De oppositie liet vorige week al weten dat zij een onderzoek eist naar de aanpak door het kabinet. Gisteren werd een motie dienaangaande unaniem aanvaard.

Dat dit deels een politiek spel is, beschreef ik vorige week reeds. Ook heb ik het gesputter van de RvS  – die net als het kabinet de bui hangen ziet – over een onderzoek gisteren al afgeserveerd. Toch komt er nu iets van een onderzoek:

Lijsttrekkersverkiezing CDA
De interferentie met de lijsttrekkersverkiezing CDA mag overigens niet overzien worden. Minister De Jonge is na de ontijdige aftocht van (favoriet) Wopke Hoekstra voor het lijsttrekkerschap van het CDA wel een heel smakelijk doelwit in geval van een onderzoek. Dat het kabinet bij de aanpak van Corona een reeks grote blunders heeft begaan is een kind duidelijk – variërend van onbegrip voor wat op ons afkwam, tot een te sterk de oren te laten hangen naar een onkundig RIVM. Minister De Jonge heeft het voortdurend over lessen trekken, maar als hij daarmee bedoelt zelf geregeld aan zijn jasje te moeten worden getrokken lijkt mij dat te mager.

Het kabinet had de motie aanvankelijk ontraden. Minister De Jonge zei verschillende keren dat het kabinet ook op korte termijn lessen wil trekken, maar daar nu geen extern onderzoek voor nodig heeft.
Gisteren schreef De Jonge aan de Kamer dat het kabinet voorbereid wil zijn op een tweede golf van besmettingen en hij zette daarbij op een rij hoe. In de brief staat onder meer dat het kabinet daarbij ook “adviezen en opvattingen van onafhankelijke deskundigen op enkele onderdelen van de aanpak” betrekt. De Jonge schreef verder dat met de manier waarop het kabinet lessen wil trekken “uitvoering kan worden gegeven” aan de motie van PvdA en SP.

Zo is er veel met Corona dat meer evaluatie behoeft dan wat gezagsdragers die roepen dat het beter moet, maar dat zij ‘lessen trekken’. De aankoop van een vaccin waarvan nog niets bekend is doet weer angstvallig veel denken aan de aankoop van de Mexicaanse griep-vaccins ooit. De fout die herhaald wordt is dat de Kamer er niet vooraf in wordt gekend.

De vraag is alleen wat precies zal worden onderzocht en hoe snel de resultaten op tafel komen. Mogelijk komt er niet al te veel, want:

… een grote evaluatie van de crisisaanpak van het kabinet. Die wordt uitgevoerd door de Onderzoeksraad voor Veiligheid en duurt zeker een jaar.

Tot na de verkiezingen van NL2021 derhalve. het zal eens niet. Maar toch is er wèl iets dat reden geeft met dit eerste onderzoek enige haast mee te maken. Er is echter een andere factor in het spel gekomen:

CDA
Als minister De Jonge hierover politiek sneuvelt, zit het CDA straks ineens met Mona Keizer als lijsttrekker, of wie weet wie anders. Minister Hoekstra was mijns inziens overigens de enige optie waarmee het CDA aan de rechterkant weer zou kunnen aangroeien. Zijn afhouden van deze verantwoordelijkheid is een slag voor gehoopte toekomstige politieke ontwikkelingen.

Ollongren en de Eerste Kamer
Een ander spel dat op de wagen wordt gezet is de motie van afkeuring die minister Ollongren (D66, Binnenlandse Zaken) in de Eerste Kamer aan haar broek kreeg. Daarover wordt volgende week pas gestemd. Een Motie van Afkeuring is niet hetzelfde als een Motie van Wantrouwen, maar na twee eerdere genegeerde moties waarin de Eerste Kamer vroeg om een huurbevriezing per i juli is het politiek vrijwel ondenkbaar dat de minister dit ook negeren zou. Het zou getuigen van een wel heel beperkte politieke antenne – maar van Ollongren verwacht je dat misschien juist daarom.

Een meerderheid van de senaat wil dat de gebruikelijke huurverhoging per 1 juli achterwege blijft, om te voorkomen dat huurders die getroffen zijn door de Corona-crisis in de problemen komen. Tot twee keer toe nam de Eerste Kamer daarover een motie aan, maar Ollongren ziet niets in zo’n algemene huurbevriezing.

Hetgeen overigens niet wegneemt dat de minister naar mijn gevoelen gelijk heeft. De mensen die financieel het sterkst werden getroffen door de Corona-crisis zijn ondernemers, en dat is niet de groep die je met een huurbevriezing door de woningcorporaties het best bedient. Maatwerk voor voorkomende gevallen is daarom beter.

Verdere politieke berichten die je vandaag in de marge noteert zijn het parkeren van gevoelige dossiers de biomassa-waanzin tot een volgende kabinetsperiode en de Toeslagenaffaire, die met wat extra geld naar de toekomst wordt weggeschoven. Het is heel duidelijk dat we politiek richting NL2021 bewegen.

---

Meer over het Corona-virus (Covid-19), de wijze van aanpak en haar economische gevolgen vindt u hier op Veren of Lood.