DE WERELD NU

Begrip voor de islam

moskeekoepels, IS-propaganda

Mijn vermoeden is dat wanneer 48% van ondervraagde moslims begrip heeft voor het gedrag van aanslagplegers in Europa en Amerika zoiets een vorm van instemming inhoudt, of in elk geval een weigering om te veroordelen.

Het lijkt me waarschijnlijk dat een dergelijke opvatting van een zo’n groot deel van de Nederlandse moslimpopulatie een vreedzame samenleving niet bevordert en daarom vindt onze overheid waarschijnlijk ook dat dit getal beter verdonkeremaand kan worden.

Maar alle interviews met onderwijzers en met sociale werkers bevestigden de uitslag van de eerder genoemde enquête. Men weigert in moslimkringen om door moslims gepleegde aanslagen onvoorwaardelijk te veroordelen en wie er geen ‘begrip voor op kan brengen’ in die kringen houdt zijn mond.

Voor alles wat onnodige strubbelingen tussen moslims en andere Nederlanders kan vermijden, ben ik vóór, behalve voor fraude. Bewust verkeerde voorlichting richt meer kwaad aan dan er door voorkomen wordt. De meeste intellectuelen hier hebben overigens meer begrip ‘voor’ dan ‘van’ de islam. Ze zien de islam als een godsdienst die met het moderne katholicisme of protestantisme is te vergelijken. Ze houden het ervoor dat de islam heel goed kan samengaan met een humanistische levensopvatting en ze negeren de mededelingen van alle deskundigen dat ze zich op dit punt vergissen. Het aanvaarden van humanistische beginselen is voor moslims echt een probleem. Wil het ooit nog zover komen dan moet er iets gebeuren in de trant van onze renaissance of reformatie. Het is in alle opzichten in strijd met de leer en met de cultuur waarin die leer op dit moment de boventoon voert.

Het is natuurlijk waar dat joden- en christendom in hun oorsprong ook niet in alle opzichten humanistisch waren, met name het jodendom niet. Toch was de afstand daar kennelijk minder groot want die is intussen wel overbrugd. Islam betekent letterlijk de onderwerping van de gelovige aan God. Hij hoort zonder kritiek te doen wat God van hem vraagt, altijd en in alle aspecten van zijn leven, of hij nu begrijpt of niet wat er van hem wordt gevraagd. Een eigen opvatting over geloofswaarheden en maatschappijopvattingen, zoals die bijvoorbeeld wel van protestantse gelovigen wordt verwacht is in de islam verboden. De islam is bovendien niet iets dat op een speciale dag van de week en in een daarvoor speciaal gereserveerd gebouw kan worden neergezet. Dat is sinds de twintigste eeuw wel het geval met het christendom.

Dat christendom vraagt overigens ook op zondag al geen dingen meer van de mensen die met de humanistische beginselen in strijd komen. Hoe men zich dient te onderwerpen leert de koran, die het woord van God bevat en verder de op schrift gestelde islam traditie, de Sunna of Hadith. Beide worden met gezag uitgelegd door de gemeenschap van de gelovigen. Als alle gelovigen het eens zijn kunnen zij zich niet vergissen, dat is hun door de profeet Mohammed toegezegd: de moslim gemeenschap is in het bezit van de waarheid. Wanneer wij in de verkondiging van de mensenrechten discriminatie verbieden op grond van ras, huidskleur, geslacht, taal, politieke overtuiging, nationale of sociale herkomst, bezit en maatschappelijke status, ontleend aan geboorte of aan iets anders, dan wordt ook de religie in dit rijtje geplaatst, omdat we het zien als een persoonlijke eigenschap. Als iets waarmee een individu zich van een ander kan onderscheiden, maar dat aan zijn algemene menselijke waarde niet toe of af doet. Dat is een typische humanistische en individualistische manier om godsdienst te bezien. Zij is typerend voor onze cultuur en een moslim zal zich hierin niet herkennen.

Discriminatie is voor hem uitsluitend een kwestie van wel gelovig of niet gelovig en wie niet gelovig is mag niet alleen, hij moet worden gediscrimineerd, want hij staat buiten de waarheid. Valt hij van het ware geloof af dan kost hem dat zijn leven.

