zich die houding in verschillende mate eigen gemaakt, maar voor allen geldt op dit moment, dat als je er met je neus doorheen wordt gehaald, het sluiten van je ogen niet langer helpt.

Want het stinkt, de manier waarop in Nederland lang politiek bedreven is. Het land waar het poldermodel tot principe verheven werd, was ook het land waar alle pijn werd weggemasseerd met kleine compensaties en de geruststellende mededeling dat de overheid goed voor U zorgde. Het land ook, waar alle dringende problemen door zachte heelmeesters met verkwikkende massages werden gemaskeerd, zowel wat betreft acute beleidskwesties als de langetermijnzaken waarover serieus zou moeten worden nagedacht. Nederland is een land van stinkende wonden geworden, en de burgerij wordt wakker van de pijn nu de dempende prietpraat zijn immuniserende effectiviteit verliest.

GeenPeil
Het Geenpeil-referendum lijkt er te komen. Nog een relatief klein aantal handtekeningen, en het door politiek Nederland onmogelijk geachte heeft toch plaatsgevonden. U mag terecht trots zijn op Uzelf.

Wat bijna tegelijk ontstaat in kleine kernen als OudenBosch en Purmerend zal door het GeenPeil-vuur mede zijn aangewakkerd. Maar het heeft een onafhankelijke voorgeschiedenis die terug gaat op dezelfde wortels: genoeg is genoeg. En als we naar de ratsmodee gaan, dan het liefst omdat we daarvoor zelfgekozen hebben, en niet omdat we door een baantjesgeile nepprofesssor als apparatsjik Balkenende ergens ingerommeld zijn.

Is wat ik hier boven schrijf de exacte geest van de tijd? Zoiets hoop je onwillekeurig altijd, maar het is ook de diepste angst van regentesk Nederland, dat zijn plaats vergeten is. Het Nederland van de Regentenpartij, die zich verschuilt achter de façade die wordt gevormd door het partijenfront PvdA, D66, CDA, VVD, GL en Christenunie. Mensen die zo goed menen te weten wat goed is voor U, terwijl ze niemand kennen zoals U.

Het is dié projectie waar eens een einde aan komen moest, en dat proces lijkt te zijn ingezet. Laten we dat alsjeblieft beschaafd blijven doen. Vastbesloten maar beschaafd – hoezeer de ‘zich boven ons gesteld hebbenden’ ook vinden dat het dat niet is.