Bug Jack Barron (Nederlandse vertaling onder de naam Pak Jack Barron verschenen bij Bruna) is een Amerikaanse SF-klassieker die speelt tijdens de nadagen van de hippietijd in de USA.

Bug Jack Barron bevat een groot aantal typische SF-elementen (onsterfelijkheid onder andere), maar significanter is het boek door het inzicht dat het boek levert. Door te tonen hoe Amerikaanse politiek en mediapersoonlijkheden hun belangen verweven hebben in hun dagelijkse machtsspelletjes, geeft het een terloopse blik achter de schermen die het eigenlijke verhaal reduceert tot een onbelangrijk gebabbel op de achtergrond van wat je er van leert.

Dat is in ieder geval hoe het mij bijgebleven is. De situaties die ontstaan zijn levensecht, de krampachtigheid van de hoofdrolspelers doet authentiek aan, en de belangen die worden nagestreefd zijn een karakteristiek mengsel van eigenbelang en nationale politieke strijdpunten. Juist door zich daar op te concentreren heeft Norman Spinrad een boek geschreven dat zo goed als tijdloos is, maar tegelijkertijd óók een goed beeld geeft hoe men eind jaren zestig naar politiek keek. Ook de emancipatie van de zwarte bevolking en welke vorm die moest aannemen. Alsmede de weerslag die nationale problemen ervoeren, veroorzaakt door wat pioniers persoonlijk overkwam.

Dit boek is van oorsprong naar mijn idee niet geschreven om inzicht te verschaffen in de manier waarop Amerikaanse politiek werkt, maar juist daarom wordt het in zijn compactheid een perfecte gids om te begrijpen hoe zaken functioneren, wie werkelijk macht uitoefenen, en welke evenwichten bestaan alvorens het tot een catharsis komt.

De hoofdpersoon is een ex-hippie die geweldig verdienende talkshowhost geworden is, en de Amerikaanse sociale ladder beklommen heeft tot hij de top bereikte. Dagelijks manipuleert hij het kijkende miljoenenpubliek over actuele en minder actuele onderwerpen, met als belangrijkste bedoeling: vermaak. Dat dit in gaat tegen de idealen waarvoor hij als student meende te staan, is in zijn persoonlijk leven op de achtergrond geraakt – het succes gaat voor, en laat hem geen ruimte voor jeugdidealen.

Gaande het boek zien we in zekere zin een herontwaken van de politiek-bewuste student die Barron ooit was. En die wake-up call wordt mede veroorzaakt door het besef dat hijzelf door middel van zijn show een machtsfactor van betekenis geworden is. De rol die hij speelt in de dagelijkse gevechten om de macht maken het hem onmogelijk dat te vergeten. Want hoe je het ook leest, en hoe idealistisch bevlogen er ook over zaken gesproken wordt, de onderliggende factor blijft een strijd om dominantie en het verwezenlijken van de eigen wensen en ideeën in een tijd, die naar het lijkt volledig wordt gedomineerd door het politieke midden dat meent de flanken te kunnen negeren. Maar het wel degelijk aanwezige idealisme gaat ten onder door het cynisme waarmee de maatschappij van alledag onontkenbaar is doordrenkt.

---

 

.
.
.

Nederlandse uitgave: Pak Jack Barron door Norman Spinrad, Bruna & Zoon A.W., 1975, 303 pagina’s.

In het Nederlands noch het Engels is het nog in druk, maar in beide talen redelijk tweedehands verkrijgbaar, waarbij het loont om eventjes rond te kijken in verband met prijsverschillen..