Mensen hebben waarde als subjecten van God, maar niet buiten of boven God. Een rechtgelovige moslim zal de waarde van een mensenleven altijd achter stellen bij de waarden die hem door zijn geloof worden voorgehouden en dat geldt ook voor de waarde die zijn eigen aardse leven heeft. Daartegenover staat dat de Islam ook veel humane trekken heeft en in de ethiek van alle dag helemaal niet zover van het humanisme en de joods-christelijke opvattingen afstaat. Ook is onderdeel van de islamitische leer dat de mensen die God dienen zonder de profeet en de koran te erkennen, d.w.z. joden, christenen, gnostici en de aanhangers van Zoroaster, niet helemaal, maar alleen gedeeltelijk buiten de waarheid staan. Zij zijn lieden van het Boek (van God) en moeten met eerbied worden behandeld.

Wat dat aangaat is er wel een groot verschil tussen het eerste deel van de Koran dat stamt uit Mohammed’s tijd in Mekka, en het latere, dat in Medina tot stand kwam. Mohammed’s aanvankelijke eerbied voor de oudere monotheïstisch religies nam af in de voortdurende conflicten met joden en christenen in Medina, omdat die weigerden zich tot zijn nieuwe inzichten te bekeren.

Tot die inzichten behoorde onder meer dat veel van de boodschap in de christelijke bijbel en in de thora in de loop de jaren was verduisterd door kwaadwillende priesters en schriftgeleerden. Op dat punt had Mohammed trouwens gelijk al staat natuurlijk allerminst vast dat hij er voor in de plaats bracht een groter waarheidsgehalte bezit.

De houding van de islam tegenover jodendom en christenheid is altijd ambivalent geweest. Dat komt met name tot uiting in het voorschrift – niet een van de vijf grondslagen van de Islam overigens – betreffende de heilige oorlog, de jihad. Maar hierover bestaat geen gemeenschappelijke opvatting binnen de islam en dus geen algemeen geldende waarheid.

Een soortgelijk omstreden en daarom niet algemeen geldig begrip is de Dar al-Islam, het land dat als grondgebied van de Islam kan worden beschouwd en waarin vrede moet heersen. Tegenover de Dar al-Islam staat de Dar al-Harb, het gebied daarbuiten, waar de heilige oorlog geoorloofd is en onder omstandigheden ook verplicht. Sommigen zien alleen het Arabië van Mekka en Medina als grondgebied van de Islam, anderen alle gebieden waar moslims ooit aan de macht zijn geweest, daaronder dus ook India, Sicilië, Spanje en de voormalige gebieden van het Turkse rijk. Er zijn tenslotte ook stromingen, die gebieden die sinds mensenheugenis vast in handen van de islam zijn, maar waarvan de orthodoxie omstreden is, tot de Dar al-Harb rekenen en weer anderen die dat heftig ontkennen.

Als begrippen omstreden zijn, dat is heersende leer, behoren zij niet tot de waarheden die moslims – en per implicatie ook de ongelovigen – verplicht moeten aanvaarden.
Als men tegen deze achtergrond kijkt naar de reacties van moslims in Nederland en elders in de wereld op de gebeurtenissen van 11 September en de latere door moslims gepleegde aanslagen, dan zou het volgende kunnen worden opgemerkt.

De godsdienstige voorschriften van de islam bevatten geen ondersteuning voor het gedrag van de terroristen. Er is geen algemeen aanvaarde uitleg van het begrip jihad of Dar al-Islam die aanvallen op het westen zou rechtvaardigen. Het doden van onschuldigen is in elk geval tegen de voorschriften van de Koran. In dat geschrift komt het begrip collateral damage als verontschuldiging voor het vermoorden van vrouwen en kinderen niet voor.

