De BankenUnie die het Europese bankwezen (en de EU-overheden!!) zou moeten beschermen tegen de uitwassen van het kapitalisme is dan nu weliswaar operationeel, maar hoe effectief zij is? Een paar voorbeelden.

Is de EU werkelijk beter in staat een oogje op de banken te houden? Dubieus lijkt me een vriendelijke kwalificatie. Laten we eerst eens kijken naar de eerste kwestie waarin de BankenUnie een positieve rol leek te spelen: de ondergang van het Spaanse Banco Popular vorige maand. Dat leek in eerste aanleg volgens de nieuwe Europese regels te verlopen.

Banco Popular
Maar nu, zes weken later, komen er enige voetangels en klemmen boven water die dat ter discussie stellen. De Financial Times bericht vandaag:

Legal Claims cloud Banco Popular CDS payout

Het gaat om de betaling van CDS-claims. Met een CDS kunnen beleggers zich wapenen tegen de ondergang van een bank. Wat vrij exact de perikelen van Banco Popular omschrijft. En daarmee is men weer terug bij af:

“If they do something like this, people will say the 2014 definitions need to be amended,” Dr Felsenheimer said. “Then Isda will need to draw up 2017 or 2018 definitions — which would be a nightmare situation for the market.”

Dat de BankenUnie al eerder op een denkbeeldige schroothoop belandde bewees Italië drie weken geleden, al kun je beweren dat Italië een speciaal geval is dat eerst moet worden gesaneerd eer je met droge ogen kunt beweren dat de BankenUnie gefaald heeft. Wat ik betwijfel, want er is altijd iets uit het verleden dat invloed op het heden uitoefent. Als een nieuw systeem niet in staat is historische gegroeide problemen te adresseren dan is het niet functioneel.

Quantative Easing
Over historisch gegroeide problemen gesproken: er wordt steeds vaker gesproken over het beëindigen van de Quantative Easing die de Fed toepaste om de banken van voldoen liquiditeit te kunnen blijven voorzien. Geen mens die weten hoe dat gaat uitpakken, maar optimistisch is niemand er over. Overigens komt die aankondiging niet alleen van de Fed: ook de ECB, de Bank of England, de Japanse centrale bank alsmede de Chinese en de Canadese Centrale banken zeggen sinds een paar weken er mee te gaan stoppen.

Fijn, maar wat zijn de gevolgen? Daarover gaat de onrust skyhigh. Sinds QE zijn de schulden wereldwijd gestegen met 276% tot $217 triljoen – gelukkig gaan dergelijke getallen ieders voorstellingsvermogen te boven, dus van paniek is om die reden geen sprake. Maar columnisten maken zich al wel degelijk veel zorgen, want dat niemand echt een beeld heeft van wat komen gaat schept onrust.

As central banks withdraw stimulus, the EM carry trade is under pressure@FT @rogerblitz https://t.co/fysA3z1PYG

— Alberto Gallo (@macrocredit) July 7, 2017

Maar hèt financiële voorpaginanieuws van vandaag is toch dat er een onderzoek aan zit te komen naar de nieuwe aandeelhouders van Deutsche Bank. Zoals u zich wellicht herinnert zat die bank eind vorig jaar tot de nek in de problemen, maar men wist de slagzij te bezweren door nieuwe aandeelhouders aan te trekken: het Chinese conglomeraat HNA en het investeringsfonds van Qatar namen elk iets minder dan 10% (± 9,9%) van de aandelen. 10% is formeel de grens waar boven de Duitse (en EU) toezichthouders willen weten wat de bedoelingen van aandeelhouders met een bedrijf zijn, en of zij voornemens zijn om als grootste aandeelhouders invloed te willen uitoefenen.

De eerste onrust betreft zoals gewoonlijk de Chinezen, die al langer actief zijn binnen de EU met het links en rechts aankopen van bedrijven. Het is mede een oorzaak van de Nederlandse zucht naar meer  controle over potentiële internationale overnames – vanuit het buitenland. Andersom vinden we nog steeds geen probleem.

Qatar is echter op de langere termijn een groter probleem. Het groeiende conflict tussen het land met Egypte, Saudi-Arabië, Bahrein en Yemen (welbeschouwd allen onder Saudisch leiderschap) is een voorbode van problemen met een islamitische achtergrond. Dat je daarvan geen spin off naar de grootste bank van Europa hebben wilt lijkt niet meer dan verstandig. Eén van de elementen waar men in Duitsland onderzoek naar doet bij aandeelhouders met meer dan 10% van de aandelen is betrokkenheid bij terrorisme. – Precies de beschuldiging die Egypte, Saudi-Arabië, Bahrein en Yemen Qatar voor de voeten gooiden. Maar dan moet wel ook nog ‘significant influence’ worden bewezen.

Wat een formeel onderzoek nog zou kunnen stoppen is dat zowel Qatar als China heftig zullen protesteren. Dat is in de moderne EU al snel een reden een andere kant op te kijken.