DE WERELD NU

De kuil voor Spanje ligt klaar

In Brussel heeft men naar verluid vorige week de champagne geopend, toen niet alleen het BVG in Karlsruhe toestemming gaf om het ESM te ratificeren, maar bovendien dat de Nederlandse verkiezingen leken te zijn gewonnen door eurofiele  partijen. Commissaris Kroes etaleerde op waarlijk genante wijze haar gebrek aan kennis van de huidige verhoudingen in de polder, en kraaide opgewekt victorie alsof ze zojuist een walvis had leren tapdansen.

Hoogst voorbarig, om niet te zeggen: dom. Niet alleen was er weinig aanleiding om blij te zijn met de uitspraak van het BVG, maar de Eurocrisis woekert nog steeds ongehinderd verder. Mensen die publiekelijk vaststellen dat het eigenlijk geheel de verkeerde kant opgaan worden weggezet als populisten, of simpelweg geridiculiseerd.

Tot die laatste groep behoort Bundesbankpresident Weidmann. Weidmann waarschuwde eergisteren nog maar eens, door te concluderen dat de aanpak van de Eurocrisis hem onweerstaanbaar doet denken aan een scene in Goethe’s Faust, en wel het moment dat de duivel een heerser influistert om in plaats van munten van edelmetaal bedrukt papier uit te gaan geven, eindigend in een ramp met gierende inflatie. Opnieuw belijdt Weidmann dus zijn angst voor een onbeheersbare inflatie, en met de aankondiging van Draghi twee weken terug in het achterhoofd, de bekendmaking van QE3 door de Amerikaanse Fed, en de zekerheid dat Europa niet ver zal achterblijven om met LTRO3 op de proppen te komen, heeft hij redenen genoeg.

Is LTRO3 onvermijdelijk? Onwaarschijnlijk, maar wat zeker onvermijdelijk is, is dat Spanje nu met hoge snelheid het punt nadert dat het land een bailout nodig heeft, omdat het nog het een en ander moet herfinancieren dit jaar. En wel in oktober.

Nu langzaam tot de markten begint door te dringen dat de uitspraak van het BVG verre van gunstig was voor een effectieve aanpak door het ESM, kruipt de Spaanse 10-jaars rente – en de Italiaanse! – weer omhoog, en is nog slechts een fractie van de 6% verwijderd. Dat maakt dat de bankwereld niet zal staan te springen om de kredietbehoefte van Spanje in oktober (zie illustratie) te financieren, tenzij ze wordt voorzien van vrijwel gratis geld.

Er bestaat nu een grote kans dat Spanje volledig zonder contanten komt te zitten. Dat ambtenaren in de regio’s al een aantal maanden niet worden uitbetaald is een illustratie dat de nood hoog gestegen is. Spanje heeft 15 miljard nodig, maar de banken die haar tot nog toe van leningen voorzagen zitten zelf op zwart zaad.

Waarom Spanje nog geen bailout heeft aangevraagd wordt veroorzaakt doordat premier Rajoy’s carrière voorbij is als dat gebeurt. Eigenbelang is nu eenmaal altijd een factor, evenals het domme maar bewonderenswaardige optimisme dat politieke leiders zo vaak doet besluiten nog even te wachten met om hulp roepen, zelfs als de rug van hun colbertje al vlam gevat heeft. Er zou eens een wonder kunnen gebeuren, en men zou immers eeuwig spijt hebben daarop dan niet te hebben gewacht.

Maar er is nog een andere reden, en dat hangt samen met de mannen in grijze pakken, de vertegenwoordigers van het IMF. In geval van een bailoutaanvrage zullen deze het land financieel-economisch doorlichten, en daarbij ongetwijfeld in allerlei kasten een stapel lijken aantreffen waarvan een gemiddelde islamitisch terreurgroep slechts kan dromen.

Hoe langer Rajoy wacht, des te groter zal de klap echter zijn. De Amerikaanse zakenbank Goldman Sachs adviseerde Spanje eerder al om begin september een bailout aan te vragen, maar ruim twee weken later talmt de Spaanse premier nog steeds. Dit jaar gaan we als het zo doorgaat de Spaanse Herfst meemaken. Want dat de Spanjaarden het compleet zat zijn is een onloochenbaar feit. Net als de Duitsers overigens.

 

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.