De islam is niet alleen een godsdienst met ethische en rituele regels maar ook een beschaving die zich met nadruk van de westerse beschaving onderscheidt. Is het mogelijk dat de terroristen geïnspireerd zijn door hun beschaving die zij bedreigd achten door het westen en meer in het bijzonder door Israël en zijn beschermheer de U.S.? Een aantal Midden Oosten deskundigen hebben zich in die richting geuit. Maar de redenering houdt geen steek. Voor een rechtgeaard moslim kan de islam niet bedreigd worden. Als aanhanger van de islam staat hij immers in de waarheid en Allah heeft geen bescherming nodig. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Dat een wereldse cultuur die door de omstandigheden wordt gedwongen om zich aan te passen zich bedreigd gaat voelen, dat kan wel en dat is in de historie ook niet iets uitzonderlijks. Een beroep op de godheid en zijn openbaring is daarbij ongepast en misschien zelfs wel godslasterlijk.

Het is duidelijk, voor een aanpassing van de islamitische beschaving aan de moderne tijd, is een aangepaste uitleg van de koran vereist. De gedachte dat die uitleg door de eeuwen heen dezelfde zou zijn gebleven is niet juist. In de eerste decennia van haar bestaan is de geloofsuitleg aangepast aan nieuwe problemen die zich in de islam voordeden. Verstarring trad pas op na de tweede verwoesting van Bagdad door de Mongolen en met het verloren gaan van het Kalifaat van de Abassiden.

Het zou een taak horen te zijn voor de universiteiten van de Islam om een cultuur te bevorderen waarin de Koran niet meer geldt als een relict uit het verleden maar als een inspiratiebron voor een modern leven. De imams in Nederland en andere westerse landen zijn daarbij in een bevoorrechte positie, vergelijkbaar met die waarin duizend jaar eerder hun voorgangers in Spanje verkeerden. Ook toen is uit een samenleven van wereldgodsdiensten een culturele bloei voortgekomen en zoiets zou weer kunnen gebeuren als men zich los kan rukken uit een versteende overlevering.

Het probleem daarbij is dat de overheden de verleiding moeten kunnen weerstaan om deze ontwikkeling met geld en goede raad te gaan bevorderen. In Amsterdam, hebben we het fiasco meegemaakt van de Westermoskee en de pogingen achteraf om dat beleid te rechtvaardigen. De pogingen van de overheid om een ontwikkeling van de Islam in liberale zin te beïnvloeden werken averechts en staan bovendien op gespannen voet met de eigen beginselen van een democratische samenleving. Het zal uit de islam zelf moeten voortkomen en wij kunnen niet anders dan de rol spelen van welwillende toeschouwers.


Dit essay verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp

8 reacties

  1. Theo schreef:

    De mensen van IS zeggen juist dat hun handelen geheel gerechtvaardigd wordt door de teksten van Koran, Hadith en Soenna. De ideologen van Saoedi-Arabië vinden ook in die geschriften inspiratie voor hun beleid. Wie ben ik dan om te kunnen overwegen dat zij het mis hebben, en dat een vredelievende, humane interpretatie wel mogelijk is? Zij weten er ongetwijfeld meer van af dan ik.

  2. carthago schreef:

    De uitbreiding van terreur, intolerantie en tirannie in “onze” huidige samenleving is equivalent aan de toename van islamitische adepten. Hetgeen de verlichting ooit heeft voortgebracht aan vrijheid en scheiding van religie en rechtspraak, wordt evenredig om zeep geholpen door de toename van getolereerde intoleranten. Beste Toon, uw aanname dat dit “hopelijk” een positieve uitwerking zal krijgen in de westerse samenleving, is gebaseerd op een idee fixe, het bewijs daarvoor ligt voor handen in het midden oosten en met name Iran, Turkije en Sa.

  3. Der Ganzumsonst schreef:

    Ik was eens een keer getuige van een gesprek tussen twee mannen-broeders.
    Een klasgenoot en de conciërge.
    Het ging over de jehova’s getuigen en hun aanpak van de evangelisatie.
    Dit was niet hun aanpak, maar zij hadden er wel alle respect voor.
    Zij deden het immers voor het geloof.

    Een zelfde trant van redeneren vinden wij, denk ik, bij de Nederlandse moslims.
    De lakmoes vraag zou zijn “Denkt U dat de (omgekomen) daders in de Hemel gekomen zijn?”
    Dit is natuurlijk een veel ernstiger spagaat dan bij de mannen-broeders.

