DE WERELD NU

De socioloog van 4 mei

4 mei

De Volkskrant plaatste vijf jaar geleden op 3 mei een artikel van de dichter socioloog Van der Berg over het gedicht dat het Nationaal Comité 4 en 5 mei oorspronkelijk op de Dam had willen laten voorlezen ter herdenking van de gevallenen uit de Tweede Wereldoorlog.

Zoals bekend ging het hier om een best aardig gedicht van een 15 jarige jongen, die zowel verzetsmensen als een SS-er in de familie heeft gehad. De jongen vond dat hij zowel de ene als de andere tak hoorde te herdenken. Dit leek hij met name te vinden omdat hij naar de SS’er is vernoemd, iets wat hij natuurlijk niet helpen kan.

Van der Berg vond dat het gedicht inderdaad had moeten worden voorgelezen, zoals het Comité oorspronkelijk had gewild en dat dit aanleiding had horen te zijn tot een inhoudelijke discussie.

Ik ga op 4 mei naar de Dam voor de twee minuten stilte om daarbij mijn vader en een oom te herdenken die in de oorlog zijn omgekomen, waarbij ik er ook twee minuten over nadenk dat mijn vader en die oom in het concentratiekamp zijn terecht gekomen als gevolg van het verraad van een NSB’er.

Ik ben mij ervan bewust dat de oudoom naar wie Auke de Leeuw is vernoemd geen NSB’er was, maar een SS’er, die voor zover bekend niemand verraden heeft, maar in dienst van zijn adoptief vaderland gevochten heeft en gesneuveld is. Ik vind de NSB landverraders veel erger dan SS’ers, maar ik wil toch op 4 mei geen Duitse of Nederlandse SS’er herdenken.

Van der Berg vindt de kracht van het gedicht dat het niet oordeelt over goed en kwaad, maar dat aan de lezer overlaat. Ook vindt hij sterk dat open gelaten wordt of er nu een oudoom, een SS’er of een stuk geschiedenis wordt herdacht.

Het valt niet moeilijk in te zien dat het probleem met het gedicht juist is dat het kwaad niet wordt benoemd en herdacht en dat wel degelijk van ons wordt gevraagd een SS’er, de oudoom van Auke plus de geschiedenis van 22000 Nederlandse SS’ers te herdenken.

Daar is 4 mei nooit voor bedoeld geweest en dat lijkt me zo luce clarius dat ik me afvraag waarom de Volkskrant deze discussie nodig vond.


Dit artikel verscheen eerder vandaag ook op het Blog van Toon Kasdorp

3 reacties

  1. Bob Fleumer schreef:

    Dat komt omdat de Volkskrant niet meer de krant van het Volk is.

  2. Erik schreef:

    Dit is een consequentie van het cultuurrelativisme en het morele verval dat dit met zich meebrengt.
    Goed en kwaad, waarheid en leugen, dader en slachtoffer, zij kunnen in die optiek niet gekend worden.

  3. wim schreef:

    “Ik vind de NSB landverraders veel erger dan SS’ers” Dat wordt een moeilijke keuze. De SS was oorspronkelijk de persoonlijke lijfwacht van Adolf Hitler. De groepering groeide uit tot wat de nazi’s beschouwden als een elite-eenheid. De SS had haar eigen kentekens, uniformen en militaire rangen. Ze wordt gezien als de meest wrede en brute tak van de nazi-organisatie, en in de processen van Neurenberg formeel bestempeld als criminele organisatie.