    Verder wil ik best een welwillende toeschouwer zijn maar wel van afstand, van ruime afstand.

  4. Bob Fleumer schreef:

    Als het waar is dat allah alles geschapen heeft en dat elke dag opnieuw doet, met ons niet gelovigen erbij, hoe halen die moslims het in hun hoofd om ons dood te willen hebben als allah ons elke dag opnieuw schept?

  5. - schreef:

    Het is te snel gegaan en te grootschalig dat contact tussen de westerse en islamitische wereld. Ik geloof best dat er in theorie een islamitische reformatie kan komen, maar ik weet niet of ik alle dood en verderf in de tussentijd trek.

  6. Willem Seepma schreef:

    Geachte heer Kasdorp,
    Met veel genoemde zaken ben ik het volledig oneens en er blijkt een enorm gebrek aan kennis of er is op z’n minst sprake van absolute misvattingen.
    De overheid spreekt zeker niet de waarheid over cijfers en percentages uit de moslimpopulatie waar het gaat om standpunten. Dit is inderdaad om “het ongelovige volk” niet op te ruien maar de “rust” te bewaren. Dat die mohammedanen zelf niet spreken is logisch want zij willen niet als afvallige overkomen, ze mogen nimmer commentaar leveren op hun profeet of in z’n algemeenheid op de islam. Een geloofsbroeder afvallen komt “nicht im Frage”.

    U spreekt over “fraude”, geen idee wat u hiermee suggereert? De waarheid over de islam moet te allen tijde genoemd en verteld worden. De mohammedanen doen hier niet aan mee, zij dienen negatieve aspecten te verhullen, te verdraaien of te verzwijgen onder de noemer taqiyya zoals ik in een eerder stuk heb beschreven.

    Ik behoor tot degene die wel begrip van de islam heeft maar zeker geen begrip vóór de islam. Ik zie de islam geenszins als een religie of godsdienst, het is een politieke ideologie die een complete levenswijze in elk detail voorschrijft voor de islam-gelovige oftewel mohammedaan. En die doctrine van de islam zal en kan nimmer veranderen, zij zal ook nimmer samengaan met welke stroming dan ook! Er zijn in geen enkel opzicht parallellen te trekken tussen humanisme, katholicisme of protestantisme of wat dan ook. En de God uit de christelijke stromingen heeft werkelijk helemaal niets te maken met die antichrist Allah uit de mohammedaanse liturgie. Dat is een complete misvatting! Ook u als schrijver wentelt zich in wollig taalgebruik en schrijft met fluwelen handschoentjes, dat is wat ik tegen heb op het stuk. Ik zou zeggen; Wees helder en noem de zaken zoals ze zijn, ze staan namelijk klip-en-klaar in de mohammedaanse boekjes. Net als dat, zoals eerder gezegd Allah niet hetzelfde is als God, alleen volgens de mohammedanen wel.

    En dan het stukje “…de Islam ook veel humane trekken heeft en in de ethiek van alle dag…”. e islam kent GEEN ethiek en al helemaal GEEN humane trekjes! De islam kent dualisme hetgeen inhoudt dat er een absolute tweedeling is namelijk 1) de mohammedaan en 2) de niet-mohammedaan. Als zodanig is er een mate van ethiek, alleen daar waar het gaat om geloofsbroeders, de mede-mohammedaan. Maar wat betreft de ongelovige (de niet-mohammedaan) moet er, zoals wèl terecht opgemerkt, altijd onderdrukking zijn totdat er een moment is van bekering van deze ongelovige kafir tot de islam. En vervolgens de zin “Zij zijn lieden van het Boek (van God) en moeten met eerbied worden behandeld.” Die de plank echt helemaal mis slaat. Christenen (People of the book) dienen als tweederangs burgers behandeld te worden zodat zij zich onderdanig voelen en zij moeten tevens de Jizya belasting betalen aan de mohammedaan. Dit schrijft de islam voor! En nog veel meer maar dat zal ik even laten voor wat het is.

    De hoofdstukken uit de Medina-Koran zijn de gewelddadige / moorddadige hoofdstukken uit de tijd dat Mohammed vol opging in het ontwikkelen en uitvoeren van JIHAD, een woord dat in deze context hier in dit stukje niet voorkomt! Hoezo benoemen? De voortdurende conflicten in de zin “…oudere monotheïstisch religies nam af in de voortdurende conflicten met joden en christenen…” zijn Jihadistische aanslagen.

    Het complete Koran verzinsel is voor een groot gedeelte de reinste plagiaat uit de Thora waarbij Mohammed er overal een twist aan heeft gegeven.

    Het stukje over de ambivalente houding van de islam jegens joden en christenen met de volgende tekst; “Dat komt met name tot uiting in het voorschrift – niet een van de vijf grondslagen van de Islam overigens – betreffende de heilige oorlog, de jihad. Maar hierover bestaat geen gemeenschappelijke opvatting binnen de islam en dus geen algemeen geldende waarheid.” laat zien dat u zelf weinig van bijvoorbeeld de Koran hebt gelezen. Geen idee waar u op doelt met “het voorschrift”, mogelijk K1:7? Te spreken van geldende waarheden in relatie tot de mohammedaanse taqiyya… Er staan meer dan voldoende verzen over jihad in de Koran… IS is niet extreem, extremisme binnen de islam bestaat niet, zij voeren gewoon letterlijk uit wat genoemd staat in Koran, Surah en Hadith! En dat is jihad op allerlei gebied, vaak gezien als de 6e zuil binnen de islam.

    De islam is een religie van de vrede…. Ja, volgens de islam en alleen dan wanneer ieder zich heeft bekeerd tot die islam, dan preken we van Dar-al-Islam. In alle overige gebied dient een constante druk te worden uitgeoefend op de kafirs en hun samenleving, dat is namelijk het gebied dat wordt aangegeven als Dar-al-Harb (Land van oolog) De zinsnede ”… waar de heilige oorlog geoorloofd is en onder omstandigheden ook verplicht.” Klopt op diverse punten niet, heilige oorlog is jihad en elke mohammedaan wordt daarin aangespoord om erin deel te nemen, het i een heiige daad die eigenlijk geëist wordt van elke mohammedaan… dit heeft dan vervolgens NIETS met “omstandigheden” te maken! In hun geschriften staat dat elk land waar de islam zijn voet zet, het zal hun geworden. Dus de rest van het wollige geleuter uit uw alinea laat ik maar voor wat het is.

    “…voorschriften van de islam bevatten geen ondersteuning voor het gedrag van de terroristen.” Ook hier weer een tweevoudige onwaarheid; 1) Jihad staat in alle mohammedaanse literatuur beschreven en 2) de term terroristen is een non-begrip hier. Wij zien het als terroristen ja, maar de mohammedaan niet, voor hem is het jihad, een heilige daad ter bevordering van de islam. Zij wijzen wellicht terrorisme af MAAR de definitie van terreur, terrorisme of terrorist beziet de mohammedaan geheel anders. In de basis; kafirs moeten dood, dus alle aanslagen met een band naar de islam, IS, BokoHaram of whatever… worden NIET, ik herhaal, NIET betiteld als zijnde terreur in de ogen van de mohammedaan. Terreur vinden zij wel ALLES tegen de islam!

    Dan staat er vervolgens de zin; “De islam is niet alleen een godsdienst met ethische en rituele regels maar ook een beschaving die zich met nadruk van de westerse beschaving onderscheidt.” 1) de islam als godsdienst hoef ik weinig meer over te melden. 2) ethische regels heb ik het reeds over gehad in het kader van dualisme en 3) het is geen beschaving (zo u wilt) die zich onderscheidt van t westen maar er gruwelijk mee conflicteert. Verderop in de alinea komt ineens wèl Allah op de proppen met wederom wat wollige zinnen, nietszeggend. Bedoelt u nu hier te zeggen dat de islam onze beschaving bedreigt? Zeg dat dan gewoon.

    Vervolgens kaart u de Koran aan, interessante gedachte deze aan te passen of te suggereren dat dit gebeurd is, ook omdat dan ook nog aan wat geschiedenis te koppelen. U schrijft voortdurend in algemeenheden maar noemt werkelijk niets bij naam. Ook hier geldt weer; leest u zelf eens aandachtig in bv de Koran, deze is universeel, volmaakt en volledig…en mag nimmer aangepast worden, ook niet de “abrogated” verzen.

    De voorlaatse alinea schrijft; “…waarin de Koran niet meer geldt als een relict uit het verleden maar als een inspiratiebron voor een modern leven.” De woorden Koran en modern zijn een absolute contradictie, meer zeg ik hier niet over. Verderop staat de zin; “…een samenleven van wereldgodsdiensten een culturele bloei voortgekomen en zoiets zou weer kunnen gebeuren als men zich los kan rukken uit een versteende overlevering.” Wederom het hardnekkige stempel godsdienst maar soit, het samenleven van de islam met een godsdiensten heeft in de geschiedenis NIMMER tot welke bloei dan ook geleid, immer gaf het spanning en oorlog omdat de islam met geen enkele beschaving coexisteert, de islam vernietigt beschavingen en moord (bv boeddhisten of de koptische christenen) uit totdat zij overheerst, dus wat nou culturele bloei… De islam zal ALTIJD een “versteende overlevering” blijven uit 622 na Christus.

    U eindigt met “De pogingen van de overheid om een ontwikkeling van de Islam in liberale zin te beïnvloeden werken averechts en staan bovendien op gespannen voet met de eigen beginselen van een democratische samenleving. Het zal uit de islam zelf moeten voortkomen en wij kunnen niet anders dan de rol spelen van welwillende toeschouwers.” Nou heer Kasdorp, de islam zal zich nooit liberaal ontwikkelen omdat dat volledig indruist tegen de doctrine. Een welwillende toeschouwer zal ik in ieder geval nooit zijn of worden daar de islam zich nooit zal neerleggen bij democratisch bestel zoals WIJ dat gewend zijn. De islam kan NIET integreren maar moet vanuit de mohammedaanse doctrine immer overheersen.

    Samengevat vind ik het een heel wollig verhaal van iemand die weinig of niet van de islam weet, zich er niet in heeft verdiept en de plank daarom voortdurend misslaat. U haalt dingen aan die u stellig neerzet maar vervolgens verwatert het en komen er geen concrete beelden of u verzandt in termen als “men denkt, de gedachte is” enz…

    Dit is misschien wat cru geschreven en sowieso een straffe reactie op uw stuk maar zonder op de persoon te willen spelen zou ik u willen aanraden; lees u eerst wat in wanneer u over iets schrijft. En anders… schoenmaker blijf bij je leest!

    No hard feelings en groet.

  7. Cool Pete schreef:

    @Willem Seepma: uw reactie is een leer-stuk op zich zelf: verhelderend
    @Toon Kasdorp: om e.e.a. duidelijk uit te drukken:
    het mohammedanisme verwerpt ELKE SECULIERE WETGEVING: elke wereldlijke wet, elke rechtvaardige wet, elke Grondwet, elke democratische rechtstaat,
    verwerpt zelfs de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens …

  8. koos schreef:

    Het belangrijkste kenmerk van de moderne tijd is dat elk volk zich onbeperkt kan voortplanten. De restricties die er vroeger waren, zoals ziektes, gebrek aan schoon drinkwater en voldoende voedsel, impliceerden dat er een natuurlijke bovengrens was aan de bevolkingsgroei. Deze bovengrens gold voor elke cultuur in dezelfde mate.
    Die bovengrens is nu volledig weggevallen. De enige, voor de bevolkingsgroei bepalende factor, is de MOTIVATIE van een volk om zich snel te vermeerderen. Daarom is elke vergelijking met vroeger, zoals het Spanje van 1000 jaar geleden, onterecht.
    Zonder harde ingrepen zal elke cultuur die zich niet bewust is van deze wetmatigheid, onvermijdelijk het lootje leggen tegen de cultuur die maar 1 ding wil: De wereld overheersen door middel van de baarmoeder.